Gaswinning Groningen naar nul

Minister Wiebes gaf dinsdagmiddag een persconferentie over het besluit. Onze verslaggever Alexander Bakker twitterde hierover. Zijn tweets vind je ook onderaan dit verhaal. Uiterlijk per oktober 2022, maar mogelijk al een jaar eerder, daalt de gaswinning tot onder het niveau van 12 miljard kuub. Op dit moment is dat nog 21 miljard kuub. Afhankelijk van het effect van de maatregelen wordt vanaf oktober 2022 een daling voorzien naar 7,5 miljard kuub en mogelijk fors minder. In de jaren daarna wordt de gaswinning helemaal afgebouwd tot nul. ’Ik heb voor ze geknokt’ „Groningen moet Groningen blijven”, zegt minister Wiebes (Economische Zaken). „Het is nodig voor de veiligheid van Groningen. Ik heb voor ze geknokt.” Wiebes stelt mensen met een cv-ketel gerust: „We laten Nederlanders niet in de kou staan. Wijken worden stap voor stap gasvrij gemaakt.” De toezichthouder, het Staatstoezicht op de Mijnen, adviseerde na de zware aardbeving bij Zeerijp in januari om de gaswinning zo snel mogelijk af te bouwen naar 12 miljard kuub. Maar ook op dat niveau „blijft het risico op een zware aardbeving bestaan”, benadrukt de regering. Aanvullende maatregelen Hoe snel de winning omlaag kan hangt ook af van een reeks aanvullende maatregelen die de minister voor ogen heeft, zoals de bouw van een nieuwe stikstoffabriek voor 500 miljoen euro in Zuidbroek. Daarmee kan gas uit het buitenland geschikt worden gemaakt voor gebruik in Nederland. Mogelijk komt dat ook van „regimes die we niet zo prettig vinden als het onze”, maar dat is volgens Wiebes niet anders. Met deze plannen zal uiteindelijk niet al het gas uit het veld worden gehaald, zei Wiebes. „Technisch is het mogelijk de gasbel helemaal uit te putten, maar of het maatschappelijk verantwoord is...” Wiebes wil nog niets kwijt over wat het dichtdraaien van de gaskraan het Rijk gaat kosten. „Daarover gaan we komende maand praten. Dit is een dag voor de veiligheid, niet voor de financiën.” ’Als ik er zou wonen zou ik blij zijn’ Nu de gaswinning versneld wordt afgebouwd, mogen Groningse dorpen als ’t Zandt volgens de minister weer hopen dat ze aan de sloophamer ontkomen. „Dat zou ik toch wel hopen. Als ik er zou wonen zou ik blij zijn”, zei Wiebes. Hij gaat „er met de regio over praten.” Het kabinet acht de „gevolgen van de gaswinning maatschappelijk niet langer aanvaardbaar.” „Alleen door het wegnemen van de oorzaak van het aardbevingsrisico kunnen de veiligheid en de veiligheidsbeleving in Groningen op afzienbare termijn worden gegarandeerd.” Meer import Het kabinet kiest er voorlopig voor om meer gas te importeren. Wiebes geeft daarom groen licht voor de bouw van een stikstoffabriek van een half miljard euro. Noors en Russisch gas kan zo geschikt worden gemaakt voor onze kooktoestellen en cv-ketels. De reacties op het nieuws van de gaswinning stromen binnen. Een overzicht: Gedeputeerde Eelco Eikenaar (SP): „Hier is jarenlang voor gestreden door de Groningers. En ik ga vandaag even niet tragisch doen over het feit dat dit besluit eigenlijk te laat is genomen. De gaskraan gaat dicht en dat is fantastisch nieuws. Het probleem wordt bij de bron aangepakt en ik lees in de brief van de minister dat ze dat zo snel mogelijk gaan doen. Ik concludeer zelfs dat ze inzetten op een niveau van 7,5 miljard in 2022. Daarvoor moeten nu de maatregelen worden genomen. Sneller dan snel. En dan kunnen de specialisten kijken wat de effecten zijn. Ik hoop van harte dat we dan minder huizen hoeven te versterken, maar we moeten wel doen wat nodig is. Ook als de gaswinning helemaal is teruggebracht.” Angnes Mulder, Tweede Kamerlid van het CDA: „Na een jarenlange strijd voor de veiligheid van de Groningers doet het mij goed dat het kabinet dit historische besluit heeft genomen. De gaskraan gaat dicht en alles wordt in het werk gezet om dat op de snelst mogelijke manier te doen. De stikstoffabriek waarvoor het CDA al jaren pleit draagt daar aan bij, evenals de industrie en alle huishoudens. Daarmee krijgt Groningen weer perspectief en dat is hard nodig.” Jorien de Lege, campagneleider energie bij Milieudefensie: „Groningen heeft er lang op moeten wachten. Gelukkig is dit kabinet voortvarend aan de slag gegaan, dat is goed nieuws. Maar het gasgebruik gaat met deze maatregelen nauwelijks naar beneden, er wordt vooral overgeschakeld op importgas met nieuwe stikstoffabrieken. Op deze manier houden we onze gasverslaving nog tot 2050 in stand. Dat is niet goed voor het klimaat. Heel Nederland moet van het gas af, zo’n 7 miljoen huizen. Het is zaak dat Wiebes ook daar meer haast mee maakt en serieus geld uittrekt zodat iedereen kan overstappen op koken en stoken zonder gas.” Faiza Oulahsen, campagnevoerster Klimaat en Energie van Greenpeace: „We zijn blij dat het kabinet inziet dat de Groningers en het klimaat belangrijker zijn dan de belangen van de NAM. We gaan erop toezien dat deze belofte wordt waargemaakt.” Tweede Kamerlid Carla Dik-Faber van ChristenUnie (via Twitter): „Groningen first! Blij met kabinetsbesluit om gaskraan dicht te draaien. Weg met de gasverslaving. Groningen voorop in energietransitie!” Sandra Beckerman, Tweede Kamerlid van de SP: „Er komt binnen enkele jaren eindelijk een einde aan de gaswinning in Groningen. De Groningers hebben deze overwinning niet cadeau gekregen. Hier is lang en hard voor gestreden. Ik wil alle Groningers feliciteren. We zijn er nog lang niet en we kennen nog niet alle details, maar dit is eindelijk goed nieuws.” Henk Nijboer, Tweede Kamerlid van de PvdA (via Twitter): „Gaswinning Groningen volledig afbouwen naar 0 is een historische stap. Nu zaak Groningers recht te doen, schades zonder rompslomp te vergoeden en perspectief te bieden voor het gebied.” Liesbeth van Tongeren, Tweede Kamerlid van GroenLinks: „GroenLinks vindt het terecht dat het kabinet dit probleem erkent. De richting die dit kabinet inslaat is de juiste. Groningers moeten er zeker van kunnen zijn dat het niet bij plannen blijft, maar dat de afbouw van de gaswinning snel werkelijkheid wordt. Ik heb onmiddellijk een debat aangevraagd en krijg daar graag meer duidelijkheid over de garanties die minister Wiebes de Groningers biedt.” Rob Jetten, Tweede Kamerlid van D66: „Dit is een historisch besluit. Hiermee laat het kabinet zien dat de veiligheid van Groningers echt op de eerste plaats staat. Per direct wordt alles op alles gezet om binnen enkele jaren te stoppen met de gaswinning in Groningen. Dat is de beste garantie voor de veiligheid van de Groningers.” René Paas, commissaris van de Koning in Groningen: „Voor ons is dit groot nieuws en we zijn er een beetje emotioneel onder. Het is een moedig besluit van minister Wiebes om te zeggen: we pakken de oorzaak aan. Dat het bouwen van een stikstoffabriek nu in het pakket zit, is een teken dat het deze minister ernst is met het afbouwen van de gaswinning. Zijn voorganger blies zo’n fabriek nog af omdat die te duur zou zijn. Er moet nu verder worden gepraat over het economisch perspectief voor Groningen: Nederland heeft het warm gekregen van Gronings gas, maar kan ook straks niet zonder Groningen als het gaat om de transitie naar duurzame energie.” Dilan Yesilgöz, Tweede Kamerlid van de VVD: „Keerpunt voor Groningen! Mooi nieuws dat gaswinning zo snel mogelijk volledig wordt beëindigd. Veiligheid van Groningers voorop en positief effect op de versterkingsoperatie.” Frank Wassenberg, Tweede Kamerlid van de Partij voor de Dieren: „De Partij voor de Dieren is blij dat de gaswinning is Groningen versneld wordt afgebouwd, en dat het kabinet eindelijk tot de conclusie komt dat de gevolgen van de gaswinning voor de leefbaarheid van Groningers onaanvaardbaar zijn. Helaas is het terugbrengen van de gaswinning niet automatisch ook goed nieuws voor het klimaat. Er is nauwelijks sprake van het terugbrengen van ons gasgebruik; onze afhankelijkheid van aardgas blijft groot.” De Groninger Bodem Beweging noemt het besluit om de gaswinning in Groningen uiteindelijk stop te zetten „geweldig. Voor het eerst komt de nul in zicht”, aldus een woordvoerder. „Dit geeft weer vertrouwen. Hier hebben we al die tijd voor gevochten. In feite zijn alle argumenten die wij al die tijd hebben ingebracht nu overgenomen. Dit is heel belangrijk voor Groningen. Het geeft perspectief. Er kunnen weer plannen worden gemaakt en dat is ook goed voor de economie. Door die aardbevingen gaat niemand hierheen verhuizen, maar daar kan nu verandering in komen nu minister Wiebes heeft gezegd dat hij de gaswinning zo snel mogelijk terug naar nul wil brengen.” Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) gaat het plan van Wiebes bestuderen en zal hem waar nodig adviseren over vermindering van de gaswinning: „SodM doet dit vanuit het oogpunt van de veiligheid van de Groningers. SodM gaat daarnaast in kaart brengen wat het plan betekent voor de ontwikkeling van de veiligheidsrisico’s in Groningen en gaat aangeven wanneer aan de veiligheidsnorm wordt voldaan. Aan de hand van deze aanpak maken we zichtbaar voor hoeveel gebouwen en mensen de veiligheidsrisico’s niet voldoen aan de veiligheidsnorm. Dit gaat SodM doen voor ieder jaar van afbouw van de gasproductie. Zo wordt ook zichtbaar wanneer de productie wél aan de veiligheidsnorm voldoet.”