Graus is niet onschendbaar

Justitie moet dan wel brood zien in het verhaal van zijn voormalige partner Joyce. Het OM kan er ook voor kiezen om de beschuldigde niet te vervolgen, bijvoorbeeld omdat er te weinig bewijs is. Maar in dat geval kan een belanghebbende – zoals Graus’ ex Joyce – bij de rechter alsnog proberen om een vervolging af te dwingen. Als er vervolgd wordt, moet de rechter uiteraard beslissen of de verdachte echt schuldig is. In Nederland zijn parlementariërs wel dééls onschendbaar. Voor wat zij zeggen en schrijven in de Tweede Kamer kunnen ze niet vervolgd worden. En dat wordt strikt uitgelegd. „Het moet echt om zeggen en schrijven gaan, als je een klap uitdeelt in het parlement, kun je als Kamerlid gewoon vervolgd worden”, legt hoogleraar staatsrecht Paul Bovend’Eert uit. Daarom kon PVV-leider Wilders ook vervolgd worden voor zijn uitspraken. Hij riep niet in het parlement op tot het scanderen van ’minder, minder’, maar in een Haagse kroeg. Al was er wel discussie of de regel daarmee niet te strikt werd uitgelegd. Hij voerde namelijk wel het politieke debat, zei men aan de kant van Wilders. Maar voor ’gewone’ strafbare feiten, in de privésfeer, kunnen Kamerleden dus vervolgd worden door het OM. Moeilijker wordt het als het om ambtsmisdrijven gaat. Bijvoorbeeld als iemand informatie lekt die echt niet gedeeld mag worden, zoals wat er in de commissie-Stiekem wordt verteld. Bij ambtsmisdrijven van een collega moet de politiek zelf beslissen of er vervolgd wordt. Als de Kamer vindt dat er genoeg bewijs is om iemand te vervolgen, kan die per meerderheid beslissen dat er vervolging moet plaatsvinden. Omdat het OM door kabinet en Kamer wordt gecontroleerd, wordt dat niet door het OM besloten. Deze procedure is echter omstreden, mede omdat het vrijwel nooit tot een zaak komt. Waar Graus van wordt beschuldigd, zal echter normaliter onder het gewone strafrecht vallen – als het al tot vervolging komt – omdat het naar verluidt in de privésfeer is gebeurd. Bij een veroordeling kunnen Kamerleden overigens gewoon in functie blijven. Zoals bij veel (vrijwilligers-)werk wel het geval is, hebben Kamerleden geen ’verklaring omtrent gedrag’ nodig. Een rechter kan als straf wel iemand het kiesrecht ontnemen, waardoor die niet meer verkozen mag worden en niet meer mag stemmen, maar dat is alleen mogelijk bij bepaalde delicten. Het gaat dan om zaken als ’misdrijven tegen de veiligheid van de staat’ en ’misdrijven tegen de koninklijke waardigheid’, maar niet om bijvoorbeeld mishandeling. In de praktijk kan een politieke partij na een veroordeling wel proberen om de dader af te laten zien van verdere deelname aan de politiek.