Strijd tegen een kater in de klas

Rector Irma van Nieuwenhuijsen van het Varendonck College in Asten vertelt: „Wij zien dat het nog weleens voorkomt dat sommige leerlingen op maandagochtend na een bierfeest of kermis niet helemaal zonder alcohol in hun bloed verschijnen.” De leerlingen zorgen voor overlast, zijn versuft en ongeconcentreerd. „Ze verstoren gewoon de les”, aldus de rector. „Daar hebben we in toenemende mate last van en dat willen we niet meer.” Exacte aantallen heeft de school niet. „Met alle respect: de aantallen interesseren mij niet zo veel”, zegt de rector fel. „Het feit dat leerlingen met alcohol in hun bloed op school zitten, dat moet je aankaarten. Al is het er maar een. Dat kan niet.” De school heeft daarom een opzienbarend besluit genomen. Leerlingen waarvan het vermoeden bestaat dat zij niet nuchter zijn, moeten voortaan blazen. Zoals bij een verkeerscontrole van de politie. Bij een positieve uitslag wordt aan ouders gevraagd hun kinderen op te halen. Ouders zijn onlangs per brief ingelicht. De blaastest wordt pas afgenomen na hun toestemming. „Het neveneffect is dat het keukentafelgesprek op gang komt”, aldus Van Nieuwenhuijsen. „Over hoeveel alcohol je drinkt en waarom eigenlijk. Wij kunnen als school voorlichting geven totdat we scheel zien. Maar dat heeft heel weinig effect.” Leerlingen vinden een blaastest overdreven. Bovendien komen er geen dronken leerlingen naar school, stellen ze. „Het valt allemaal best mee”, zegt Jan van Besouw (18). „Je zit soms wel met een kater op school als je de vorige avond een feestje hebt gehad. Maar dat iemand helemaal beschonken in de klas zit, is onzin.” „Het valt allemaal reuze mee”, stelt Julius van de Weijer (16), die altijd ’fris en fruitig’ naar school gaat. „Het is weleens gebeurd dat er eentje bijna in slaap viel”, erkent hij. „Maar dat kan ook als je te laat gaat slapen.” De rector: „Ik snap wel dat ze zo reageren. Maar als je wat langer met hen praat, dan vinden ze ook wel dat het echt niet kan.” Leerlingen die niet helemaal nuchter naar school gaan: de bekende kinderarts Nico van der Lely kan er niet bij. „Als dit structureel op een school speelt, dan heb je een vet probleem.” Bovendien: ouders zouden toch moeten merken dat hun kind dronken is als het naar school vertrekt, stelt hij vast. „Dan schaam je je toch dood?” Hij heeft begrip voor de maatregel. „Voor zover bekend is dit nooit eerder gebeurd”, zegt directeur Wim van Dalen van het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid over de blaastest. Bizar dat dit nodig is, beaamt hij. Toch is Van Dalen blij met het besluit. „Dit is een duidelijk signaal: alcohol en studie gaan niet samen.” Maar hoe bizar ook: helemaal verrast is Van Dalen niet: het alcoholgebruik onder jongeren daalt sinds een jaar of drie niet meer, stelt hij. En jongeren die drinken, drinken te veel. De populariteit van festivals waar jongeren de deur platlopen zou mogelijk een van de oorzaken kunnen zijn, vermoedt Van Dalen. Daar kunnen minderjarigen gemakkelijk alcohol kopen. Want handhaving schiet tekort, merkt hij. Toch is kinderarts Nico van der Lely ’niet somber’. Het gaat langzaam de goede kant op, ziet hij. Zo was het verhogen van de leeftijdsgrens van 16 naar 18 een goede stap, stelt de kinderarts. Het aantal ziekenhuisopnames vanwege alcohol neemt weliswaar niet af, maar de patiëntjes worden wel ouder, ziet Van der Lely. En daardoor is de gezondheidsschade voor de patiënt minder groot in vergelijking met jongere patiënten.