Vergaande maatregelen om thuis besmettingen te voorkomen: ’Elk detail maakt het verschil’

Viroloog Steven Van Gucht van het Belgische wetenschappelijk instituut Sciensano geeft in het Nieuwsblad tips. Sommige daarvan zijn misschien niet zo sociaal, geeft hij toe, maar wel zo verstandig. Vooraf „Maak vooraf goede afspraken en vermeld de huisregels op je uitnodiging. Een cruciale: breng zeker je mondmasker mee. Herinner je gasten eraan dat ze niet mogen komen als ze zich verkouden of grieperig voelen. En zeker ook niet als ze een hoogrisicocontact hebben gehad, en eigenlijk in quarantaine zouden moeten zitten. Het is belangrijk om dat laatste nog eens expliciet aan te halen. Ik hoor nog te vaak verhalen van mensen die de regels aan hun laars lappen. Het verraderlijke aan dit virus is dat je altijd potentieel besmet bent, en daar moet je je naar gedragen. Je mag je dan wel perfect gezond voelen, je kunt het virus in je neus of mond dragen, en overbrengen op een ander.” Begroeting „Begroet elkaar op afstand. Anderhalve meter blijft de norm, zowel binnen als buiten. Geef geen hand, knuffel of kus, wel een knik, elleboog of voet. Een buiging kan ook heel elegant zijn.” Jassen „Iedereen kan het beste zijn eigen jas uit doen. Het kledingstuk op zich is niet gevaarlijk – we weten intussen dat de kans op besmetting door voorwerpen relatief klein is. Het risico zit ’m in de handeling: als je een jas wilt aannemen of je gast wilt helpen om die uit te trekken, sta je fysiek pal naast elkaar. Wil je je sukkelende grootmoeder toch assisteren, zet dan een mondkapje op.” Mondkapje „Iedereen draagt het beste een mondkapje bij ontvangst, en als je je verplaatst naar de tafel, het toilet of de keuken. Bij de bediening gebruikt de gastheer en -vrouw ook het best een mondkapje, zoals een ober in een restaurant. Dat klinkt overdreven. Maar besef: het is onze menselijke natuur om wie we goed kennen en vertrouwen, te beschouwen als veilig. Maar net dat zijn de riskantste contacten, omdat we minder op onze hoede zijn en minder consistent in ons gedrag.” In de politieke podcast Afhameren met Wouter de Winther: het zwabberbeleid in coronatijd, de keerzijde van maatwerk en controlfreak Mark Rutte die soms de controle lijkt te verliezen: Chips en olijven „Serveer chips, olijven, kaasblokjes of andere snacks níét in een gemeenschappelijke schotel. Met zijn allen in dezelfde pot graaien: het is vragen om problemen. Beter is het om voor elke gast een apart potje of bord klaar te zetten.” Glazen „Twijfel je welk glas het jouwe is, neem dan een ander. Zo niet, riskeer je het speeksel van je buurman binnen te krijgen. Deel nooit voorwerpen, zeker niet wat je aan je lippen zet. Een tip: plak gekleurde labels op de glazen, zodat iedereen het zijne kan herkennen.” Eten „Bied beter geen eten in buffetvorm aan. Iedereen dromt dan samen en raakt bij het opscheppen dezelfde lepels aan, wat een bron van besmetting kan zijn. Bedien je gasten liever apart, zodat ze ook blijven zitten. Als het toch niet anders kan: was je handen voor je naar het buffet gaat en doe dat opnieuw als je gaat zitten, en draag intussen een mondmasker.” Servetten „Zorg voor wegwerpservetten. Gebruik je toch stoffen doekjes, was die daarna op minimaal 60 graden.” Stoelen „Geef iedereen een vaste zitplaats. Hou daarbij anderhalve meter tussen de bezoekers, tenzij die uit hetzelfde huishouden komen. Als gast blijf je het best zoveel mogelijk op je plaats zitten. Het is misschien niet zo sociaal, maar help niet mee bij het afruimen. Zodra we bewegen, kruisen we elkaar en vergeten we mogelijk de social distancing.” Toilet „Zet je mondkapje weer op als je naar het toilet moet gaan. Laat de bril naar beneden bij het doorspoelen. Zorg ervoor dat je gasten hun handen kunnen wassen of ontsmetten na het toiletgebruik. Lucht de ruimte voldoende door.” Ramen „Het is nog altijd veiliger om familie en vrienden buiten te ontvangen, maar met dit herfstweer wordt dat minder praktisch. Daarom is het belangrijk om de binnenruimtes goed en voortdurend door te luchten. Voor aankomst van je gasten, maar zeker tijdens hun bezoek. Zet twee ramen op een kier. Idealiter staan die tegenovergesteld van elkaar in de woonkamer. Je verwarmingskosten stijgen wel, een beetje luchtcirculatie is belangrijk. Dat doet snel virusdeeltjes uitwaaieren en verdunnen, zodat ze niet schadelijk zijn. Vermijd weliswaar tocht, want het is niet de bedoeling om verkouden te worden.” Muziek „Beperk het omgevingsgeluid, zodat je gasten hun stem niet hoeven te verheffen en dichter bij elkaar moeten kruipen om elkaar te verstaan. Want dat zijn twee dingen die het risico op besmetting verhogen. We produceren meer druppels wanneer we luid praten, roepen of zingen. Als je muziek speelt, zet die dan zacht.” Handgel „Ontsmet je handen als je je mondkapje hebt afgenomen. In essentie komt het erop neer dat naast een fles wijn en een fles water ook een flesje handgel op tafel moet staan. Zet ook busjes in de hal en in het toilet.” Enveloppe „Zet je mondmasker pas af als je bent gaan zitten. Stop het dan weg in een enveloppe of persoonlijke doos. Laat je masker zeker niet rondslingeren op tafel. Er is altijd kans op kruisbesmetting, op de mogelijkheid dat je je masker gaat besmetten met de kiemen van de persoon naast je.” Afwas „Het is niet gevaarlijk om borden, bestek en glazen af te ruimen die net daarvoor nog gebruikt zijn door anderen. Er mag virus aan je handen plakken, zolang je maar niet in je gezicht wrijft. En was ze direct na het afruimen met water en zeep of met alcoholgel – de twee zijn gelijkwaardig.” Notitieblok „Houd de contactgegevens van je gasten bij. Indien nodig kun je die doorgeven voor contact tracing.”