Ruzie over Oude Kerk ontspoort

De gemoederen daarover lopen hoog op en dat is niet de eerste keer bij de Oude Kerk. Erfgoedbeschermers en de kerkgemeenschap zijn op zijn zachtst gezegd ’not amused’. Voor de hoge ramen in de kerk zijn matrassen bevestigd, zodat er geen daglicht kan binnenvallen. En dat terwijl de Oude Kerk juist beroemd is om zijn lichtinval. Ook de preekstoel is onzichtbaar. Volledig ingekapseld. En het koor, dat is al helemaal niet te zien. De audiotour waarin de geschiedenis van de Oude Kerk wordt uitgelegd is niet meer verkrijgbaar. De kerkgemeenschap, die wekelijks op zondag een dienst en een avondmaal houdt in de Oude Kerk, kan niet meer gebruik maken van het middenschip. De diensten zijn weggedrukt in een zijkapel. Afgelopen weekend kwamen niet meer dan dertig mensen naar de dienst, terwijl het normaal een stuk of vijftig zijn. „Ik vind het jammer dat het aantal bezoekers terugloopt”, zegt een vertegenwoordiger van de kerkgemeenschap. Kwartiertje Mensen die de tentoonstelling bezoeken, zijn gemiddeld niet langer dan een kwartier binnen. Daarvoor moet 15 euro worden betaald. Een man die zondagmiddag de tentoonstelling verlaat, vraagt waarom zoveel geld moet worden betaald? „Dat is 12 euro voor het gebouw en 3 euro voor de tentoonstelling”, zegt de man achter de kassa. „Maar ik heb het gebouw niet kunnen zien”, werpt hij tegen. Directeur Jacqueline Grandjean zegt dat delen van het gebouw, van zerk, orgels tot gewelf, zichtbaar zijn als je ogen gewend zijn aan de duisternis. En over de toegangsprijzen laat ze weten. „Het zijn lagere prijzen van die van bijvoorbeeld De Nieuwe Kerk (18 euro) en het Rijksmuseum (20 euro).” Raadslid Diederik Boomsma van het CDA zegt dat er bij de huidige tentoonstelling de kernwaarden van de kerk in het geding komen, zoals het Saenredam-licht, de serene stilte, het kerkinterieur en het gebruik van de kerk als levende kerkgemeenschap. Het gebruik van de Oude Kerk mag volgens hem niet tot gevolg hebben dat de monumentale waarde van het interieur niet meer getoond wordt. De afgelopen weken werd het protest tegen de ingreep in de Oude Kerk al duidelijk. „Het was een grote stofbende en dat terwijl het orgel net is gerestaureerd”, zegt Bert Nap. „Ik heb een rapport van de brandweer ingezien. Daarin staat dat de zandzakken, ingespoten met brandwerende stof, kunnen smeulen. Waarom moet de Oude Kerk daar aan worden blootgesteld? En dan is er nog de vloerbelasting. Die zandzakken zijn erg zwaar en liggen op de honderden graven.” Zandzakken De zandzakken zijn met vocht nog zwaarder gemaakt. Volgens Grandjean om stuiven van zand te voorkomen. De belasting op de vloer is volgens haar vooraf uitvoerig doorgerekend. Maar Boomsma is niet gerustgesteld. „De Oude Kerk is veranderd in een dungeon. Dat kun je doen in een loods in de stad, maar niet in het oudste monument van Amsterdam. De hele tijd hoor je vreemd gehijg en geroep op de achtergrond. Het verhoudt zich totaal niet meer tot het monument. Belangrijkste taak is om de Oude Kerk te tonen in oude luister. Dit wordt hier onmogelijk gemaakt.” Dat Grandjean vindt dat kunst moet schuren, vindt de CDA’er „een stompzinnig excuus voor diepzinnigheid. Dat klinkt gewoon als een goedkope truc. Wat er nu met de Oude Kerk gebeurt, is respectloos voor iedereen voor wie erfgoed een belangrijke waarde heeft en dat koestert.”