Hoe lang kan dit doorgaan?

Aan de Weesperzijde hangt ’s morgens een grimmige sfeer. Zojuist heeft Mart van der Burg, bewoner van het pand en zoon van voormalig VVD-wethouder en nu fractievoorzitter Eric van der Burg, met eigen handen de groep krakers buiten gehouden. „Doe normaal! Wij wonen hier! Jullie zijn gewoon aan het inbreken!”, roept hij tegen de groep. „Het was schrikken”, zegt Van der Burg, weer enigszins op adem gekomen. Na een lange avond werken, werd hij maandagochtend gewekt door huisgenoten die zo’n 15 krakers van We are Here in het pand ontdekten. De veelal uit Afrika afkomstige mannen probeerden de deur te forceren, nu ze uit de gekraakte woningen van woningcorporatie Ymere in de Rudolf Dieselstraat moeten vertrekken. Waarom wordt er niets gedaan? Wat volgde was duw- en trekwerk. „Waarom wordt er niets gedaan?”, zegt Van der Burg. Hij verbaast zich erover dat er niemand wordt opgepakt. Gisteren heeft hij met een huisgenoot aangifte gedaan. Niet alleen van de inbraak en kraak, maar ook van vernieling. Zelf liep hij ook schrammen op toen hij de groep uit de anti-kraakwoning wilde houden. In de korte tijd dat de groep toch binnen was zijn deuren en ramen vernield, plafondplaten naar beneden getrokken en muren beklad. Teleurgesteld Gisteravond was er nog niemand opgepakt, zegt een woordvoerder van de politie. „Aan de eigenaar van het pand wordt verzocht om passende maatregelen te nemen om kraken te voorkomen”, meldt hij evenwel. Dat is inmiddels gebeurd, zeggen de bewoners. Voor Van der Burg is duidelijk: de krakers hebben maar één iemand liever dan het linkse college. „Dat is de VVD-burgemeester”, zegt hij, daarbij verwijzend naar waarnemend burgemeester Jozias van Aartsen. In hem is hij ’enorm’ teleurgesteld omdat die deze kraakacties in zijn stad tolereert en maar niet optreedt. Zelfs niet nu ze met een koevoet tot tweemaal toe bewoonde panden hebben opgebroken. In het Amsterdamse stadhuis werd men gisteren nogal nerveus van de ontruiming van de asielkrakers in de Rudolf Dieselstraat, die overigens zonder incidenten verliep. ’s Middags werd het beveiligingsprotocol opgeschroefd, toen er signalen waren dat de groep met daarin uitgeprocedeerden de Stopera wilde gaan bezetten. Maar wie is er nu verantwoordelijk voor deze situatie? De krakers allereerst zelf, natuurlijk. Een woordvoerder van burgemeester Van Aartsen zegt dat ’de werkelijkheid’ niet is veranderd. „Er is in Amsterdam nog geen voorziening.” Hij wijst naar de coalitiepartijen GroenLinks, D66, PvdA en SP omdat daar ’een oplossing’ vandaan moet komen, nu in hun akkoord is opgenomen dat 24-uursopvang wordt geregeld voor ’ongedocumenteerden’. Verantwoordelijk hiervoor is GroenLinks-wethouder Rutger Groot Wassink. „We gaan eerst met ze in gesprek”, zegt diens woordvoerder. „Het duurt nog wel even voor de voorziening er is.” Verder verwijst ze naar Van Aartsen. Die is immers verantwoordelijk voor het ’staand beleid’ en openbare orde en veiligheid. Hoewel de leden van We are Here beweren vandaag in gesprek te gaan, weet de woordvoerder daar niets van. Intussen proberen linkse activisten die zich rond de vluchtelingen ophouden, hen voor hun eigen politieke agenda te gebruiken, vinden VVD-raadslid Marianne Poot, CDA’er Diederik Boomsma en FvD’er Annabel Nanninga. Ze ergeren zich groen en geel aan de opstelling van BIJ1-duoraadslid Jazie Veldhuysen. Het kraken van woningen door de groep vindt hij nog helemaal niet zo’n slecht plan. Tegen deze krant zei hij dat het eigendomsrecht niet hoeft te worden gerespecteerd. Publieke opinie Ook activist Jo van der Spek wemelt telkens rond de groep om hen van ’communicatieadvies’ te voorzien. Stichtingen ’XminY-beweging’ en ’Vrouwen tegen Uitzetting’ roepen intussen op om donaties te geven. De laatste stichting probeert ’de onderlinge solidariteit van vrouwelijke vluchtelingen en van Nederlandse vrouwen te vergroten en invloed uit te oefenen op het beleid en op de publieke opinie’. Scholieren die een kijkje komen nemen worden door een andere activist bijgepraat. Ophouden met duiken „Het stadsbestuur moet ophouden met duiken”, vindt Forum voor Democratie-fractievoorzitter Nanninga. Zij constateert dat ’iedereen naar elkaar wijst’. „De burgemeester zegt: het is aan het OM, het OM verwijst naar de rechter. Ze zijn te laf om bestuurlijke verantwoordelijkheid te nemen.” Ze zegt dat „bewezen is dat leden van deze groep ook gevaarlijk zijn, nu er fysiek geweld is toegepast. Hoe kan het zijn dat ik de burgemeester moet uitleggen dat je burgers dient te beschermen tegen dit fysieke geweld?” Uitgeprocedeerd Uit een eerdere evaluatie van de gemeente blijkt al dat de groep weigert om medewerking te verlenen aan terugkeer naar het land van herkomst. Ondanks dat een heel aantal mensen al is uitgeprocedeerd, streeft de groep naar het verkrijgen van verblijfsvergunningen. „Als dat gebeurt, ga je slecht gedrag dus belonen”, vindt Nanninga. Net als Poot en Boomsma vindt ze dat de kraaktochten ’moeten stoppen’. „Dit is niet uit te leggen aan burgers die al achttien jaar op een wachtlijst staan”, zegt Poot. Volgens CDA’er Boomsma is de maat echt vol. „Wij hebben al gewaarschuwd: als je niet optreedt, als je deze kraakacties blijft belonen in plaats van bestraffen, oogst je voortdurende anarchie. Dat links Amsterdam dit blijft aanmoedigen tart elk rechtsgevoel.”