Nieuwkomer CDA werkte in Brabant samen met Forum: ’Ik snap Hugo’s uitspraken over Baudet’

Voor de buitenwacht is de keuze voor Van Dijk een verrassende. Waar de afgelopen periode staatssecretaris Mona Keijzer steevast de eerste vrouw was op de CDA-lijst, is die positie nu vergeven aan een nieuw gezicht voor het Binnenhof, de 45-jarige Inge van Dijk. Ze staat na lijsttrekker Hugo de Jonge en running mate Pieter Omtzigt het hoogste op de lijst. Binnen het CDA valt te beluisteren dat de afdeling Brabant wel met een nieuw, fris gezicht móest komen. De provincie is electoraal van groot belang voor de partij, maar als het om talentvolle politici gaat, was de spoeling de laatste tijd dun. Kamerlid René Peters, bijvoorbeeld, stond de vorige keer nog op plek 3, maar bleek een muurbloem. Met Van Dijk, die een lange loopbaan heeft bij de Rabobank en geworteld is in de lokale politiek, hoopt het CDA een nieuwe goudader te hebben aangeboord. Voor de partij is dat te hopen, want naast Van Dijk (3) en Peters (13) staan er geen andere Brabanders op de advieslijst. Op plek 3 na De Jonge en Omtzigt. Waarom denkt u dat ze bij het CDA op u zijn uitgekomen? „Ik weet natuurlijk dat Brabant wel een belangrijke provincie is voor het CDA. Dus ik kan me wel voorstellen dat als je zo’n lijst samenstelt, aan Brabant een goede plek moet worden gegeven. Ik vind het mooi dat ze het lef hebben om een nieuwe vrouw op die plek te zetten.” U zegt dat Brabant heel belangrijk is voor het CDA, waarom is dat zo? „Van oudsher is het een provincie die CDA-minded is. Het is natuurlijk ook een heel grote provincie. Er gebeuren dingen die tekenend zijn voor de rest van Nederland.” Denkt u daarbij aan boeren die zich verdrukt voelen? Kan het CDA de boer nog voor zich winnen? „Ik hoop in elk geval dat een groot deel van de agrarische achterban inderdaad nog steeds vertrouwen heeft in het CDA. De sector heeft het heel zwaar, voelt zich verdrukt, onbegrepen. Agrariërs zijn ook boos. Heel pijnlijk om te zien.” Wat gaat het CDA daaraan doen? „Ik snap ook wel dat er iets moet gebeuren en dat we in transitie zijn met elkaar. Juist als je wilt veranderen met elkaar moet je geen ruzie maken, maar verbinding zoeken. Ik denk dat agrariërs dat aspect vooral heel erg missen.” Dat raakt aan iets anders dat in Brabant speelt: de politieke samenwerking daar met FvD in de Provinciale Staten. In die samenwerking kun je meer voor de boer betekenen, toch? „Het agrarische dossier en het gebrek aan ruimte dat er ervaren werd op dat dossier, is wel een belangrijke reden geweest dat de eerdere samenwerking tussen GroenLinks, D66, PvdA, VVD en CDA in Brabant is geklapt.” Maar op het landelijke toneel heeft lijsttrekker De Jonge geen trek in samenwerking met FvD. Hoe kijkt u daar tegenaan? „Ik snap wel dat Hugo die uitspraken doet. Als je kijkt hoe Baudet zich uitspreekt over CDA en VVD, snap ik dat wel.” Toch blijft de vraag of het CDA Forum op het landelijke podium moet uitsluiten. „Ja, kijk, onze lijsttrekker heeft daar een uitspraak over gedaan.” En daar conformeert u zich aan? „Ja. Dat is zijn standpunt en dat is hoe de vlag erbij hangt.” Maar u bent daar niet erg enthousiast over? „Kijk, toen ik als voorzitter van de CDA-afdeling Brabant een telefoontje kreeg en hoorde over de samenwerking met FvD gingen er twee emoties door me heen. Aan de ene kant denk je: wow, we kunnen een stap zetten om méér van ons verkiezingsprogramma te realiseren voor onze achterban. Maar anderzijds weet je ook gewoon hoe samenwerking met een partij als Forum binnen onze achterban ligt.” Namelijk? „Ik wist op het moment dat ik de telefoon neerlegde: nu is een deel van onze achterban opgelucht, want dat denkt dat er ruimte komt. Een ander deel is boos en zegt: hoe haal je het in je hoofd om samen te werken met zo’n partij.” Is de discussie over samenwerking met Forum al geluwd? „Ik denk dat als zo’n onderwerp weer actueel wordt, dat je er wel weer discussie over krijgt. In Brabant hebben we die keuze ook op een gegeven moment gemaakt. Het was echt geen leuke periode. Ik kan je garanderen dat ik best wel wat slapeloze nachten heb gehad. Want iedereen is op een gegeven moment boos. Toch ben ik er wel trots op dat – hoewel misschien niet iedereen het eens is met de keuze voor FvD – er wel rust is in Brabant. Er wordt gewoon bestuurd, we gaan weer vooruit. Soms zul je daar je eigen principes en meningen, hoe moeilijk de keuze ook is, even voor opzij moeten zetten.” Hoe kijkt u terug op de CDA-lijsttrekkersverkiezing van afgelopen zomer? „Aan de ene kant was ik wel trots dat we daar zo veel goede mensen hadden staan, aan de andere kant doet het natuurlijk wel zeer als je ziet dat die verkiezing zo’n nasleep kreeg. In Brabant hadden we graag gezien dat er een streep onder was gezet. Nu vooruit, echt vooruit. Er is niets groters dan de partij, zeg ik altijd. Daaraan zullen we echt meer dienend moeten zijn.” Maar dat gebeurt dus niet. Er zijn partijgenoten die kritiek uiten op de lijsttrekker. Hij zou geen gezag hebben, te mild zijn geweest voor Grapperhaus met zijn huwelijksmisser, te veel op zijn bordje hebben als coronaminister om het CDA goed door de verkiezingen te kunnen loodsen. „Ik vind het vooral, los van alle kritiek, bewonderenswaardig dat die man überhaupt de energie heeft om overeind te blijven staan. Het is natuurlijk het minst populaire dossier op dit moment, corona, en je kunt er veel kritiek op hebben. Maar ga het maar doen. En neem daarnaast ook nog maar de verantwoordelijkheid voor de partij voor je kap. Je kunt het natuurlijk heel negatief uitleggen, maar ik denk: je moet hier ook maar het lef voor hebben.” Het lijkt soms wel dat het CDA verwikkeld is in een soort richtingenstrijd. Herkent u dat? „Ja, wel een beetje. En misschien is dat ook wel iets van alle tijden. De maatschappij is zich misschien ook wel opnieuw aan het oriënteren en als middenpartij ben je natuurlijk een afspiegeling van die samenleving.” Is dat niet waar de schoen wringt? Een pluk CDA’ers wil helemaal niet naar het midden, maar naar rechts van het midden. „Wellicht. Maar er zijn ook CDA’ers die links van het midden willen zitten. Maar ik ben gewoon echt een CDA’er die een ouderwetse volkspartij wil zijn. Ik geloof dat daar vanuit vroeger onze kracht zat. En ik wil dat een beetje meer terugkrijgen.” Op wie heeft u gestemd bij de lijsttrekkersverkiezing? „Dat doet er niet toe.” Niet op Hugo de Jonge dus? „Dat doet er niet toe.” Waarom wilt u dat niet zeggen? „Vanuit de afdeling Brabant hebben we gezegd dat we het niet meer willen hebben over kamp-Hugo of kamp-Pieter. En daar sta ik gewoon helemaal achter.” U bent de eerste vrouw op de CDA-lijst. Is dat belangrijk voor u? „Dat heb ik nooit zo gehad. Toen wij als college in de gemeente Gemert-Bakel begonnen met vier vrouwen, was dat landelijk nieuws. Onze burgemeester werd gebeld met de vraag of hij niet grotere parkeervakken nodig had. Hahaha! Maar wij keken elkaar echt zo aan van: hoezo is dit nieuws? We stonden toch boven aan de lijst? We hebben toch de kwaliteiten? Het is gewoon geen issue.”