’Plogging had woord van het jaar moeten worden’

Daniëls, die onder meer bekend werd omdat hij het Koningslied fileerde, zegt dat winnende woorden te vaak een negatieve lading hebben. Wim Daniels had daarom liever had gezien dat het woord ’plogging’ dit jaar zou winnen: een jogger die rommel opruimt. Blokkeerfries schaart zich in een rijtje van andere winnaars, zoals: treitervlogger, selfie, Bokitoproof en swaffelen. „Het was te voorspellen dat dit woord zou winnen”, zegt taaldeskundige Wim Daniels. Juist omdat de term het afgelopen jaar zoveel gebruikt werd. „Het leek het hele jaar wel Sinterklaas”, merkt Daniels op, omdat het er bijna het hele jaar over ging. Blokkade Met blokkeerfries worden demonstranten aangeduid die in 2017 rond de landelijke intocht van Sinterklaas in Dokkum snelweg A7 blokkeerden. Daarmee werd een anti-zwartepiet-demonstratie tegengehouden. Het Openbaar Ministerie besloot later om tientallen blokkeerfriezen te vervolgen. Het is onzeker wie de term als eerste heeft gebruikt, zegt Ton den Boon, hoofdredacteur van de Dikke Van Dale. Maar vermoedelijk is het twitteraar ’Ron Rosser’ die al op 18 november vorig jaar het woord op social media slingerde. „Hij was er wel heel vroeg bij”, aldus Den Boon. Pas later duikt ’blokkeerfries’ op in landelijke media. „Als Van Dale het zegt, vind ik het prima”, lacht twitteraar Ron Rosser, die liever niet met zijn echte naam in de krant wil. „Dat is wel een hele eer.” Nadat het woord genomineerd was attendeerde hij Van Dale op zijn tweet. „Ik ben wel gevoelig voor taal. Blokkeerfries was een ingeving”, vertelt kunsthandelaar Rosser. „Het leek me wel een toepasselijke naam.” Al schreef hij blokkeerfries in zijn eerste tweet met een koppelteken: blokkeer-Friezen. De term belandde uiteindelijk zónder koppelteken in het woordenboek. Opvallend, vindt Daniels. Daarmee duidt het woord op een ’type demonstrant’. Iedereen die in Friesland een blokkade opwerpt. Een Limburger in Joure is dus ook een blokkeerfries, legt hij uit. Troetel-Marokkaan Nieuw is het woord zeker, maar uniek in zijn soort niet. Er zijn meer bestaande termen waarbij een combinatie met een volk wordt gebruikt, vertelt Daniels. Zoals: troetelturk of troetel-Marokkaan. Naast blokkeerfries was dit jaar ook het woord yogasnuiver genomineerd, goed voor plek twee. Iemand die in het weekend lijntjes coke door zijn neusgaten jaagt of xtc-pillen slikt. Maar er verder een hypergezonde levensstijl op nahoudt. Het woord mangomoment op plek drie kreeg nauwelijks stemmen (4,7%): een geluksmoment van een ernstig zieke patiënt. Appongeluk Het woord appongeluk won vorig jaar: een ongeluk waarbij een verkeersdeelnemer betrokken is die tijdens het ongeval aan het appen was. Een jaar eerder, 2016 eindigde treitervlogger bovenaan. Een verwijzing naar een Zaanse vlogger die de wijk Poelenburg op stelten zette. Andere opvallende winnaars: Bokitoproof (2007). Bokito was een gorilla die losbrak in Diergaarde Blijdorp. De term betekent: ’bestand tegen vernielzuchtig gedrag en vandalisme’. Of ontvrienden (2009): ’virtuele vrienden dumpen’, selfie (2013: ’fotografisch zelfportret’ en sjoemelsoftware (2015): ’software om de testresultaten van een apparaat positief te beïnvloeden’. Aanleiding was het uitstoot-schandaal bij Volkswagen.