In deze periode wordt in de baai van San Francisco gestreden om de America’s Cup, de Formule 1 van het zeilen. Titelverdediger Oracle Team USA en uitdager Emirates Team New Zealand streden in mega catamarans om de oudste sporttrofee ter wereld, de al uit 1851 stammende America’s Cup. Wat levert deze strijd op voor de gewone zeiler? In de Amerikaanse zeilarena strijden de beste zeilers ter wereld. Bij Oracle zijn dat bijvoorbeeld viervoudig Olympisch zeilkampioen Ben Ainslie en Jimmy Spithill, de jonge schipper die de Cup in 2010 voor het Amerikaanse Oracle wist binnen te slepen. Oracle Team USA wordt beschouwd als het kostbare speeltje van Larry Ellison, die drie jaar lang 130 man aan het werk houdt met maar één opdracht: de America’s Cup behouden. Simeon Tienpont Nederland is bij het team van de multimiljardair goed vertegenwoordigd met de slimme krachtpatser Simeon Tienpont, de man die een half uur lang onafgebroken aan de lieren (grinders) schijnt te kunnen draaien. Door de schorsing van de andere Nederlander Dirk de Ridder en de twee wedstrijdpunten aftrek begon Oracle met een forse achterstand op uitdager Nieuw Zeeland. Dat is nu in één klap de grote favoriet voor de zilveren bokaal. AC72 Over het ontwerp en de constructie van de AC 72 jachten is door de knapste koppen op aarde nagedacht. Zo werden de twee AC 72 boten van Oracle ontworpen met designsoftware van Dassault Systemes, die ook voor automerken als BMW en Toyota, superjachtwerven als Heesen Yachts en Airbus vliegtuigen het design en de verwerking van alle achtergronddata verzorgt. Topsport De moderne catamarans verschillen net zo veel van ‘gewone’ zeilboten als papieren vliegtuigjes van een jumbo jet. Sommige van de technische snufjes van de AC 72 zullen in de komende jaren ook worden toegepast op moderne plezierjachten. Andere vindingen zijn echter zo kostbaar dat ze voorbehouden blijven aan de topsport. Wing De AC 72 wordt niet met een ‘gewoon’ zeil voortgestuwd, maar met een lichte vaste vleugel (wing) die uit twee verticale delen bestaat. De hoek tussen de twee delen is te variëren en daarmee wordt optimaal gebruik gemaakt van de kracht van de wind. De wing is gemaakt van een honingraat constructie met een afdeklaag van folie en is daardoor vrij kwetsbaar. Ongeschikt Bovendien is het dus niet mogelijk om even de zeilen te laten zakken om de haven in te varen. Na iedere zeildag moet de vleugel van de boot worden gehaald en dat maakt deze toepassing, hoe efficiënt ook. ongeschikt voor de pleziervaart. Foils Een andere toepassing die voor een revolutionaire verhoging van de snelheid heeft gezorgd is de toepassing van draagvleugels (foils) onder de zwaarden en roerbladen. Het grote voortstuwende vermogen van de wing genereert met de gehoekte zwaarden ‘lift’, waardoor de boot uit het water komt. Dan balanceert de boot op de smalle vleugels en ondervindt nauwelijks waterweerstand. Nacra 17 Nadeel is wel dat de boot, net als een vliegtuig,driedimensionaal moet worden gecontroleerd. Dit zeilen lijkt letterlijk steeds meer op vliegen. Door de toegenomen kennis zullen draagvleugels steeds vaker worden toegepast. De Olympische Nacra 17 gemengde catamaranklasse maakt bijvoorbeeld al gebruik van gekromde zwaarden met groot liftend vermogen. Schijnbare wind De AC 72’s zijn volgestopt met computerapparatuur. Het moeilijkst is het correct meten van de wind. Vanwege verstoringen door de schijnbare wind (zie kader) en de verschillende snelheid van luchtstromen op verschillende hoogtes worden de metingen zowel op de boegspriet als 40 meter boven water in de mast uitgevoerd. Live meebeleven Die data worden door computers omgezet in voor de tacticus bruikbare informatie. Deze toepassing zal snel in plezierjachten terug te vinden zijn. De computersystemen komen ook van pas om manoeuvres te analyseren en bij beslissingen van de scheidsrechters. Samen met de camerabeelden van de vijf GoPro’s aan boord, inmiddels al gemeengoed in de watersport, zijn de wedstrijden live mee te beleven alsof je aan boord zit. Racemachines De draaiende wind, de razendsnelle boten en de in de baai van San Francisco heersende stroom maken het zeilen lastiger, maar ook veel spannender. Zoals de CEO van Oracle Team USA, Russell Coutts, een van de meest gelauwerde zeilers ter wereld verzuchtte: “Het zeilen met deze racemachines is fantastisch, maar er is nog zoveel te leren….”. Technische gegevens AC 72 Lengte: 22.00 mBreedte: 14.00 mMasthoogte: 40 mMaximale diepgang: 4.40 mWaterverplaatsing: 5.900 kiloWing oppervlak: 260 m2Fok: 80 m2Gennaker: 320 m2Bemanning: 11 personen