Turkije laat opnieuw Nederlandse Syriëganger lopen

Xaviera S. uit Apeldoorn noemde zich volgens jihadauteur Brendo Stoter Boscolo onder andere ’Oum Bin Laden’ en ’Oum Mujahid’. Onder die laatste naam bedreigde ze columnist Ebru Umar en Nederlandse militairen met de dood. Ook toonde ze zich op sociale media dolgelukkig met de moordpartij op de redactie van Charlie Hebdo en de onthoofding van journalist James Foley. Gisteren hoorde Xaviera S. dat de Turkse rechter haar straf heeft verlaagd van ruim zes jaar cel naar ruim vier jaar. Ze heeft zo’n anderhalf jaar gezeten en omdat ook Turkije een systeem kent van vervroegde vrijlating, zit haar straf er over een maand of vier op. Het restant mag ze in vrijheid doorbrengen, ze hoeft zich alleen af en toe te melden bij de politie. Daarna mag ze naar Nederland. Probleem Doet ze dat, dan heeft justitie in Nederland eenzelfde probleem als nu speelt met Reda N. en Oussama A., twee door Turkije vrijgelaten polderjihadi’s die gisteren op Schiphol voor de rechter stonden. In hun zaak speelt hetzelfde wetsprincipe een rol: niemand mag tweemaal voor hetzelfde misdrijf worden berecht. De rechter buigt zich op dit moment over de vraag of ze moeten worden vrijgelaten of niet. De plotwending in de zaak van Xaviera S. is een succes voor haar advocaat, Yasar Özdemir. Maar voor het Openbaar Ministerie is het een bittere pil. Het wordt waarschijnlijk een probleem om de Apeldoornse na terugkeer in Nederland achter de tralies te houden. Het zomaar vrijlaten van Syriëgangers is maatschappelijk lastig uit te leggen, zei eerder strafrechtexpert Geert-Jan Knoops. Dat geldt vooral voor mannen. Bij hen is kans groot dat ze aan wapentraining, gevechten of gruweldaden hebben meegedaan. Maar inlichtingendienst AIVD waarschuwde in 2017 dat de rol van vrouwen in het kalifaat ook niet mag worden onderschat. Kinderen „Jihadistische vrouwen zijn in veel gevallen minstens zo toegewijd aan het jihadisme als mannen”, schreef de dienst. „Ze indoctrineren hun kinderen (...) en vormen een essentieel onderdeel van de jihadistische beweging, zowel in Nederland als in het strijdgebied.” Xaviera S. is van Nederlands-Antilliaanse afkomst. Haar leven ontspoorde door drugs en tienerzwangerschap. Ze bekeerde zich en in 2014 reisde ze af naar Syrië met achterlating van haar kind. Ze trouwde daar met de bekende Haagse jihadist Anis Zerguit, waarvan wordt gezegd dat hij is gesneuveld. Begin vorig jaar werd ze opgepakt toen ze vanuit Syrië de Turkse grens overstak. Ook haar nieuwe Algerijnse man Mokhtar M. kwam in een Turkse cel. „Er is weinig bekend over wat ze in het kalifaat heeft gedaan”, zegt Özdemir. „Dat haar straf verlaagd is, heeft te maken met haar proceshouding. Ze heeft bij de rechter alle medewerking gegeven.” Een woordvoerder van het OM wil nog niet ingaan op het standpunt van justitie in de zaak.