Politie rollend over straat

„We hebben weer een druppel in de emmer erbij”, zegt Gerrit van de Kamp van politievakbond ACP over de onrust rond de voorgenomen integriteitsboetes. De rel begon vorig jaar bij de markante commissaris ’Adje Latje’. Na meer dan veertig jaar trouwe dienst stond Ad Smit opeens oneervol op de keien. Hij had in zijn omgeving gestrooid met dure kaartjes voor Ajax, De Toppers, Prince en Mark Knopfler. Op kosten van de politie. Gebroken en verongelijkt zit hij nu thuis. Inmiddels lopen er tien onderzoeken naar onder meer politiemensen die profiteerden van de kaartjesregen, bevestigt een woordvoerder van de Nationale Politie. Onder anderen oud-politieman en huidig Amsterdams brandweercommandant Leen Schaap, die toch al onder vuur ligt, hangt een boete boven het hoofd. Daardoor slaat de rel nu als een uitslaande veenbrand over naar de hoofdstedelijke brandweer. Nieuwe spanningen Met het uitdelen van de boetes wil de politie schoon schip maken. Maar juist dit blijkt aanleiding voor nieuwe spanningen. Waarom krijgen sommigen wel een boete aan de broek en blijven anderen buiten schot? De voorgenomen maatregel is bovendien ’opvallend mild’, vindt politievakbond NPB. Want een paar honderd euro: daar merken hoge politiefunctionarissen weinig van, signaleert voorzitter Jan Struijs. De voorgenomen prenten zijn onvergelijkbaar met straffen die ’gewone dienders’ krijgen. „Die worden in zo’n geval zonder pardon overgeplaatst of krijgen voorwaardelijk ontslag”, schrijft Struijs in een blog. Dit is ’schadelijk voor het gezag van alle leidinggevenden’ en slecht voor de moraal van de troepen. Binnen de Nationale Politie liepen de spanningen de afgelopen tijd al flink op. Politiemensen hebben geen vertrouwen meer in korpschef Erik Akerboom, waarschuwden de bonden. Vooral zijn opstelling in de cao-onderhandeling, schoot volledig in het verkeerde keelgat. Eind vorige maand spraken de bonden nog over een ’gezagscrisis’. Politievakbond ACP wil inmiddels met de korpsleiding om tafel. Om te vragen of de voorgenomen boetes wel proportioneel zijn in vergelijking met straffen die andere collega’s krijgen. „Dat dit slecht is voor het aanzien van de politie behoeft geen betoog”, zegt Gerrit van de Kamp van ACP. Pijnlijk Bij de brandweer in Amsterdam ruiken de vele vijanden van Leen Schaap bloed, nu hun tijdelijke baas een boete boven het hoofd hangt. De zaak is uitermate pijnlijk voor de ex-politiebaas en huidige brandweercommandant. Commandant Schaap blijkt ook concertkaartjes te hebben aangenomen van Smit. En dat terwijl Schaap juist bij de brandweer is aangesteld om daar op het gebied van integriteit schoon schip te maken. Door de manier waarop hij de bezem erdoor haalt, kunnen veel brandweerlieden zijn bloed wel drinken en zien ze de kaartjesaffaire als een uitgelezen kans om hem pootje te lichten. „Deze zaak maakt zijn positie uitermate wankel”, zegt Frans Carbo van FNV. Met drie andere vakbonden loopt er vanuit de FNV al een juridische procedure tegen Schaap. Schaap, die uitspraken deed over de ’medezeggenschapsmaffia’ en aangaf criminele motorbendeleden binnen zijn korps te willen weren. Volgens de vakbonden was er daarmee al eerder sprake van plichtsverzuim en daar komt deze boete nog bovenop. Carbo: „De vraag is: is Schaap de juiste man op de juiste plek, nu hij binnen de brandweer ook gaat over het bewaken van de integriteit?” Hij wil ook dat de veiligheidsregio, waar burgemeester Femke Halsema aan het roer staat, zich die vraag gaat stellen. Halsema laat weten dat de mogelijkheid tot het maken van bezwaar tegen de voorgenomen sancties nog open staat. „Het lijkt mij juist om die procedure af te wachten voordat er geoordeeld wordt.” Niet integer Voor brandweermannen op de werkvloer is de disciplinaire straf een hard gelag. „Nu blijkt Schaap zelf niet integer te zijn”, zegt een brandweerman, die al bijna een kwart eeuw bij het korps werkt. Zijn naam is bekend bij de redactie. „Terwijl hij ons verwijt niet integer te zijn en altijd zo op integriteit hamert. Dat is toch verschrikkelijk ironisch? Het is ongelooflijk wat wij nu moeten lezen.” De brandweercommandant kreeg toen hij bij de politie werkte, van Smit ’een aantal kaartjes’ voor concerten in de Ziggo Dome. Schaap wist niet dat de kaarten met politiegeld waren gekocht, stelt hij in een reactie op de aangekondigde boete. Smit zou namelijk hebben gezegd dat de tickets afkomstig waren van de beste vriendin van zijn vrouw, die aandeelhoudster was van de Ziggo Dome. „Ik had geen enkele reden om aan de uitleg te twijfelen”, zei Schaap donderdag tegen deze krant. „Toen ik hoorde dat Smit de kaartjes van politiegeld had gekocht, heb ik deze, net als de niet gestrafte hoofdcommissaris Aalbersberg, terugbetaald. Want waarom zou ik een kaartje van de politie nodig hebben?” De brandweercommandant wilde gisteren niet reageren op de conclusie van de FNV dat zijn positie onhoudbaar is geworden. Treiterbeleid Volgens een deel van de ’werkvloer’ moet Schaap toch de eer aan zichzelf houden. „Natuurlijk moet hij weg, dat vind ik niet alleen, dat vinden de meeste van mijn collega’s. De sfeer is om te snijden, je kunt je niet voorstellen wat zich hier allemaal afspeelt, we leven volledig in een angstcultuur en zijn monddood gemaakt. Het is een treiterbeleid, velen zitten al ziek thuis.” Een ander vindt dat Schaap zaken niet via de media had moeten uitspelen – zijn uitspraken over de medezeggenschapsmaffia en criminelen binnen het korps hebben vooral kwaad bloed gezet. Oud-collega’s van Ad Smit zijn woedend over hoe er met de commissaris wordt omgesprongen. Smit heeft zichzelf niet verrijkt en is absoluut niet corrupt, stelt oud-politiewoordvoerder Klaas Wilting. „Hij is een loyale man die makkelijk zegt: ’dat regel ik wel effe voor je’. Zonder dat hij er zelf voordeel van heeft. Een man met zijn staat van dienst, die altijd voor de troepen uit liep. Nooit ergens bang voor was. Die wordt nu vlak voor zijn pensionering keihard aangepakt. En dat betekent dat zijn leven voor een deel naar de knoppen is. Dat verdient hij absoluut niet. In mijn ogen is het gigantisch opgeblazen.”