Dieven ongezien weg met tonnen staal

Bram de Jonge van het gelijknamige groenbedrijf in het Overijsselse Sint Jansklooster kon zijn ogen niet geloven toen hij op 31 maart terugkeerde op zijn werkplek tussen Zwartsluis en Beukers. Terwijl er in het weiland een dag eerder nog 68 rijplaten lagen, bleken er slechts 32 van overgebleven. De platen waren nodig voor een natuurproject, zodat machines er veilig overheen konden rijden. „Eerst dacht ik nog dat ze al door de verhuurder waren meegenomen. Ik was sprakeloos.” Er stond weliswaar een bouwhek, maar dat bood geen soelaas, zegt De Jonge. „Dat hadden die dieven gewoon doorgeknipt.” De rekening voor de platen, zo’n 30.000 euro, kwam daarmee in één klap bij De Jonge, als huurder, te liggen. „Daar word je gewoon niet vrolijk van”, verzucht hij. „Zeker niet in deze tijd, waarin de omzet toch al terugloopt.” Meerdere wagens Rijplaatverhuurder Silvo van Vliet uit Utrecht maakte afgelopen februari iets soortgelijks mee. Bij een werkplek langs de A2 bij Everdingen werden 68 van zijn rijplaten in het holst van de nacht gestolen. De schadepost: ruim 40.000 euro. „Het is een ongelooflijke brutaliteit”, briest Van Vliet. „Ze moeten meerdere keren zijn teruggekomen of met meerdere wagens gewerkt hebben, want met 1 vrachtwagen kun je nooit zoveel platen meenemen. De verhouding tussen ons en de klant, die we uiteindelijk wel aansprakelijk moeten stellen, wordt hierdoor verziekt. Bovendien kost het ons ook geld, want rijplaten kunnen lang niet altijd direct geleverd worden.” Eerder dit jaar werden eveneens 50 rijplaten van hem in Bleiswijk gestolen. „Een valse start van het nieuwe jaar.” Dit jaar werden ook in onder meer Beilen, Kruiningen en Moergestel tientallen platen ontvreemd. Volgens Hans Radojewski, voorzitter van het door de rijplaatverhuurdersbranche opgerichte Rijplatencollectief, ligt de schade voor de aannemers in de eerste maanden van 2020 op bijna een half miljoen euro. Dat is al meer dan in 2019, toen dat 400.000 euro was. Jaarlijks komt de schade gemiddeld boven het miljoen uit. Daarom heeft het collectief rechercheur Chris Vlaar van Double Vision Investigations ingeschakeld. Door het hele land zijn er vijf gewiekste ’boevenclubs’ actief, weet Vlaar. „Wij hebben ze redelijk in beeld. Ze doen vaak een voorverkenning, zodat ze weten hoe de locatie erbij ligt als ze ’s nachts aan de slag gaan.” Want je jat niet zomaar een plaat. Een gemiddelde plaat weegt 1200 kilo, is ongeveer 6 bij 1,80 meter en kan qua waarde oplopen tot 1000 euro. „Dan heb je toch echt een vrachtwagen met een kraantje en het liefst een container erop nodig om de platen in te laden.” Dreigen de dieven betrapt te worden, dan liegen ze dat ze opdracht gekregen hadden van de uitvoerder om de platen te verplaatsen, weet Vlaar. Overdag Zelfs overdag zijn er diefstallen, stelt Radojewski. „Als er dan bijvoorbeeld op een fietspad wat rijplaten onbeheerd liggen en iemand die met een kraan op een vrachtauto tilt, zullen voorbijgangers niet ingrijpen omdat ze niks vermoeden. Terwijl als iemand bij een fiets het slot probeert door te knippen mensen dat wel verdacht vinden.” De criminelen verkopen de platen vervolgens aan louche schroothandelaren of brengen ze naar het buitenland. Als dit niet binnen 24 uur lukt, worden de platen ook wel opgeslagen in een afgehuurde loods. „Daarom hebben we binnen de metaal- en staalbranche inmiddels ook een waarschuwing afgegeven dat als er platen aangeboden worden je eerst de speciaal aangebrachte logo’s moet controleren en het desbetreffende rijplatenbedrijf moet bellen”, zegt Radojewski. De reguliere metaal- en staalbranche werkt dan ook hard mee om de diefstal te stoppen. De politie treedt ondertussen te weinig op, vindt Radojewski. „We hebben vaak genoeg gehad dat we op basis van camerabeelden en goed rechercheren de daders konden achterhalen en wisten dat er beelden van bijvoorbeeld de snelweg moesten zijn. Maar dan liet de politie vaak weten er geen tijd voor te hebben. Of we kregen pas weken later reactie.” Huilende ondernemers Dat frustreert Radojewski. „Ik heb regelmatig huilende ondernemers aan de telefoon gehad. Als rijplaatbranche proberen we coulant te zijn maar uiteindelijk hebben we ook te maken met de huurovereenkomst.” Ook De Jonge is radeloos. „Ik snap niet waarom de politie niet meer ingrijpt.” Een woordvoerder van de politie uit zijn regio, Oost-Nederland, laat weten het diefstalprobleem te herkennen. „Niet alleen bij ons, maar in het hele land.” Hij erkent dat de politie er niet altijd aan toe komt. „Het is geen geheim dat de politie meer werk heeft dan ze verzetten kan. Daarom werken we ook met prioriteiten. Zo zal een diefstal van rijplaten moeilijk kunnen concurreren tegen geweldincidenten en een onderzoek naar een woninginbraak of een overval. Maar als we een melding krijgen en we kunnen ze pakken dan zullen we dat niet nalaten. Ook als er opsporingsindicatie is, dan pakken we door. Maar niets overtreft een aanhouding op heterdaad.” De woordvoerder benadrukt ook het belang van preventieve maatregelen als het afgrendelen van locaties of het plaatsen van camera’s. Dergelijke eisen worden ook door verzekeraars gesteld om in aanmerking te komen voor compensatie, bevestigt het Verbond van Verzekeraars. Volgens Radojewski wordt dat wel geprobeerd, maar is afsluiting op doorgaande wegen niet altijd mogelijk en brengt het plaatsen van camera’s aanzienlijke kosten met zich mee, het geld dat niet iedere ondernemer zomaar op de plank heeft liggen.