Heel Holland zucht...

Hoe warm is het? Nou, de kazen smelten! Bezoekers van de beroemdste kaasmarkt in ons land, die in Alkmaar, kregen vanwege de extreme warmte een kortere show opgevoerd. „We hebben minder kazen op de markt gelegd. Deze temperaturen zijn niet bevorderlijk voor de kwaliteit van de kazen en ook niet voor het welzijn van de kaasmannen”, aldus een woordvoerder van de kaasmarkt. „Onder invloed van warmte en luchtvochtigheid worden kazen zachter. Ze smelten dus wel echt. En omdat we er wat minder op de markt hebben gelegd, waren we dus ook eerder klaar.” Dat de kaasmarkt is ingekort is niet uniek, „maar het gebeurt wel heel weinig.” Enfin, het is dus warm in Nederland. Zo warm zelfs dat we een nieuw weerfenomeen hebben: de superhittegolf! Ook in andere provincies worden diverse maatregelen getroffen om het hoofd koel te houden. Zo is de strandzesdaagse langs de Nederlandse kust donderdag en vrijdag ingekort. Wandelaars zijn met bussen naar Wijk aan Zee gebracht, om de wandeltocht iets in te korten. „Zodoende hebben we tijdens deze recreatieve wandel en kampeertocht tóch nog een stuk kunnen genieten van het strand wandelen”, dat vertelt Woody van Loo, namens de organisatie van de wandeltocht. Brabant Steeds meer gemeenten kondigen rookverboden af rondom natuur- en recreatiegebieden, om te voorkomen dat er nog meer natuurbranden uitbreken. Onder meer de Midden-Brabantse gemeenten Goirle, Hilvarenbeek en Haaren zijn tot die maatregel overgegaan. Landelijk werden er in juli al ruim 1100 natuurbranden gedoofd, in het Brabantse moest de brandweer sinds juni ongeveer 25 keer in actie komen om natuurbranden te bestrijden, waaronder in het bekende natuurgebied Loonse en Drunense Duinen. Gisteren was het bijvoorbeeld nog raak in Maarheeze, waar een gebied van 200 bij 200 meter heide afbrandde. De maatregelen gelden voorlopig voor onbeperkte tijd. Mensen die betrapt worden met een brandende sigaret in een gebied waar een rookverbod is afgekondigd, kunnen rekenen op een geldboete. Limburg „Verstand op nul en blik op oneindig”, lacht vuilnisman Sjoerd terwijl hij in Venlo staat te ploeteren. Terwijl de thermometer ’s ochtends al op 34 graden staat, zal het vuil toch opgehaald moeten worden. „We proberen ’s morgens al zoveel mogelijk te doen, dan kunnen we ’s middags stoppen. Ja, het is bloedheet. We stoppen elk half uur even vijf minuten. Dan gaan we in de schaduw staan en drinken even bij.” Sjoerd zegt dat hij veel steun krijgt van bewoners. „Zeker, dat doet je echt goed. Mensen komen met ijsjes en koud water naar je toe. Ze hebben echt met je te doen en proberen je zo te helpen. Dat is echt een bij van waardering.” Sjoerd werkt in een korte broek en dat lijkt geen overbodige luxe. „Toch is dat vandaag voor het laatst, helaas. Vanaf maandag mag het niet meer in verband met de veiligheid. Dan moeten we het er maar mee doen. Maar eerst maar eens vandaag zien door te komen. Zo extreem heb ik nog niet meegemaakt.” Ook dieren zuchten, hijgen en puffen in de verzengende hitte vandaag. De familie Cago uit het Limburgse Blerick heeft daar een oplossing voor gevonden. „We hebben speciaal voor onze drie honden een badje in de tuin gezet. Dat vinden ze heerlijk. Ze springen er regelmatig even in om af te koelen. En dat is zeker nu echt wel nodig”, zegt de eigenaar. „Maar ze krijgen ook vaker een koelband om hun nek. Want honden kunnen niet zweten, alles hitte moet er via hun bek uit. En met zo’n band koelen ze tenminste iets af.” Gelderland Op diverse locaties in Gelderland worden alle zeilen bijgezet in de strijd tegen de extreme hitte. In Deelen op de Veluwe werd het afgelopen nacht niet koeler dan 24,4 graden. Daarmee is een record gevestigd. Ook vandaag loopt wordt het landinwaarts 34 tot 38 graden.” In Zevenaar heeft woonzorgcentrum Liemerije een pretfestijn opgezet. Daar kunnen de 180 bejaarde bewoners op temperatuur komen in plastic zwembadjes, waarin ze met hun voeten verkoeling vinden. Volgens Miranda Tiecken van Liemerije is het waterfestijn opgezet omdat er in de laagbouw met een plat dak – ondanks allerlei maatregelen – binnenshuis toch nog sprake is van extreme hitte. „De bewoners zoeken verkoeling in de schaduw. We delen ijsjes en zomercocktails uit.” Dat geldt ook voor de centra in Liemerije in Didam, Duiven, Tolkamer en Westervoort. Medewerkers van het zorgcentrum delen ook waterpistooltjes uit aan de bewoners. „Die kunnen de bewoners gebruiken om elkaar op een ludieke manier af te koelen”, zegt teamleider Miranda Tiecken van Liemerije Zevenaar. Ook bij de andere locaties van zijn activiteiten om bewoners verkoeling te bieden. Groningse siësta Hoewel het spreekwoordelijke ’hoge Noorden’ van ons land net een slag minder heet is dan de zuidelijke tegenvoeter Limburg, scheelt dat wat betreft hittestress in de praktijk niet zoveel. Ook Stad-Groningers zuchten onder de hitte. Zeker mensen met beperkingen hebben het extra zwaar, evenals hun begeleiders. Flatbewoonster Marja Dupker laat zich deze zomer regelmatig horen, ook om aandacht te vragen voor aanhoudende problemen met de klimaatbeheersing in haar flat in de Oosterparkwijk. „Het is nu bijna dertig graden in huis, om tien uur ’s morgens al. Er is nu wel airconditioning geplaatst, maar het helpt eigenlijk nog niet om het in alle kamers te laten afkoelen.” Er zit op de zoveelste warmtedag hoog in de torenflat met veel glas niks anders op dan het uit te zitten. „Er is hier altijd zon. Hopelijk is het straks wel met aanpassingen op te lossen.” Groningse weggebruikers die zich op de weg wagen, kunnen vrijdagmorgen gelukkig weer gebruikmaken van de belangrijke zuidelijke ringweg bij de Martinistad. Het was er zo warm dat donderdag een deel van deze drukke route sloot wegens pardoes gesmolten voegen in het wegdek. „De voeg is ’s nachts hersteld en opnieuw gevuld met asfalt”, aldus een woordvoerder van het verantwoordelijke Aanpak Ring Zuid. Komende nacht zijn echter wederom herstelwerkzaamheden nodig aan de geplaagde zuidelijke ringweg Groningen. De noordbaan is per direct afgesloten vanwege smeltende voegen, werd bekendgemaakt door organisatie Aanpak Ring Zuid. ,,Het gaat om de twee rijstroken in de richting Drachten, nu eerst tussen Euvelgunne en het Europaplein en na de spits ook tot aan het Julianaplein.’’ Het koelende zout dat afgelopen nacht werd gestrooid kon dit dus niet voorkomen, stellen de wegbeheerders vast. Ondernemers nemen vrijdag alom hun beschermende maatregelen in de Groningse binnenstad. Zo is het bekende terras van grand café De Drie Gezusters aan de Grote Markt pas vanaf 17.00 uur open voor zomergasten. Het horecabedrijf wil de werknemers niet urenlang blootstellen aan de extreme hitte, met name in de vroegere middaguren. Ook binnen is het dan te heet. Bedrijfsleider Sil Doeksen heeft zo’n ‘Groningse siësta’ in zijn 18 jaren niet eerder meegemaakt: ,,We doen dit voor onze medewerkers die we willen sparen, we gunnen ze een vrije middag. Daarom zijn we dus op het heetst van de dag dicht.’’ Marktman bij uitstek Harry Waterloo van frietkramen De Belg Waterloo houdt de kramen vrijdag toch maar dicht. Een vrijwel unieke situatie en uiteraard jammer: ,,Het was gisteren echter over de vijftig graden in de kraam! Dat is ongelooflijk. Voor jezelf ook, maar ook alle apparatuur slaat erdoor op tilt. Denk maar aan de koeling, daar is helemaal geen beginnen aan in deze snelkookpan.’’ Waterloo ziet deze tropische dagen een aloude en vrolijke markwijsheid voor zijn eetwarenbranche weer eens in de praktijk getoetst: ,,Vrouw bloot, de handel slaat dood’’, lacht hij. ,,Morgen weer beter.’’