Borstkanker zien is bijna kinderspel

Dat melden radiologen van het Maastricht UMC na een test met eerste- en tweedejaars leerlingen van het Porta Mosana College, een scholengemeenschap in Maastricht. De groep 12- tot 14-jarigen wist, op verzoek van de artsen, met ruim 83 procent nauwkeurigheid soms zorgwekkende afwijkingen aan te wijzen op totaal veertien scans van borsten, waarbij contrastvloeistof was gebruikt. Gemist De verdachte plekken, soms tumoren of cysten, waren eerder door een radioloog gemist op een klassiek mammogram zónder ’contrast’. De resultaten van de test met de 134 jongeren staan in het internationale medische vaktijdschrift Journal of Cancer. ,,Zelfs een jongere zonder radiologische scholing of oefening kán het. Of, om het anders te zeggen: een kind kan de was doen. Nu ja, bijna dan…”, zegt de Maastrichtse radioloog dr. Marc Lobbes. Beroepsradiologen missen nog altijd veel essentiële informatie op borstfoto’s of schatten deze niet altijd goed in. Bij gemiddeld twintig procent van de klassieke mammogrammen worden zaken over het hoofd gezien. ,,Bij een mammogram mét contrastvloeistof ligt de juiste diagnose aanzienlijk hoger: zo’n 95 procent”, zegt Lobbes. Elk jaar laat ongeveer een miljoen vrouwen van 50 tot 75 jaar in Nederland een mammogram (zonder contrastvloeistof) maken om tijdig eventuele borstkanker op het spoor te komen. Een niet erg prettige, soms zelfs pijnlijke methode die werkt met röntgenstraling en waarbij de borsten beurtelings op een plateau worden geplaatst, waarna een tweede plaat deze samendrukt om een goed beeld te krijgen. Voor het bevolkingsonderzoek wordt een vrouw uit genoemde leeftijdsgroep eens per twee jaar uitgenodigd. Bij de contrast-versterkte mammografie wordt voorafgaand aan de borstfoto een kleine hoeveelheid contrastvloeistof toegediend in de bloedbaan. Dat kan soms het gevoel geven van een korte ’opvlieger’, plasaandrang of wat misselijkheid. Dit duurt slechts een half minuutje, daarna herstellen vrouwen vaak weer van deze sensaties. De methode, die overwegend als patiëntvriendelijk wordt omschreven, wordt nog amper gebruikt in ziekenhuizen. Zeker twee Nederlandse ziekenhuizen zijn nu van plan in de komende maanden de techniek te gaan gebruiken: het Zuyderland Medisch Centrum in Sittard-Geleen en het Laurentius Ziekenhuis in Roermond. Maastricht UMC gebruikt al sinds 2013 deze methode, de zogeheten contrast-enhanced mammography (CEM) en is dan ook verbaasd dat deze niet al veel langer ook elders wordt gebruikt. Jaarlijks maakt men daar ongeveer 550 mammogrammen met contrastvloeistof, veelal bij vrouwen die zijn doorverwezen vanuit het bevolkingsonderzoek.