Afgelopen dagen stelden zowel de directeur van de Nederlandse vereniging voor institutionele beleggers Eumedion, Rients Abma, als Adriaan de Mol van Otterloo, partner van de Britse vermogensbeheerder Intrinsic Value Investors, dat de dividendbelasting voor hen eigenlijk geen belangrijke rol speelt bij de vraag waar een bedrijf gevestigd zou moeten zijn. Het Nederlandse kabinet had juist altijd het plan om die taks af te schaffen verdedigd, mede door erop te wijzen dat Nederland het risico loopt dat grote bedrijven anders in buitenlandse handen vallen.

„Er zijn buitenlandse beleggers in soorten en maten”, reageerde Rutte vrijdag na afloop van de wekelijkse ministerraad op de uitlatingen van de beleggersclubs. Hij benadrukte daarbij dat Nederland voor een klein land relatief veel grote bedrijven heeft, wat hij graag zo wil houden. „Dat maakt dat Nederland in de eredivisie speelt. Als dit type bedrijven zou wegtrekken, kom je in de Keuken Kampioen-divisie terecht.”

Mede door de Brexit en de lage rentetarieven acht Rutte de risico’s groot dat Nederlandse bedrijven over de grens verdwijnen. „Je kunt zo’n bedrijf maar één keer verliezen”, sprak Rutte daarover zijn vrees uit. „We zijn te klein om te denken dat we dat soort bedrijven zomaar weer terug zouden krijgen.”

Deze weken hakt het kabinet de knoop door over het afschaffen van de dividendbelasting en hoe dat precies bekostigd wordt. Ernaar gevraagd of hij vindt dat het inmiddels beter lukt om die maatregel uit te leggen, was de premier overigens kort: „Nee.”

’Kabinet valt als afschaffing niet doorgaat’

Terwijl de premier de maatregel nog eens verdedigde, verhoogde leider Gert-Jan Segers van de kleine coalitiepartner ChristenUnie de inzet gisteren met de waarschuwing dat het kabinet zal vallen als de dividendbelasting niet wordt afgeschaft. Daarom kan de CU ook niet tegemoetkomen aan morrende leden, die willen dat de regeringspartij de maatregel van tafel veegt.

Veel leden van de ChristenUnie-leden voelden al niets voor de afschaffing van de belasting, maar wijzen er nu ook op dat de schatkist honderden miljoenen meer blijkt mis te lopen dan verwacht. Bovendien blijken zelfs de buitenlandse investeerders die het kabinet hoopte te charmeren, niet erg onder de indruk van de maatregel.

Maar Segers heeft „het geheel van het regeerakkoord moeten wegen”, schrijft hij aan zijn achterban. Hij ’begrijpt’ de kritiek, maar ,,andersom hoop ik ook dat jullie begrijpen dat we rond de dividendbelasting nu voor dezelfde keus staan als vorig jaar: wel of geen kabinet.” De CU-voorman wil de regeringscoalitie niet op het spel zetten, omdat hij dan ook ,,de winst die we behaald hebben'' opgeeft.

De afschaffing van de belasting op de winstuitkering aan aandeelhouders is de meest omstreden maatregel van het kabinet. De VVD houdt er echter aan vast, en de grootste regeringspartij krijgt wat bijval van het CDA. Coalitiegenoten D66 en CU maakten van meet af aan geen geheim van hun tegenzin. Tegenstanders van de afschaffing hebben daarom hun hoop op hen gevestigd om het besluit van tafel te krijgen. Ze wijzen erop dat de maatregel kostbaarder uitpakt en minder enthousiasme losmaakt dan gedacht, waardoor de partijen onder hun handtekening uit zouden kunnen.