Het containerschip Baltic Tern, waar de lading woensdag vanaf sloeg, is inmiddels aangekomen bij de reeds beoogde bestemming Rotterdam.

’Niet te bevatten’

Zeventien mijl uit de kust van Ameland sloegen woensdag vijf containers van containerschip Baltic Tern overboord. Het schip was op de Noordzee onderweg naar Rotterdam.

Volgens de kustwacht ging het om drie containers met droge goederen, een lege en een container met aceton. Het vliegtuig van de kustwacht vloog uit voor een verkenning boven de locatie en probeerde de containers te lokaliseren, aldus de maritieme dienst. „De scheepvaart wordt actief geïnformeerd over de containers.” Nadere berekeningen moeten helder krijgen of er containers zullen aanspoelen op land.

De zogenoemde ‘tank tainer’, die drijvend door de kustwacht is gezien, bevat de stof aceton. De impact op de zee-ecologie valt vermoedelijk mee. Het goedje is biologisch afbreekbaar, maar is wel heel acuut toxisch voor vis. Het zal echter snel verspreiden in het zeewater, mocht het toch uit de tank ontsnappen.

Projectleider rampenbestrijding en scheepsveiligheid Kuipers van de Waddenvereniging: „Een van de containers bevat volgens de verkregen informatie aceton, een vluchtige stof die je evengoed niet in het milieu wilt hebben.”

Twee containers nog wankel

De Kustwacht liet woensdag rond de middag vanuit Den Helder weten dat het de kapitein was van de Baltic Tern die de melding deed van de vijf verloren containers: „Twee containers staan nog wankel. Het schip voer ongeveer 27,5 km ten noorden van Ameland en was onderweg naar Rotterdam.”

Verkeersleider: ’Waar mogelijk kijken we mee’

Verkeersleider Jan van Rees op de bekende vuurtoren Brandaris op Terschelling volgde de zaak vanaf zijn hoge positie op het Waddeneiland. „We fungeren als Rijkswaterstaat als het ware als de ogen voor de Kustwacht, we kijken waar mogelijk mee”, legt Van Rees uit. „Het schip ligt nu echter op 49 kilometer afstand van ons en dat kunnen wij nu ook niet zien.” Het was woensdag ook buiig weer.

Twee van de vijf afgevallen containers werden drijvend gezien vanaf een ander schip, aldus Van Rees. „De container met aceton is een tank, die blijft wel drijven en in negen van de tien gevallen blijft die heel. Er is een tank drijvend gezien.” Vanwege de golfslag en scherpe randen van de constructie om de tank is het niet direct mogelijk containers te bergen. De lading drijft vermoedelijk in zuidoostelijke richting. Van Rees: „Het lijkt erop dat ze in de richting van (het Duitse eiland) Borkum gaan.” Dat geldt dus voor zeecontainers zolang ze heel blijven. Maar van de containers met droge lading zullen de deuren doorgaans opengaan en dan zinken. „De Baltic Tern ligt inmiddels met de kop in de wind.”

Onderzoek

Het is na recent MARIN-onderzoek bekend dat ook deze kleinere schepen, de Baltic Tern is 169 meter lang, last kunnen hebben van de golven, dat er lading overboord kan slaan. Het zogeheten ’MARIN-onderzoek’ is recent uitgevoerd door het nautische instituut MARIN.

Ander schip in problemen

Dinsdagavond was een ander schip, containerschip ’Escape’, ook al in de problemen gekomen in de Waddenzee. ’Escape’ bleek problemen te hebben met het roer.

Noodhulpsleper Guardian meldde rond 02.20 uur dat die een sleepverbinding met het containerschip had gemaakt en dat het de ’Escape’ naar een veilige plek kon vervoeren.

Ⓒ ERNST-GERT SCHMIDT/MARINETRAFFIC.COM

Na het incident van ’Escape’ benadrukt de Waddenvereniging woensdagmorgen dat ook dit soort kleinere schepen voor problemen op de Waddenzee en Waddeneilanden kunnen zorgen. „Na het ongeval met MSC Zoe was er aandacht voor grote schepen zoals Zoe, die vierhonderd meter lang is en hun vaarroutes. Daar werd onderzoek naar verricht.”

Ondertussen is de bemanning van het schip Baltic Tern nog bezig met het vastzetten van twee containers, die als ‘wankel’ werden gezien. Een van de twee is nog steeds wankel, laat de Kustwacht weten.

Oproep aan minister en Kamer

„Er ligt een Kamermotie om de Kustwacht bindend advies te kunnen laten geven over de vaarroute. We roepen de minister en de Kamer op actie te ondernemen!”, aldus Kuipers. „We hebben nu meerdere incidenten met schepen in een dag…” De nu nog meer bezorgde Waddenvereniging start prompt een petitie, laat ze woensdagmorgen weten.

Kuipers: „Want de schepen varen blijkbaar gewoon door. Er moet snel wat gebeuren. We zien dit nu gewoon weer , dat is toch niet te bevatten.”

PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop uit Waddenprovincie Friesland stelde woensdag Kamervragen aan de minister. Hij wil onder meer snel weten of er risico bestaat op milieuvervuiling op de eilanden en hoe het zit met internationale afspraken rondom het Wad. „We willen snel duidelijkheid voor de Waddenbewoners. De Kustwacht moet zo snel mogelijk meer bevoegdheden krijgen.”

Fractiegenoot Gijs van Dijk, zelf woonachtig op Texel, regeerde op Twitter en roept de minister op ’aan de bak’ te gaan: „Veel Waddenbewoners houden hun hart vast omdat er nog steeds schepen vlak langs de eilanden varen met golven van makkelijk tien meter. Een nieuwe ramp kan zomaar weer gebeuren.”

Een vanuit de lucht gezochte zeecontainer met bakolie werd donderdag uiteindelijk gesignaleerd door de bemanning van een politiehelikopter. ,,Toch nog drijvende gevonden!’’, liet de Kustwacht donderdagavond weten. Het schip de Guardian ging erop af.

Het werd eerder op de donderdag al duidelijker wat er naast de eerder genoemde aceton in de rest van de losgeslagen containers zit. Twee bevatten volgens de Kustwacht houtvezels (‘Kraftliner’), één heeft pallets met nog onbekende lading erin en de twee ‘tanktainer’ stond te boek als geladen met ‘used cooking oil’ (bakvet/bakolie).