Jonge superverspreider blijkt gevaarlijker dan gedacht

Veel mensen die op dit moment positief getest worden op Covid-19, hebben een grote hoeveelheid virus in hun lichaam. Niesters: ,,Het gaat veelal om jongeren en jongvolwassenen – die zich nauwelijks ziek voelen – die hoge virusladingen in de adem hebben. Als ze zich na die test evengoed buitenshuis blijven ophouden, kunnen ze potentiële superverspreiders worden.” Viroloog Marion Koopmans (Erasmus MC en lid van het Outbreak Management Team): ,,Bij hoge virale uitademingen is men zeer besmettelijk, kan men véél anderen infecteren en moet het advies opgevolgd worden om thuis uit te zieken. Het is echter niet zo dat uitsluitend jongeren meer virus in de neus hebben. Wèl zien we dat superspread-fenomeen meer bij hen. Superspreader-events hebben meestal te maken met gedrag. Hoe meer mensen bij elkaar, hoe minder daarbij afstand gehouden worden, en hoe vaker mensen blijven rondlopen met klachten, hoe groter de kans op grotere uitbraken. Dat is wel iets wat we meer bij jongeren zien.” Hoge virusload In het begin van de pandemie hadden vooral de ouderen en zwakkeren ook een hoge virusload, maar die verbleven in ziekenhuizen, verpleeghuizen of thuis. De besmette jongeren en jongvolwassenen lijken na positief te zijn bevonden veelal zich niet te houden aan de thuisquarantaine. Ouders maken zich zorgen over het hoge aantal coronabesmettingen op scholen. Zij vrezen dat zijzelf of de grootouders besmet raken en kunnen geen kant op, want thuiswerken met rondrennende kinderen is nauwelijks een optie. Dat en meer in de nieuwe podcast van Wierd Duk: Niesters: ,,In de laboratoria die aan onze ziekenhuizen verbonden zijn, worden hoge virusloads vastgesteld bij de testen die uit de teststraten binnenkomen. In de zomer waren die loads lager.” Koopmans: ,,Dat waren ook vaak restjes van oude infecties. Hoe lager die load is, hoe minder besmettelijk je bent.” In de meeste laboratoria wordt gewerkt met Ct-waardes die aangeven of iemand heel erg positief is – veel virus in het lichaam – of niet. Bij het UMCG-lab stelt men dat als de Ct-waarde kleiner is dan 30, de kans groter is dat je een ander besmet dan met een Ct waarde rond de 35. Hoe lager de Ct waarde, hoe meer virus. Niesters: ,,Bij ons is tot en met Ct-waarde 38 positief, daarboven is het onbetrouwbaar of niet te bepalen.” Superverspreiders Ook in België waarschuwt klinisch bioloog Emmanuel André (KU Leuven) op twitter voor deze nieuwe coronapatiënten die zich tot superverspreiders kunnen ontpoppen. Hij stelt dat men over heel België nu veel vaker Ct-waardes ziet die onder de 30 zijn. ,,Zelfs onder de 20, zóveel virus zagen we tot dusver niet veel, en zien we ook niet graag. Als zo iemand met hoge load naar bijeenkomsten gaat met veel volk in ruimtes zonder veel ventilatie, kan diegene een superverspreider worden. Met het recente regenweer komen meer mensen binnen bijeen, waar aerosolen in de lucht blijven hangen.” Tot ongenoegen van viroloog Niesters worden de Ct-waardes niet meegestuurd naar de GGD’s. ,,Het computersysteem is zo niet opgetuigd. Maar het zou wel beter zijn en de druk bij de GGD weghalen. Bij een Ct waarde tussen de 35 en 40 kan ik mij voorstellen dat de prioriteit voor het bron- en contactonderzoek lager ligt dan bij een Ct waarde van bijvoorbeeld tussen de 20 en 25. Ik zou beginnen bij lage Ct, dus hoge virale load en zo omhoog met de Ct-waarde werken. Het is waardeloos dat het IT-systeem daarin niet voorziet. Ik heb dat al meerdere keren aangekaart bij het Landelijk Coördinatieteam Diagnostische Keten (LCDK). Volgens woordvoerder Bruggelink van het LCDK is het echter niet aangetoond dat er een relatie is tussen de Ct-waardes en de besmettelijkheid. ,,De hoogte van de Ct-waarde wordt inderdaad gebruikt in het lab om te bepalen of iemand positief of negatief test. Maar de precieze relatie tussen Ct-waardes en besmettelijkheid kennen we niet; hier wordt wel steeds meer onderzoek naar gedaan.” Het LCDK stelt zich op het standpunt dat met de huidige kennis van zaken het op één plek rapporteren dan wel vergelijken van Ct-waarden ’weinig toegevoegde waarde’ heeft. Viroloog Koopmans wijst er nog op dat de laboratoria in ons land niet allemaal met dezelfde standaarden werken. ,,Niet elke PCR-test geeft een Ct-waarde. We zouden wel de loads van de labs met elkaar kunnen vergelijken als iedereen eenzelfde standaard heeft en we die dan omrekenen naar eenzelfde getal. De vergelijking tussen Ct-waarde, de kweken en sneltesten is de volgende stap en die naar verwachting komende week wordt afgerond.” Quarantaine Wie positief bevonden is op Covid-19 en er klachten bij heeft moet 7 dagen in quarantaine vanaf de eerste dag van klachten en kan naar buiten als hij of zij 24u klachtenvrij is. Eventuele huisgenoten moeten 10 dagen in thuisquarantaine. Dat geldt ook voor nauwe contacten. Dit zijn de mensen die in de periode dat u besmettelijk was dicht bij u in de buurt zijn geweest (minimaal 15 minuten binnen 1,5 meter). Quarantaine na een positieve test zónder klachten: Je moet 72 uur (3 dagen) vanaf de testafname thuis blijven in isolatie, omdat je toch besmettelijk kunt zijn voor anderen. Ook je huisgenoten moeten thuisblijven, omdat zij misschien door jou besmet zijn geraakt. Studenten in studentenhuizen worden gezien als huisgenoten.