Officieel steunt het kabinet het pact nog steeds, maar achter de schermen wordt getwijfeld. Daarnaast zit de coalitie niet op één lijn. Zo vragen VVD en CDA zich af of ons land zich wel achter het pact moet scharen, terwijl D66 daar juist voorstander van is. Woensdagavond werd daarom besloten nog wat meer tijd te nemen voor het onderwerp. De juristen van staatssecretaris Harbers (Asiel) moeten intussen uitzoeken of afspraken uit het pact een mogelijk gevaar vormen voor de Nederlandse soevereiniteit. Haagse bronnen melden dat er wordt gedacht aan de aanschaf van een Europees document, waarmee Nederland juridisch sterker staat. Aanwijzingen dat het kabinet daar serieus werk van maakt zijn er op dit moment nog niet.

De discussie gaat niet meer uitsluitend over ondersteuning van migranten en in goede banen leiden van migratiestromingen, maar ook over wat gewiekste advocaten met het pact onder de arm kunnen opeisen. Er is zelfs om een Nederlandse vertaling van het Engelstalige pact gevraagd, om twijfel over interpretatie te voorkomen.

Grootste angst is dat advocaten met het pact aan de haal gaan om rechten voor asielzoekers op te eisen die zij anders niet in Nederland hadden gehad. Coalitiepartijen VVD en het CDA zijn van mening dat Nederland niet het beste jongetje van de klas moet zijn, om vervolgens opgezadeld te worden met ongewenste migratieverplichtingen. In toenemende mate twijfelen die partijen aan Nederlandse deelname.

Coalitiepartners D66 en CU denken anders over de VN-afspraken. CU-Kamerlid Voordewind noemde ophef over VN-afspraken eerder ’een storm in een glas water’. Toch wacht ook hij nu eerst advies van juristen van het ministerie van Justitie en Veiligheid af. De ChristenUnie is niet negatief over het pact. ,,Maar de afspraken op papier mogen de soevereiniteit van Nederland om een eigen beslissing te nemen, niet in gevaar brengen.’’

D66-Kamerleden kijken verbaasd naar politieke commotie over afspraken tussen lidstaten van de Verenigde Naties. Kamerlid Groothuizen benadrukt dat er voor migranten hele goede afspraken in het zogeheten Global Compact for Safe, Orderly and Regular Migration staan. ,,Wij zien de paniek niet. Er staat toch dat het pact juridisch niet bindend is?’’

PVV, SGP, Forum voor Democratie en 50Plus roepen op om het pact in navolging van andere West-Europese landen niet te steunen. SP en PvdA wachten juridisch advies af. GroenLinks doet een dringend beroep op andere partijen om niet terug te krabbelen. ,,Het is geen verdrag, het zijn afspraken waaraan we ons in beginsel verbinden’’, zegt GroenLinks-Kamerlid Van Ojik. Grootste winst is volgens hem dat irreguliere migratie daardoor plaats kan maken voor reguliere migratie. ,Illegale migratie kunnen we met afspraken tussen VN-lidstaten voorkomen en legale migratie kunnen we beter regelen.’’

Er wordt mogelijk vrijdag of anders maandag opnieuw over het onderwerp gesproken in kabinet en coalitie. De komende week wordt de begroting van het ministerie van Veiligheid en Justitie besproken, waarbij het pact een heet hangijzer voor Harbers beloofd te worden.