Partijvoorzitter Hans Spekman hield op het verkiezingscongres in Utrecht nog een vlammend betoog om het programmapunt te redden, maar een nipte meerderheid van zijn partijgenoten was daarvoor ongevoelig. Wel besloot het congres andere vormen van directe democratie te gaan onderzoeken.

Het referendum is, sinds de kiezer zich afgelopen voorjaar tegen het Europees samenwerkingsverdrag met Oekraïne keerde, bij meerdere partijen uit de gratie. Ook GroenLinks liet de correctieve volksraadpleging onlangs vallen.

PvdA ooit voorvechter

Zowel de PvdA als GroenLinks waren ooit groot voorvechter van het referendum. Ze namen in 2014 enkel genoegen met de raadgevende variant, waarvan het Oekraïne-referendum het eerste voorbeeld was, omdat de bindende volksraadpleging niet haalbaar bleek.

Eerder op de dag besloten de leden dat de partij toch weer de verkiezingen ingaat met een pleidooi voor een ruim kinderpardon. De eis dat kinderen meewerken aan hun uitzetting wordt als het aan de partij ligt geschrapt. De partijleiding wilde daar tijdens de bijna afgelopen kabinetsperiode niet aan, maar zwichtte.

Zware druk

De partijtop staat onder zware druk om ook volgende week al in te grijpen om de kinderpardonregeling te versoepelen. Anders verliest de partij de steun van veel leden in de verkiezingscampagne, dreigen pleitbezorgers van een ruimer pardon.

Om etnisch profileren tegen te gaan, wil de PvdA stopformulieren voor de politie invoeren. Daarop moeten agenten invullen waarom ze iemand staande houden. Minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) ziet er niets in, maar in het buitenland werken deze formulieren volgens de voorstanders heel goed.

Aanpak arbeidsmigratie

De leden pasten het verkiezingsprogramma ook aan de wensen van de nieuwe lijsttrekker Lodewijk Asscher aan. De partij pleit nu voor de aanpak van oneerlijke arbeidsmigratie en het zwaarder belasten van bedrijven en de rijkste Nederlanders. Het geld dat dat oplevert komt ten goede aan de ouderenzorg en aan belastingkortingen voor werknemers.