Protest in volkswijk tegen huurverhoging: ’Bij mij thuis regent het gewoon naar binnen’

Huurders in een Heerlense achterstandswijk protesteren tegen een aangekondigde huurverhoging. „Er zit nota bene schimmel en vocht in onze woningen.” „Het is hier letterlijk een camping”, zegt Mandy (31). „In deze buurt wonen mensen met drie kinderen, die hebben vijftig euro in de week. Als bij hen het brood op is, springen wij bij.” „We helpen elkaar”, valt buurvrouw Priscilla (28) bij. „Als je iets nodig hebt en de buren zijn niet thuis, dan pak je het gewoon en leg je een briefje neer. Ik ben een paar huizen verderop geboren en zou nergens anders kunnen wonen.” Voortuintje De vrouwen zitten in Priscilla’s voortuintje, sigaretten en frisdrank bij de hand, waar ze passen op de spelende kinderen. Dit is de Kasteelbuurt in Heerlen-Hoensbroek, een voormalige mijnwerkerskolonie, waar de gemeenschapszin groot is. Je ziet het aan de voordeuren die openstaan, de buren die even bij elkaar een praatje komen maken en sinds kort ook aan het bewonersprotest tegen de huurverhoging door wooncorporatie Woonpunt, ’de grootste sociale huisvester in Zuid-Limburg’. Die 13 euro per maand huurverhoging, zeggen de bewoners, is onrechtvaardig gezien de staat van de woningen. Die is inderdaad in veel gevallen deplorabel. „Kijk”, zegt Mandy, terwijl ze een filmpje van een lekkend plafond laat zien. „Bij mij thuis regent het gewoon naar binnen.” De huizen, met karakteristiek metselwerk, werden honderd jaar geleden gebouwd als onderkomen voor de arbeiders van staatsmijn Emma. Ondanks enkele renoveringsrondes lijden ze ernstig onder achterstallig onderhoud: er is sprake van tocht, vocht en schimmel. „Bij ons zit de schimmel in de badkamer”, zegt Priscilla. Dat haar peuters van (bijna) twee en vier al eens ernstig benauwd in het ziekenhuis lagen ’met zuurstof’, zou daarmee verband kunnen houden. „Ze blaften als een zeehond. Maar zeker weten dat het door de schimmel en het vocht komt, doe je niet.” Priscilla en haar ouders zijn twee jaar weggeweest uit de wijk. „Op de vlucht voor een muizenplaag. Mijn moeder en ik zijn weer teruggekomen omdat we elders niet konden wennen. We nemen de muizen nu voor lief.” Mandy: „Ik stond te roken onder de afzuigkap en kijk naast me: zit er eentje vlak bij m’n voet. Zo frech (brutaal, red.) zijn ze.” „Meer kinderen in de wijk hebben luchtwegproblemen”, weet Santiago Rangel Rivero (47), een import-Amsterdammer, die hier woont met z’n Venezolaanse partner (’Dit was de enige plek in Nederland waar we een sociale huurwoning konden vinden’). Santiago, aan wiens woning een regenboogvlag wappert, is mede-initiator van het huurdersprotest. Met enkele buren hing hij spandoeken op, sommige met nogal expliciete teksten. „Om de aandacht te trekken. Nou, dat is wel gelukt.” Laaggeletterdheid Hun voorbeeld is een recent, geslaagd protest in een andere Heerlense wijk, Versiliënbosch, waar bewoners eveneens kampen met schimmel en vocht. Woonpunt besloot de jaarlijkse huurverhoging in die buurt te annuleren nadat huurders in actie kwamen. „Wat daar kan, moet ook bij ons kunnen”, zegt Santiago. Rangel Rivero, werkzaam in de evenementenbranche, werpt zich op als verkapte ombudsman voor bewoners. „Er is hier veel laaggeletterdheid. Sommigen komen naar mij toe met brieven die ze niet begrijpen.” De Kasteelbuurt is een sociaal zwakke wijk, met lage inkomens, werkloosheid, bewoners ’in de bewindvoering’ én met een nogal beruchte geschiedenis: in de vorige eeuw was er sprake van brandstichtingen, vechtpartijen, familievetes, hennepkweek. Ook onlangs nog werd bij een woning in de wijk brand gesticht. Om de wijk leefbaarder te maken, werden in het verleden woningen afgebroken en groenvoorzieningen aangelegd. Er bleven 99 huizen over. Oud-SP-voorzitter Ron Meyer (40) is sinds dit voorjaar Programmadirecteur Alliantie Heerlen-Noord, een project waarmee hij sociale achterstanden probeert aan te pakken. In mei leidde Meyer woonminister Hugo de Jonge rond, op de fiets, in de volksbuurten van Heerlen-Noord. „Daarna werd de huurverhoging in Versiliënbosch geannuleerd. Iedereen heeft de mond vol van bewonersbetrokkenheid. Nou dit zíjn betrokken bewoners.” ’Junkenhol’ Petra van Wersch (55) woont met haar man Marcel, buschauffeur, aan de Wingerdweg in wat ooit haar ouderlijk huis was. „Ik kan elders niet wennen”, zegt ze over de korte periode dat zij hier weg was. Petra en Marcel zijn aangeschoven in de achtertuin van Santiago. Het echtpaar heeft in al die jaren het een en ander meegemaakt in de Kasteelbuurt. „Hier regelen de bewoners hun zaakjes zelf”, vertelt Marcel. „Ik zei laatst nog tegen Woonpunt over onze verslaafde buurvrouw: ’Jongens, dit kán zo niet, het is er een junkenhol’. ’Bel de politie maar’, zeiden ze. Maar hier bellen we de politie niet, we zorgen zelf voor een spoedverhuizing.” Petra: „Als dan de politie komt, heeft niemand wat gezien.” Wie zich aanpast, is welkom in de Kasteelbuurt, zeggen de wijkbewoners. Zo werd Santiago’s regenboogvlag zonder commentaar geaccepteerd en ook het Marokkaanse gezin van buurman ’Appie’, wiens vader in de mijnen werkte, draait gewoon mee. „Heel vriendelijke mensen”, zegt Marcel van Wersch. Petra: „Met het Suikerfeest komt de buurvrouw langs met een bord met koekjes en toen de overbuurman overleed bracht ze couscous.” Santiago: „Het gaat er gewoon om dat je meedoet. Zo gaan wij binnenkort met 28 buurtbewoners naar de Efteling.” Petra van Wersch: „Van mij heeft niemand last en ik wil zelf ook van niemand last hebben.” Dan moet het actiecomité naar een bijeenkomst met vertegenwoordigers van Woonpunt, in het kleine buurthuis. Na vijf minuten staan de meeste demonstranten weer buiten. Verontwaardigd en teleurgesteld. „Het was geen gesprek, maar een mededeling: de huurverhoging gaat door”, zegt Santiago. Woordvoerder Esther van Lieshout wil niets zeggen over de plannen van Woonpunt. „We gaan eerst de buurt in om alle bewoners te informeren.” Wat de demonstranten betreft is dat een bij voorbaat zinloze onderneming. Santiago Rangel Rivero, boos: „Wij voelen ons bedonderd.”

Protest in volkswijk tegen huurverhoging: ’Bij mij thuis regent het gewoon naar binnen’

Bekijk meer van

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

Landsmeer in shock na ’poging tot doodslag’: ’Hele dorp leeft mee, we zijn heel hecht’

Nederland aangeprezen in smokkelfolder: ’Bij aankomst wacht uitkering en overheid betaalt huur’

Steenrijk door seksbandjes met hitsige huisvrouwen en losbandige leraressen: George Skene (64) overleden

Na ABP en PME gaat ook pensioen bij Zorg en Welzijn omhoog, met bijna 3 procent