Minister Hoekstra vreest ’coronagat’, maar heeft ’vertrouwen in onze weerbaarheid’

Met veel minder ceremonieel vertoon dan gebruikelijk heeft Hoekstra op Prinsjesdag de begroting voor komend jaar gepresenteerd. „Jammer, maar onvermijdelijk”, vindt de minister, die het ook zonder zijn partner Liselot aan zijn zijde moest doen. Gasten waren immers niet welkom. „Als iemand dat begrijpt is zij het wel”, zegt Hoekstra. „Liselot is huisarts en ziet dagelijks de gevolgen van corona.” U heeft het koffertje geopend. Zegt u het maar, hoe staan we financieel ervoor? „De ene kant van het verhaal is dat we te maken hebben met de grootste economische krimp sinds de Tweede Wereldoorlog, maar ik heb ook veel vertrouwen in onze weerbaarheid. En de laatste cijfers zijn in elk geval beter dan ik had verwacht in maart en april, toen we echt in de lockdown zaten.” Dus het valt mee met de schade? Ondanks alle corona-ellende zien we toch nog plusjes in de koopkrachtplaatjes? „Dat laat maar weer zien hoe relatief en hoe Haags die koopkrachtplaatjes zijn.” Ze kloppen niet? „In Den Haag is er af en toe sprake van koopkrachtplaatjesfetisjisme. Er heerst iets van een maakbaarheidsgedachte: als wij nog 0,2 procent voor deze of die groep erbij draaien, leidt dat tot grote tevredenheid. Die getallen geven de werkelijkheid niet weer en ze komen nooit helemaal uit. Of je er wel of niet op vooruit gaat hangt van hele andere dingen af. Zoals een scheiding, verlies van een naaste of het kwijtraken van je baan. Grote gebeurtenissen, die veel meer invloed op je inkomen hebben.” U werd de afgelopen maanden in Zuid-Europa als boeman afgeschilderd in de onderhandelingen over het coronaherstelfonds. Wat vond u van de uitspraken die De Nederlandsche Bank-baas Klaas Knot kort daarna deed? Hij wil meer macht naar Brussel. Dit omdat anders de euro instort en de gewone man de prijs betaalt. U stond vast op de banken? „Ik ben het met dit gedeelte van zijn toespraak niet onmiddellijk eens. En dan druk ik me voorzichtig uit.” Waarom niet? „Ik vind dat we eerst nog een heleboel huiswerk te doen hebben. Laten we eerst nou maar eens een begin maken met die hervormingen die iedereen plechtig beloofd heeft.” Wat zijn uw zorgen als het om de EU gaat? „Ik ben erg voor Europese samenwerking, maar ook bezorgd over het vermogen van Europa om een aantal problemen aan te pakken. De EU brengt Nederland zeker veel, dat moet benadrukt worden, maar het is ook zo dat een land als Zwitserland, dat het uitstekend doet, niet bij de Europese Unie wil. Voor Noorwegen geldt dat ook. Denemarken en Zweden willen de munt niet invoeren en Groot-Brittannië heeft besloten de EU te verlaten. Hoe je het ook wendt of keert dat is een probleem, want dat zegt iets over de kracht en de aantrekkelijkheid die je als EU hebt.” Wat zijn de grootste risico’s voor onze economie de komende tijd? Dat de woningmarkt ontploft? Of de banken het moeilijk gaan krijgen? „Ja, als daar iets mis zou gaan, kan deze begroting weer de prullenbak in. Sowieso is dit een begroting die meer nog dan anders met grote onzekerheid is omgeven. Wat ik nog het meest in mijn hoofd heb: we moeten alles op alles zetten om een tweede landelijke lockdown te voorkomen. Dat is het verschil tussen een economische groei van 3 procent of juist krimp van 3 procent. Zo’n gat: dan heb je het over honderdduizenden banen.” Wat zijn andere gevolgen van een tweede lockdown? „Dan krijg je gewoon nog een keer wat we in maart, april en mei hebben gezien. Maar dan is niet zozeer bij de overheidsfinanciën echt de rek eruit, maar bij de samenleving. Dan zal je opnieuw zien dat mensen met een flexibele baan hun werk verliezen, dat ondernemers het weer heel lastig krijgen. Als de scholen weer dichtgaan, kinderen weer thuis moeten blijven en de activiteit weer in elkaar stort, dan is de schade daarvan echt enorm.” En dan gaat u de geschiedenis in als de minister die twee van zijn drie begrotingen in de prullenbak heeft kunnen gooien. „Mijzelf in de geschiedenisboekjes, dat ziet er sowieso niet goed uit. Want ik ga al de geschiedenis in als degene die een plusje heeft laten omslaan naar het grootste tekort sinds de Tweede Wereldoorlog.” De podcast Afhameren met Wouter de Winther staat deze week in het teken van een bijzondere Prinsjesdag. De politiek commentator neemt samen met presentator Pim Sedee alle opvallende details door: