Bewoners verpleeghuizen gescheiden van familie: ’Voelt als stilte voor de storm’

Een beetje opgelaten en gehuld in beschermende coronakleding – handschoenen, een mondkapje, een bril en een overschort – stapt Inge Rinzema met een collega een huiskamer binnen in het Harense verpleeghuis De Dilgt. Het zijn onwennige oefeningen voor als het virus in het noorden losbarst. Maar de oude dame reageert zo onverwacht, dat iedereen in lachen uitbarst. „Ach, heeft u de schilder meegebracht?” Stress en angst „We kwamen niet meer bij”, vertelt Rinzema, verantwoordelijk voor de medische verzorging in één van de zes locaties van ouderenzorgorganisatie ZINN. „Dat is zó belangrijk, dat we in deze tijden van stress en angst even samen kunnen lachen.” Als verpleegkundig specialist begrijpt ze als geen ander dat de situatie, met honderden ouderen die zijn verstoken van contact met vrienden en familie en een gevaarlijk virus dat op hen loert, allesbehalve vrolijkstemmend is. Een kleine golf van influenza hield pas geleden nog huis in een collega-instelling waar Rinzema ook werkt. „Dat sloeg behoorlijk om zich heen; onder medewerkers en inwoners. Onze bewoners zijn vaak 80 en 90 plus, sommigen zelfs ouder dan 100. Zij hebben al een zwak gestel. Een gewone griep is soms net dat ene zuchtje dat iemand omver blaast.” Niet iedereen overleefde de influenza. En toen verscheen ook nog corona aan de horizon. „Ik denk dat het tweeënhalve week geleden is. Die beelden uit Italië baarden mij gelijk zorgen. De verhalen nu uit Brabant helemaal.” Rinzema is ook vice-voorzitter van de beroepsvereniging voor verpleegkundig specialisten, onderdeel van V&VN, en hoort zo uit de eerste hand over de taferelen in het zuiden. „Ik kan ontzettend boos worden op personen die corona afdoen als gewoon griepje. Néé, griep is al erg. Maar dit is nog veel heftiger. En de mensen die er het ziekst van kunnen worden, staan onder mijn verantwoordelijkheid!” Bij ZINN liggen de protocollen klaar, is alle beschermende kleding geteld en houdt iedereen het hart vast. „We denken dat we er klaar voor zijn. Al kunnen we ons tegelijkertijd geen voorstelling maken. Het voelt als stilte voor de storm. Als een stoot adrenaline die nog niet helemaal losgaat.” De spelregels bij corona in het verpleeghuis zijn niet heel anders dan bij griep of de uitbraak van een buikvirus. „Besmette bewoners isoleer je, evenals de rest van de afdeling. Mensen mogen niet van hun kamer. Bij iemand die lijdt aan dementie is zo’n maatregel niet waterdicht”, zegt Rinzema. Hoe broos de meesten ook zijn, van de bewoners zonder dementie zijn velen nog scherp en begrijpen heel goed welk gevaar er met corona op hen afkomt. „Dat zorgt bij sommigen zeker voor angst.” Op de ramen op de begane grond zijn tekeningen geplakt. Aan de buitenkant met de afbeelding naar binnen. „Kleinkinderen laten zo hun steun en liefde merken. Het is moeilijk voor bewoners dat ze geen bezoek mogen krijgen. Maar het is ook lastig dat de mantelzorg door bezoekers wegvalt. Dat komt nu op onze schouders. Sommige collega’s hebben wel extra tijd die ze nu aan bewoners besteden. Maar soms kijken we elkaar ook vragend aan: hoe lang is dit vol te houden? Hoeveel collega’s staan over twee weken nog overeind?” Tijd voor een mijlpaal is er nog steeds in De Dilgt. „Een mevrouw wilde heel graag honderd worden. En het is haar gelukt!” Normaal gesproken is er dan veel bezoek en bombarie. Maar deze keer moest het anders. Slingers en ballonnen werden opgehangen; er was taart; en vrolijke en zingende medewerkers van het verpleeghuis. „Maar de familie moest het volgen via beeldbellen.” Bloemen Dat is dan wel verdrietig, erkent Rinzema. „Wij zullen nooit de band met familie en kinderen vervangen. Maar met de aandacht die we geven, komen we een heel eind.” De ladingen bloemen die in de personeelskamer staan te geuren, lijkt dat te bevestigen. En anders wel de grote gekalkte letters op de stoep bij de voordeur: ’Ik hou van je’. In de nieuwste corona-update vertelt parlementair verslaggever Alexander Bakker over de verwarring die is ontstaan over het aantal ziekenhuisopnames in Nederland. Dat en veel meer in de podcast. Luister hier, hieronder of via je eigen podcast app.