De wielklem is terug: op zoek naar gerechtigheid

Jaren geleden werd de klem niet alleen door wanbetalers, maar ook door gemeenten verketterd. Vanwege het administratieve gedoe, het negatieve imago van het gele gevaarte en de agressie die het ding opriep bij automobilisten die ineens geen kant meer op konden. Het paardenmiddel moest wijken en verdween nagenoeg uit het straatbeeld. Maar het stijgend aantal wanbetalers keert het tij. Den Bosch, Den Haag, Terneuzen en Amsterdam gebruiken de wielklem al. De hoofdstad zelfs alweer sinds 2015. Veel Europese landen wisselen geen gegevens uit met Nederland voor het innen van parkeerboetes, waardoor de gemeenten kunnen fluiten naar hun geld en de overtreder niet wordt gestraft. „De wielklem is de meest effectieve methode om te handhaven”, schetst de woordvoerder van de Amsterdamse verkeerswethouder Sharon Dijksma. „Een groot deel van de overtreders komt uit België, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Landen waarmee geen afspraken zijn gemaakt over het uitwisselen van gegevens bij parkeerboetes.” Ook Duitsland heeft kortgeleden besloten om geen gegevens meer uit te wisselen voor het innen van parkeerboetes. Strengere privacyregels zouden dat in de weg staan. Alleen parkeerboetes worden genegeerd, gegevens worden wel vrijgegeven als het gaat om zwaardere vergrijpen, zoals snelheidsboetes waarbij de verkeersveiligheid in het geding is. Ook Oost-Europese arbeidsmigranten, met name Polen, komen weg met het negeren van de parkeerboetes. Door de stap van Duitsland zoeken steeds meer gemeenten naar alternatieven om foutparkeerders toch te laten betalen, blijkt uit een rondgang langs de grote steden, de provinciehoofdsteden en enkele gemeenten met veel arbeidsmigranten. Utrecht en Eindhoven voeren de klem in het najaar in. Eindhoven plakt daar meteen ’wegslepen en verkopen’ aan vast. Middelburg, Vlaardingen en Nijmegen hebben invoering van de klem nog in overweging. Vooral de laatste gemeente ziet het als ultiem paardenmiddel. „De beste oplossing zou namelijk een afspraak op Europees niveau zijn of tussen landen. De minister heeft toegezegd om daarmee aan de slag te gaan. In de tussentijd blijven wij boetes uitschrijven omdat die namelijk met terugwerkende kracht nog drie jaar na dato kunnen worden geïnd”, meldt de verkeerswoordvoerder. Het type wanbetaler verschilt per gemeente behoorlijk. In Amsterdam zijn het met name buitenlandse toeristen die menen de torenhoge parkeertarieven te kunnen ontlopen en weg te komen met de daarna uitgedeelde parkeerboetes. Lijst In Utrecht meldt een woordvoerder dat de gemeente werkt met een lijst van wanbetalers. „We richten ons met de wielklem op mensen met drie of meer openstaande boetes. Dit zijn momenteel een kleine vijfhonderd kentekens”, verklaart de woordvoerder. We richten ons hierbij in eerste instantie op de honderd mensen met de meeste openstaande boetes. Dat zijn binnen- en buitenlandse kentekens. Iemand die een keer vergeet te betalen, hoeft dus niet meteen te vrezen voor een wielklem.” Den Haag geeft onomwonden toe dat het in de meeste gevallen gaat om toeristen en arbeidsmigranten. Terneuzen en Nijmegen menen dat zij last hebben van hun ’geografische ligging’ in de grensstreek. Hoeveel geld gemeenten mislopen, blijkt lastig aan te geven. De gemeente Eindhoven meldt als enige te schatten jaarlijks tussen de 250.000 tot 300.000 euro aan boetegeld mis te lopen. Maar alle gemeenten geven aan dat het gevoel van rechtsongelijkheid de allerbelangrijkste reden is om tot rigoureuze maatregelen als de herinvoering van de wielklem over te gaan. Ondernemer blij De enige Nederlandse producent van wielklemmen, Vadac uit Deventer, ziet sinds begin dit jaar een enorme toename in de vraag naar wielklemmen. Met name Nederlandse gemeenten plaatsen orders. De wielklem is niet aan te slepen, zegt Bob Sonntag van Vadac, ’specialist in het beveiligen van mobiele objecten’. Het bedrijf is de bedenker van de gehate gele wielklem, type Amsterdam, die tot begin deze eeuw automobilisten tot razernij kon drijven. Inmiddels zijn auto’s veranderd en werkt het bedrijf aan een aangepaste versie die dit najaar uitkomt. „De oude klem was, makkelijk gezegd, te klein voor de huidige type auto’s. Die hebben over het algemeen toch grote wielen en banden”, aldus Sonntag. „Maar we zijn wel overvallen door de vraag. Honderden bestellingen liggen er al op de plank. We moeten echt alle zeilen bijzetten om in het najaar alle bestellingen uit te kunnen leveren. Maar gemeenten zijn bereid er op te wachten.” Nog een voordeel van de nieuwe klem, volgens Sonntag: „Hij is gebruiksvriendelijker.” Bij doorvragen blijkt dat dit vooral voor de ambtenaar die hem om de auto moet leggen te zijn. „Hij gaat er sneller op en af. Maar dat biedt ook voordelen voor de foutparkeerder: hij is sneller weer op weg”, schetst de verkoper. Het verbeterde ’gebruiksgemak’ moet ook tot minder agressie leiden.