’Wat moeten ze daar met hun neus in het tapijt?’

De familie Idema uit Eindhoven – die niet onder haar echte naam wil praten – kreeg een e-mail van school met de aankondiging van een ’praktijkles’ voor een van de kinderen. Het Antoon Schellenscollege had voor tweedejaars leerlingen een excursie van een uur gepland naar de Al Fourqaan-moskee van de stichting Waqf. Salafistisch Dat deze salafistische moskee omstreden is omdat hier strijders voor de jihad zouden worden geronseld en omdat er aartsconservatieve predikers optreden, werd er niet bij vermeld. Vader Idema: „Gelukkig was het alleen een rondleiding met hapjes en hoefden ze niet te bidden.” Bij andere moskee-excursies wordt wél gebeden. Zo gingen scholieren van een openbare basisschool in Ommen op de knieën, hiertoe gesommeerd door een imam van de Ghulzar-e-Medina-moskee in Zwolle. ’Kijk tussen je voeten’, instrueerde de imam. ’Ellebogen van de grond af, handen dicht bij de oren’. Het filmpje van de exercitie werd op internet massaal gedeeld en riep veel verontwaardiging op. Wat deden die niet-islamitische kinderen daar met hun neuzen op het tapijt in een moskee, die nota bene ook is bezocht door een radicale Pakistaanse imam? Onderzoeker Henk Rijkers bracht het moskeebezoek door Nederlandse scholen in kaart voor het conservatieve initiatief Cultuur Onder Vuur. De excursies vallen onder ’kerndoel 38’ uit de onderwijswet, zegt Rijkers. „Daar staat: ’Leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen, die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen.’ In de praktijk blijkt dit vooral neer te komen op moskeebezoek.” Rijkers, zelf belijdend katholiek, krijgt uit de reacties die hij verzamelde de indruk ’dat kerkbezoek er nogal eens bij inschiet’. De moskeebezoeken zijn verplicht als ze deel uitmaken van het reguliere lesprogramma. Kinderen thuis houden kan alleen door vroegtijdig bezwaar in te dienen. De schoolleiding kan dan besluiten om hen een vervangende opdracht te laten uitvoeren. Hoeveel scholen moskeebezoek aanbieden, kon minister Slob (Onderwijs) in antwoord op vragen van de Partij voor de Vrijheid niet zeggen. Volgens de christelijke scholenkoepel Verus heeft 41% van de bijzondere scholen een moskee-excursie op het programma staan. Henk Rijkers: „Er zijn in Nederland ongeveer 7500 scholen voor basis- en voortgezet onderwijs. Als we uitgaan van de cijfers van Verus, betekent dit dat zeker drieduizend scholen aan moskeebezoek doen.” Omzichtigheid Schooldirecties reageren terughoudend. Volgens een woordvoerster van het Antoon Schellenscollege worden de moskeebezoeken ’in goed overleg voorbereid’. „We willen dat leerlingen een breder beeld krijgen van religies. En als ouders geen moskeebezoek wensen, bieden we een alternatief programma aan.” Brahim Bourzik, hoofdredacteur van de Moslimkrant, maant tot enige omzichtigheid. „Klassikale bezoeken aan kerken, synagoges en moskeeën is pedagogisch best een goed idee. Maar de kinderen laten bidden – het gebed is een van de zuilen van de islam – gaat te ver.”