Een knappe man met tulband staart ons aan op het vliegveld van Muscat. En al weten we dat dan nog niet; de sultan van Oman zal de hele trip met ons meereizen.

Sultan Qaboos bin Said al Said van Oman is een vorst met godenstatus. In elke winkel, elk kantoor of restaurant kijkt de sultan vanaf de muur op ons neer. En hij zag dat het goed was. Sinds hij in 1970 aan de macht kwam, heeft hij het oliestaatje van een simpel woestijnvolk getransformeerd tot een modern welvarend land met een overwegend gelukkige bevolking.

Onze gids, Saqer, gekleed in traditionele Omani dishdasha jurk, vertelt trots over de wapenfeiten van de sultan, zoals kiesrecht voor vrouwen, scholing en onderwijs voor zowel jongens als meisjes gratis, gratis drinkwater in dorpen en „fantastische gezondheidsvoorzieningen”.

Haven van Muscat

Oman is ruim zeven keer zo groot als Nederland en op het wegennet kunnen vrijwel alle West-Europese landen jaloers zijn. Zo leidt de vierbaans snelweg van Sur naar Muscat je niet alleen rimpelloos langs de sterk glooiende kust, maar is deze ook over de totale afstand van 240 kilometer verlicht. In elke stad en in de meeste dorpen vind je een moskee die de naam van de sultan draagt; hij liet er ruim 2000 bouwen. Maar de belangrijkste prestatie van Qaboos’ bewind is niet dat hij met de olieopbrengsten welvaart heeft gebracht. Oman is het enige land in de regio dat al generaties lang in vrede leeft met alle omringende landen. Er is in het islamitische land geen plek voor extremisme, vrouwen mogen er autorijden, er zijn geen aanslagen en gids Saqer beweert zelfs dat er in Oman geen misdaad is. Wij troffen er uitsluitend vriendelijke, trotse en vrolijke mensen.

Het is opvallend hoe trots de Omani ook zijn op het enorme woestijnkleurige privé-superjacht van de sultan in de haven van Muscat. Al Said (kader) is het vijfde grootste superjacht ter wereld. Bijzonder is dat er in de haven nog een ander, vrijwel even groot zandkleurig superjacht ligt. De Fulk Al Salamah is 150 meter lang en wordt ingezet als begeleidingsschip (support vessel) voor de boot van de sultan en als onderkomen voor de bemanning. De sultan, inmiddels 77 jaar oud en kwakkelend met zijn gezondheid, maakt zelden nog gebruik van het imposante jacht. In de haven van Muscat ligt het vooral als symbool voor de extreme rijkdom van het sultanaat. Als internationaal visitekaartje heeft Oman de Shabab Oman II (kader), een in Nederland gebouwd zeilend marine-opleidingsschip dat overal ter wereld de boodschap van vrede uitdraagt.

Trots op Oman

Omani schamen zich niet voor hun welvarendheid. Ze zijn trots op hun land, zien er zeer verzorgd uit en praten in uitstekend Engels honderduit tegen de vreemdelingen. Net buiten de hoofdstad Muscat is het vijfsterren Al Bustan Palace hotel gevestigd in een voormalig paleis van de sultan. In de enorme 38 meter hoge entreehal ben je als mens een nietig schepsel. Het hotel is rijker gedecoreerd dan de meeste kathedralen; de muren zijn belegd met Italiaans marmer en mozaïek, aangekleed met gouden vazen.

Verblijven in het hotel met onder meer een door palmbomen omzoomd overloopzwembad is mogelijk vanaf €500 per nacht. Een ander sterk staaltje van de hedendaagse Arabische architectuur is de Sultan Qaboos Grand moskee, een immens bouwwerk van gepolijst marmer dat je uitsluitend zonder schoenen en met bedekkende kleding mag betreden. Het gigantische, 21 ton wegende Perzische tapijt in de gebedsruimte en de acht ton wegende Swarovski kroonluchter met 1122 lampen erboven onderstrepen de grootsheid van deze nationale moskee. In schril contrast met de serene witte tempel staat de kleurrijke Mutrah souk, de overdekte markt bij de haven. Behalve Chinese prullaria vind je er winkels met traditionele kledij en verrukkelijke Arabische en Indiase kruiden.

Van de ongeveer vier miljoen inwoners van Oman komt ongeveer veertig procent uit India, Pakistan of Bangladesh. Zij betalen, net als de oorspronkelijke bevolking, nauwelijks belasting en doen over het algemeen het zwaardere werk. Dankzij de ligging aan de Golf van Oman en de Arabische zee werd al in de middeleeuwen handel gevoerd met landen als Perzië, Pakistan en India. Dat had invloed op de eetgewoontes, want de maaltijden bestaan er uit een verrukkelijke mengeling van Arabische en Indiase gerechten. Vis is traditioneel een hoofdbestanddeel van veel gerechten. Oman heeft 175.000 vissersbootjes en ongeveer 350.000 Omani verdienen er hun geld mee. Hun kleine polyester vissersbootjes hebben dikke aangehangen buitenboordmotoren. Daarmee leggen ze razendsnel grote afstanden af naar de visrijke gebieden langs de kust of langs smokkelroutes naar Iran. Behalve vis eten de Omani veel groenten en fruit. Er groeien in het land meer dan 250 soorten dadels. Populair zijn humusgerechten, naanbrood, geroosterde aubergine, salades met peterselie, granaatappelpitten en zoete nagerechten.

Handelsschepen

Veel eten wordt per dhow vanuit andere landen aangevoerd. Deze traditionele Omaanse handelsschepen hebben hun wortels aan de overkant van de zee. Van oorsprong is de dhow een Indiaas houten zeilschip dat met de hand wordt gebouwd. Tegenwoordig zijn de zeilen vervangen voor pruttelende dieselmotoren en de oudere handelsschepen zijn nu in gebruik om toeristen rond te varen. De Mussandam-regio in het noorden vormt de toegangspoort voor internationale uitwisseling. Het is heerlijk om daar op zo’n oude houten blauwgeverfde boot aan boord te stappen. Er ligt tapijt op de vloer, dus de schoenen moeten uit. Het dakje beschermt tegen de bijtende zon. Eenmaal op het water heb je geen last meer van de warmte. Dhows brachten de Omani tot aan China. Ze namen van alles mee, maar bleven vasthouden aan de eigen cultuur. Zo kleden mannen zoals onze gids Ismail zich vrijwel altijd in een smetteloos witte dishdasha’s. Op de vraag hoe deze zo schoon kan blijven, komt een ontwapenend simpel antwoord. „Als mijn dishdasha vuil is, trek ik een schone aan, ik heb een kast vol.” Op zijn hoofd draagt hij een lotra, de tulband die alle mannen op de eigen wijze van hun stam draperen. De dames in ons gezelschap zijn onder de indruk van deze knappe Omani.

Ismail is behalve gids ook boothulp van onze gerimpelde schipper. Deze 75 jaar oude zeebonk spreekt geen woord Engels, maar toont gebarend de overrompelende schoonheid van de natuur. Tijdens onze tocht door de ruige fjorden worden we begeleid door scholen spelende dolfijnen. Ismail begroet ze als oude vrienden. Even later wordt het anker uitgeworpen en kunnen we zwemmen. Onze gids lokt duizenden gele en groene vissen met brood naar de boot en tovert vervaarlijk uitziende zee-egels uit het knalblauwe water. Om ons heen zien we grillig gevormde rotsen die bijna verticaal uit het water oprijzen. Hun kleuren wisselen van dieprood tot lichtgrijs.

Natuurschat

Een andere natuurschat van Oman is de combinatie van bergen, bergdorpen, woestijnen en oases. Het is fascinerend mooi om met een stoere fourwheeldrive over hobbelige bergwegen door de 1001 tinten grijs van de bergen te rijden. Na elke bocht word je door een ander schitterend vergezicht verrast. Tussen de rotsen slurpen langharige geiten de laatste groene blaadjes van de struiken en felgekleurde vogels accentueren het ruige van het berglandschap. Uit de bergen komend, stuiten we op vrome mannen die bij de diepgroene Wadi Bani Khalid de tapijten van de moskee aan het schrobben zijn. De imam geeft hen korte commando’s om harder te boenen. Als het sop is ingeborsteld worden de kleden tussen de zwemmende kinderen in de wadi schoongespoeld. De zon doet de rest.

Oman is voor toeristen geen goedkoop land. Weliswaar kost de benzine maar 45 cent per liter, de meeste andere prijzen zijn westers. De uitstekende hotels kosten in het hoogseizoen (oktober-mei) gemiddeld ongeveer €150 per nacht.  Restaurants bieden een keur aan lokale en internationale gerechten. Overal zijn goedkope flesjes water verkrijgbaar. De meeste toeristen komen er terug vanwege de overweldigende natuur, de rust, de veiligheid en de vriendelijke mensen. Dat ben ik ook van plan. Even sparen en dan vlug terug.

Superjacht

Al Said is een stalen superjacht met aluminium opbouw van 15.850 ton, 155 meter lang, 24 meter breed en 5.20 meter diep. Het wordt aangedreven door twee enorme dieselmotoren van 11.000 pk elk en daarmee haalt het een topsnelheid van 25,2 knopen (46,6 km/u). Voorop is een helikopterlandingsplaats, op de zes dekken is plek voor 70 gasten en er werken 154 bemanningsleden. Het jacht werd in 2008 door de Duitse superjachtbouwer Lürssen als destijds grootste jacht ter wereld aan de sultan overgedragen.

Zeeschildpadden

De meest voorkomende is de groene schildpad, die 80 jaar oud kan worden en vanaf 25 jaar tot aan haar dood 3-5 keer per jaar eieren kan leggen, ongeveer 60-100 per keer. Schildpaddenvrouwtjes komen uit zee en maken een diep gat om een stevige bodem te hebben voor hun legsel. De pingpongballen-eitjes zijn slijmerig om ze te beschermen tegen breken en de schaal zacht te houden, zodat de kleintjes eruit kunnen komen. Als de temperatuur van het zand 28 graden is, worden vooral mannetjes, boven de 29 graden vooral vrouwtjes geboren. Uit de 1000 eieren komen maar 1 of 2 volwassen schildpadden. De eieren en kleine schildpadden worden meestal opgegeten door vossen, krabben en vissen.

Shabab Oman II

Het externe visitekaartje van Oman, Shabab Oman II, is 87 meter lang en voert 28 zeilen met in totaal 2700 m2 zeiloppervlak. Tijdens alle grote tallship evenementen in de wereld geeft dit marine-opleidingsschip acte de présence. Deze ’diamant van de zee’ is door Damen Shipyards in Vlissingen gebouwd en ontworpen door het Amsterdamse Dykstra Naval Architects. De boot herbergt 58 bemanningsleden en 34 rekruten. Dit jaar is het tallship tijdens Sail Den Helder van 22 tot 25 juni terug in Nederland.

Zo kom je er

We vlogen met KLM en Oman Air in 8 uur naar de Omaanse hoofdstad Muscat (ticket ong. €548), zie klm.nl en visitoman.nl. Bij aankomst in Oman kunt je eenvoudig een visum kopen op het vliegveld of bij de grensovergangen. Een single entry visum kost 20 rial (ca. €45) per persoon. Dit visum is voor een verblijf van maximaal 30 dagen.