Rappers verheerlijken misdaad op kanaal BnnVara

101Barz is een kanaal van de publieke omroep speciaal voor hiphop-muziek en valt onder BnnVara. In een speciale studio op het mediapark treden rappers op. Dit wordt niet uitgezonden, maar op YouTube gezet. De video’s zijn al miljoenen keren bekeken. Vooral jongeren kijken massaal. Maar naast populaire artiesten, treden er in de 101Barz-studio ook rappers op. Die zijn veroordeeld voor ernstige delicten: wapenbezit, poging tot doodslag en mensenhandel. De lijst is divers, blijkt na een middag kijken. Een van die rappers is Amsterdammer Fi. Hij kreeg eerder acht jaar cel vanwege een grote schietpartij. En is vorige maand uitgenodigd. Tijdens zijn optreden klinken schoten en het geluid van vallende hulzen. Ook maakt hij schietgebaren. Als onderdeel van zijn show. Maar hierdoor wordt zware criminaliteit glamoureus gemaakt en crimineel geweld verheerlijkt, waarschuwt criminoloog Cyrille Fijnaut. Het gevolg: een risico op normalisering van crimineel gedrag. „Dat het misschien wel verkeerd is, maar ook weer niet zo erg”, aldus de emeritus hoogleraar. Bovendien vreest hij voor een grensvervaging tussen ’de kunstvorm rap’ en ’het reële agressieve misdadige gedrag in de publieke ruimte’. Als rapper Broertje vrijkomt, wordt dat bij 101Barz ’gevierd’. Door zijn nieuwe videoclip op internet te zetten. Veel impact heeft de straf kennelijk niet: ’Al mijn shooters die zijn ready’, rapt hij in de 101Barz-studio. ’Geef me maar een reason’. Sommige rappers gebruiken het platform bovendien om onderlinge conflicten op te stoken. Door ze uit te dagen tijdens hun optreden. Zo neemt rapper Zack INK begin dit jaar onder meer een collega-rapper op de korrel. „Iedereen komt aan de beurt. Je bent bang he?”, schreeuwt hij in de BnnVara-studio. ’Je bent een flikker. (…) Ik heb mannen gereed. Ik heb guns. Trrrrrrr’, en maakt schietgebaren. In de studio staan mannen met bivakmutsen. Emeritus hoogleraar Fijnaut vindt het ’totaal ongepast’ dat de NPO dit faciliteert. Hij wijst op de recente liquidaties in de Amsterdamse onderwereld. Fijnaut: „dat lijkt me niet iets voor bij de Publieke Omroep.” Politie en justitie maken zich al langer zorgen over jongeren die zich aangetrokken voelen tot het criminele bestaan en het ’snelle geld’. Bij 101Barz flirten sommige artiesten hier openlijk mee en pochen met hun rijkdom. Zoals de beruchte Amsterdamse rapper JayJay die in 2013 vrijkomt. Tijdens een interview met 101Barz worden ogenschijnlijk dure horloges getoond. In 2008 baarde hij al opzien. Het regende in de studio letterlijk biljetten van 50 en 100 euro. ’Lekker money witwassen’. En rapte: ’Ik ben schietgraag, ik schiet graag’. De rapper wordt in 2017 veroordeeld tot 14 jaar voor het medeplegen van een liquidatie. En later voor witwassen. Onder meer via de aanschaf van dure horloges. Over de kosten van het hiphopkanaal wordt een rookgordijn opgetrokken. BnnVara stelt dat de zender deels wordt bekostigd met NPO-geld en deels uit eigen vermogen. Bedragen noemt de omroep niet. Dit zou ’bedrijfsgevoelige informatie’ zijn. Ook de NPO weigert openheid te geven. Bovendien lijken niet alle artiesten die optreden de doelstellingen van de NPO (’verbinden’) en BnnVara (’streven naar een inclusieve samenleving’) te onderschrijven. Vooral vrouwen (’hoer’ of ’bitch’) moeten het ontgelden. Rapper Killer Kamal over een ’hoer’: ’Soms komt er bloed uit haar gaatje. Dan geef ik haar een klap want ze moet zich gedragen’. Het optreden uit 2008 (in totaal 4,5 miljoen kijkers) wordt vijf jaar later opnieuw op het YouTube-kanaal van 101Barz gezet. Daar krijgt de vrouwelijke hiphop-artiest Latifah, na haar optreden vorig jaar niet alleen bijval: (’blijf in de keuken’ en ’Like als je haar wil pakken vanachter’). Maar het meest opvallend: zelfs een aanwezigheid van een rapper die verdacht werd van mensenhandel. De 18-jarige vriendin van rapper Lo-Bo werd gedwongen tot seks met honderden mannen, vertelde ze aan de rechter, schrijft de krant PZC. De rapper stak het geld in eigen zak. Maar bij het NPO-kanaal was Lo-Bo van harte welkom. Ook gebruiken rappers scheldwoorden als ’faggot’ en ’flikker’. ’Maar het meeste van allemaal haat ik flikkers. Ziektedragers. Kanker op man, met je lul in andermans anus’, schreeuwt de Nederlandse rapper Steen in 2008. Vijf jaar later wordt de clip wederom op het kanaal geplaatst. Belangenorganisatie COC is ’verbijsterd’ dat de video nog steeds online staat. „Echt afschuwelijk homofoob”, reageert voorzitter Tanja Ineke geschokt. „Dit past helemaal niet bij BnnVara.” De omroep laat in een reactie weten dat het ’natuurlijk tegen homohaat is’. Volgens BnnVara is het ’een satirisch nummer van een bewust provocerende artiest’ die in het nummer bovendien aangaf ’zichzelf te haten’. De rapper schreeuwde overigens eerder ’kankerhomo’s’, na het zien van zoenende mannen. COC vindt de reactie van BnnVara ’echt onbegrijpelijk’. „Dit is geen satire. Ik word hier echt boos van”, aldus Ineke. Op andere vragen van de Telegraaf gaat BnnVara niet in. Via een verklaring stelt de omroep dat hiphop ’een vrije kunstvorm’ is en een ’directe vertaling is van de straatcultuur’. „Wij willen geen censuur op die leefwereld plegen, dat betekent niet dat wij strafbare acties en bepaalde uitspraken goedkeuren.” Rapper Steen was niet bereikbaar voor commentaar. Eerder gaf hij in diverse media aan dat hij absoluut geen homofoob is. De Rotterdamse rapper Zack INK snapt dat zijn optreden ’bedreigend’ kan overkomen. „Het is ook serieus bedoeld. Maar het blijft natuurlijk ook gewoon muziek”, benadrukt hij. Volgens de manager van rapper Fresku – die destijds samen optrad met Killer Kamal - was de uitspraak over vrouwen ’satire’. Rapper Fi was niet bereikbaar voor commentaar.