Nederland massaal aan het videobellen: zo (on)veilig is het

In de Verenigde Staten is het inmiddels zover gekomen, dat de openbaar aanklager van de staat New York zich is gaan bemoeien met de diensten van videobel-app Zoom. Letitia James eist volgens de New York Times in een brief opheldering over hoe Zoom omgaat met data, privacy en veiligheid. „Zoom ligt nogal onder vuur. Dat is niet nieuw. Ze hebben lekken gehad, de app bleek gehackt te kunnen worden en onlangs bleek dat data naar Facebook werden gesluisd. Dus qua privacy hebben ze niet de beste naam”, erkent ict-advocaat Wouter Dammers van Lawfox. Toch is Zoom in korte tijd enorm populair geworden, onder meer voor bedrijfsmeetings. Dat is vooral voor de werknemer slecht nieuws. „Er zit zelfs een functie op waarmee de baas kan zien of je je aandacht erbij houdt”, zegt Esther Crabbendam van privacywaakhond Bits of Freedom. Meekijken Maar Zoom is slechts een van de apps die inmiddels een vlucht hebben genomen. House Party, Facetime, Skype, Google Hangouts, Jitsi, Signal, de lijst is eindeloos. Wat privacy betreft hebben de meeste apps wel een vlekje. Zo bleek dat Microsoft-analisten mee kunnen kijken met Skype-gesprekken om ’de kwaliteit te verbeteren’ en geeft Facetime de metadata – zoals met wie je belt en wanneer – door aan Apple. Google Hangouts is dan weer niet versleuteld, en sowieso heb je een data-vergarend Google-account nodig. Bij House Party geldt weer dat je eerst een reeks instellingen moet aanpassen, om ervoor te zorgen dat niet iemand ineens stiekem meekijkt met je gesprek. En ook die app, zo waarschuwen experts in verschillende media, slaat allerlei data op. „Sommige apps kunnen de beelden opslaan, of de mogelijkheid bieden dat iemand meekijkt”, zegt Crabbendam. Het punt is, legt ze uit, dat je altijd op een manier betaalt voor het gebruik van een app. „Dat is met geld, of met je data. Dus met wie bel je, waarvandaan, wanneer? Om een voorbeeld te geven wat dat kan veroorzaken: er is een geval bekend waarbij mensen op Facebook allerlei vriendschapsvoorstellen kregen van mensen die ze niet kenden. Facebook deed dat op basis van de WhatsApp-data van een psycholoog die al die mensen behandelde.” Toch geldt niet altijd dat betaald beter is, waarschuwt Dammers. „In veel gevallen zie je dat gebruiksgemak voor privacy gaat als we voor een app kiezen. Maar als bedrijf moet je vooral goed beleid hebben op welke app je gebruikt. En als particulier geldt: gebruik je gezond verstand. Met je oma videobellen via WhatsApp? Gewoon doen. Maar met je advocaat of psycholoog? Niet doen! En zelfs met vrienden: het lijkt onschuldig als jij met een pizza en vijf halve liters bier zit te videobellen, maar wat als die data bij je zorgverzekeraar komen? Het mag niet, maar zoiets kan wel gebeuren.” Privacyvoorwaarden De Autoriteit Persoonsgegevens is druk bezig om alle privacyvoorwaarden van dergelijke apps te inventariseren. Eind deze week verwacht de waakhond met een bericht te komen waarin duidelijk staat welke haken en ogen er aan welke app zitten. „Maar sowieso moet je, zodra het gesprek inhoudelijk wordt, eigenlijk van die app af en gewoon gaan bellen. Zelfs als je het met vrienden hebt over bijvoorbeeld politieke voorkeur, of iets medisch”, zegt de woordvoerster. Dammers benadrukt dat de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) gewoon van toepassing is op wat apps mogen verzamelen. Maar, zo geeft de woordvoerster van de Autoriteit Persoonsgegevens toe, er is door de instantie nog geen onderzoek gedaan naar wat veel populairdere apps allemaal doen met de beelden, geluiden en data van gebruikers. Daaraan wordt nu hard gewerkt. Crabbendam adviseert vooral toch de beruchte privacyvoorwaarden te lezen en goed te checken of het gesprek eind-tot-eind versleuteld is. En als ze een advies moet geven: gebruik Signal voor gesprekken onder vier ogen en Jitsi in de browser voor groepsvideocalls. Jitsi werkt goed, en bij een betrouwbare aanbieder – zoals Bit of VC4ALL, zegt de Bits of Freedom-woordvoerster – maak je grote kans op goede privacyvoorwaarden. Ook Dammers raadt Jitsi aan en de app is bovendien gratis. „Het bedrijf achter de app biedt andere software aan gebruikers aan. Dus ik denk dat zij zo hun geld verdienen.”