Arabische kroonprins bin Salman wankelt

Zeker vier leden van het hitteam dat verantwoordelijk is voor de dood van de prominente journalist behoorden tot de persoonlijke beveiliging van MBS. De kroonprins was niet alleen verbolgen over de kritische artikelen van Khashoggi, maar had ook ruzie met hem over een zakelijke deal en verdacht hem ervan samen te spannen met een rivaliserende factie binnen het koningshuis. Door de gestage stroom van details rond de liquidatie wordt de ontsnappingsroute die de Saoedi’s, met steun van president Trump, proberen te creëren steeds lastiger. Een uit de hand gelopen ondervraging valt niet te verkopen als uit audiomateriaal blijkt dat Khashoggi niet werd ondervraagd, maar direct gemarteld - onder meer door zijn vingers af te hakken - vervolgens gedrogeerd en - terwijl hij nog in leven was - in stukken gezaagd. En wat doet sowieso een autopsie-expert met een botzaag bij een verhoor of ontvoering? De pas 33-jarige kroonprins lijkt na een stormachtig anderhalf jaar aan de macht eindelijk te ver zijn gegaan. Niet de bloedige oorlog in Jemen, waar door zijn toedoen de grootste hongersnood in honderd jaar dreigt, of de ontvoering van de premier van Libanon dreigt hem de kop te kosten, maar de moord op een kritische journalist. Misbruikt Lindsey Graham, een machtige Republikeinse senator en bondgenoot van Trump, eist inmiddels ronduit het vertrek van MBS. Tot die tijd zal hij geen voet meer zetten op Saoedische bodem. „Ik voel me misbruikt”, aldus Graham, die de kroonprins in het Amerikaanse tv-programma Fox & Friends omschrijft als ’giftig’, ’roekeloos’ en iemand die ’nooit een wereldleider kan zijn’. Hij wil ook dat de wapenverkopen aan het koninkrijk worden opgeschort. Trump probeert alles met de mantel der liefde te bedekken en beschuldigt de media ervan Saoedi-Arabië zonder bewijzen al te hebben veroordeeld. Hij vertrouwt erop dat Riyad een onderzoek kan houden in een moordzaak waarin het zelf de hoofdverdachte is. Het is uiteindelijk niet de VS, maar Saoedi-Arabië zelf dat MBS pootje moet lichten. De grote vraag: is de 82-jarige koning, die aan Alzheimer zou leiden, in staat om zijn favoriete zoon opzij te schuiven? Oppermachtig De weerstand tegen de kroonprins groeit. Decennialang lang was er in het land sprake van een complexe machtsbalans tussen de verschillende facties van de koninklijke familie, met aan het hoofd een oude en doorgewinterde koning. Wil het land het risico nemen met een impulsieve en oppermachtige dertiger? MBS is de eerste van een nieuwe generatie die op de troon kan plaatsnemen, maar heeft daarbij prinsen gepasseerd die daar nog altijd boos over zijn. Het religieuze establishment is ontevreden over de hervormingen en de bevolking ziet de economische beloftes verdampen door een dreigend isolement. Kortom, een explosieve mix. Er gaan in Saoedi-Arabië al geruchten dat de jongere en meer gematigde broer van MBS het stokje zal overnemen. Hij is nu de ambassadeur in de Verenigde Staten, maar vloog vorige week naar Saoedi-Arabië. Zonder een retourticket.