In zijn nog altijd fenomenale boek ’De ondergang van het morgenland’ uit 1990 komt Karel van het Reve met de theorie van het Grote Siberische Gat. Volgens de auteur bestond er eind jaren 80 een immens gat ergens halverwege Moskou en het eiland Sachalin waarnaartoe dag en nacht vrachtwagens op weg waren om alle geproduceerde goederen in te dumpen. Immers, hoe was het anders te verklaren dat ook in de laatste jaren van de USSR de officiële communistische productiecijfers hoog waren, maar er in de winkels geen schoenveter, tandenborstel, of degelijk paar schoenen te krijgen was? Officieel, zo worden deskundigen wereldwijd niet moe te herhalen, is het Bruto Nationaal Product van Rusland op dit moment niet groter dan dat van de Benelux. Iedereen die in Rusland woont of verblijft, merkt al snel dat deze officiële cijfers niet deugen. Huren worden massaal zwart betaald, evenals salarissen en diensten. Niet alleen mijn tandarts en loodgieter, ook mijn huisbazin in Moskou wil altijd zwart worden betaald. Officieel heeft mijn huisbazin een pensioentje van 130 euro in de maand, maar dit jaar ging ze weer met haar man drie weken op vakantie naar Vietnam. Je hebt de leugen, de grote leugen en dan de statistiek, is een gevleugelde uitdrukking onder Russen. Werkten de officiële cijfers in de tijd van Karel van het Reve in het nadeel van het land, op dit moment is het omgekeerde het geval. Recent kwam naar buiten dat in 2017 de Russische zwarte economie 175 miljard dollar bedroeg, een kleine 13 procent van het BNP. Er zijn ook schattingen dat de schaduweconomie een kwart van het BNP is. Hoe beroerd het in Rusland voor sommigen ook gaat, het gaat velen in werkelijkheid veel beter. Alleen worden de verschillen tussen arm en rijk almaar groter, net als in het westen.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/36f90a44-a82c-11e7-b611-d1e85f4ffa16.png){kind=small}
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/c791ec7a-d858-11e9-abac-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/b8701d36-7a80-11eb-9c01-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f1060f94-79f8-11eb-a825-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/02f77a7c-7a89-11eb-b01a-02d2fb1aa1d7.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/177eb5ce-7a79-11eb-b53b-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/fccb3a0c-79a8-11eb-b19b-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/5784d48c-75c9-11eb-a3c4-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/560248fe-75fd-11eb-8e84-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/47e7df2a-6f65-11eb-ab8f-0217670beecd.png)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/ae642798-67ba-11eb-ac97-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/2295f44a-656b-11eb-bf5f-02c309bc01c1.jpg)
:quality(90)/webshop.telegraaf.nl/media/catalog/product/z/e/zespresso_koffiemachine_tt-cm22.jpg)
:quality(90)/webshop.telegraaf.nl/media/catalog/product/r/e/restform_orthopedisch_kniekussen-1.jpg)
:quality(90)/webshop.telegraaf.nl/media/catalog/product/f/r/fruit_of_the_loom_tshirt_1.jpg)
:quality(90)/webshop.telegraaf.nl/media/catalog/product/d/r/drone_met_camera-1_3.jpg)