Uit Turkije gezette journaliste Ans Boersma ’keurig, christelijk en naïef’

Heel journalistiek Nederland staat donderdagochtend op de achterste benen. Het nieuws gaat de hele wereld over. Turkije-correspondente voor het Financieele Dagblad (FD) Ans Boersma (31) wordt het land uitgeknikkerd. De hoofdredacteur is ’diep geschokt’. Typisch Turkije, zo klinkt het. Maar in de loop van de dag krijgt het verhaal een bizarre wending. Boersma blijkt verdachte in een terrorismezaak. En de verbijstering wordt nog groter als blijkt dat haar ex-vriend een jihadstrijder zou zijn geweest. En niet zomaar iemand: het gaat om de man die paniek veroorzaakte tijdens een filmavond in Amsterdam. Dat gebeurt in debatcentrum De Balie, waar in september 2017 Syrische vluchtelingen alarm slaan: ze hebben een IS-strijder in de zaal gespot! Hoe kan deze man door de controles op de vluchtelingenstroom zijn geglipt? Het duurt een jaar voordat de politie hem uiteindelijk in de kraag grijpt. De man zit sinds afgelopen oktober vast op verdenking van lidmaatschap van Jabhat al-Nusra, een gewapende aftakking van terreurgroep al-Qaeda in Syrië. Bekenden omschrijven Boersma als een keurige, christelijke en naïeve vrouw. Helemaal verbaasd dat ze een Syriër aan de haak heeft geslagen, zijn ze niet. Hoe de journaliste hem heeft ontmoet is onduidelijk. Wel werd duidelijk dat ze ver ging voor de liefde. Volgens actualiteitenprogramma Nieuwsuur zou ze in 2014 valse papieren hebben geregeld zodat hij een Nederlandse verblijfsvergunning kon scoren. Onbereikbaar Na haar uitzetting uit Turkije ontloopt ze de Nederlandse pers op Schiphol. Telefonisch houdt ze zich onbereikbaar. In een verklaring op de site van het FD geeft Boersma zelf toe dat haar uitzetting mogelijk te maken heeft met haar Syrische ex-vriend. Nog voordat ze naar Turkije vertrekt, is Boersma erg begaan met Syrische vluchtelingen. In 2015 werkt ze twee weken als vrijwilligster voor stichting Bootvluchteling op het Griekse eiland Lesbos. „Over de relaties die zij heeft gehad, weten wij verder niets”, zegt een woordvoerder van de stichting. Het werk maakt diepe indruk. „Het is de Griekse vakantiesfeer, zinderende zomer, kabbelend water aan de overkant van de straat gecombineerd met de wrede werkelijkheid: een wrede oorlog”, schrijft Boersma in de zomer van 2015. Op Lesbos haalt ze haar hart op. „Ik verbaas en verblijd me over en met vluchtelingen. Hun kracht, moed en vooral ook hun dankbaarheid en kindness raken mijn ziel.” En: „Het jaar 2015 is bijna ten einde. Het jaar waarin Lesbos een ander mens van mij heeft gemaakt. Ik beleef alles heftiger en intenser”, schrijft ze op Facebook. De zus van Boersma lijkt zich te ergeren aan haar gedrevenheid. En zou haar zelfs hebben ’uitgezet’ op Facebook. ’Je stelligheid is irritant, zeg gewoon eens dat het mooi weer is daar’, zou haar zus hebben geschreven, stelt Ans Boersma zelf in een Facebook-bericht. „Speciaal voor mijn zus: het is vandaag heerlijk weer”, schrijft ze cynisch. Antropologie Naast journalistiek, studeert Boersma antropologie in Amsterdam. „Na journalistiek de studie antropologie starten is zo ongeveer je financiële graf graven (zeggen ze), maar och wat bracht het me veel”, schrijft ze alweer op het populaire sociale medium. „Ontmoetingen en diepe vriendschappen met mensen die anderen simpelweg etiketteren/terroriseren uit de maatschappij.” Ze lijkt vooral met een antropologische bril naar het Syrische conflict te kijken. Ze schrijft: „De term terrorist zegt me gewoon inmiddels helemaal niks meer. En het kwaad al evenmin, want beide termen worden selectief toegepast.” En: „overigens ben ik in alle gevallen tegen het afslachten van weerloze burgers.” De relatie met haar Syriër gaat in 2015 uit. Maar haar passie voor het helpen van vluchtelingen uit dat land blijft. „Laatst noemde iemand mij een links-feministische islam-apologeet”, schrijft Boersma een jaar later. „Ik moest dat googelen. Veel politici hebben hun mond vol over onze vrijheid en onze waarden die we moeten verdedigen. Ik snap er niet meer zoveel van.” De affaire rond Boersma veroorzaakt ook onrust op de Christelijke Hogeschool Ede, waar Boersma, voor haar FD-carrière, lessen journalistiek verzorgde. Ze haalt in 2015 een gastdocent binnen, een Syriër die spreekt over ’revolutionairen’ in de strijd tegen dictator Assad. Hij strooit met cijfers over burgerdoden. „Ik vroeg me af: hoe weet hij dat allemaal?” aldus een oud-student. Heeft er toen een jihadstrijder lesgegeven op de hogeschool?, vragen studenten zich inmiddels af. Dat is absoluut niet het geval, stelt de school in een verklaring. Het gaat hier om een andere Syrische vriend van Boersma, niet om de terreurverdachte. Die verschijnt onder de schuilnaam Aziz voor zijn aanhouding nog op de Nederlandse televisie met een hartverscheurend verhaal. Hij is helemaal geen jihadstrijder, maar slachtoffer van het regime. „Ik heb zes jaar in de gevangenis gezeten, de ergste gevangenis van de wereld, ik heb anderhalf jaar de zon niet gezien. Ik ben ook gemarteld. Ze maakten mensen voor mijn ogen dood.” Volgende maand staat hij voor de rechter en moet blijken wat het echte verhaal is van de Syriër en zijn Nederlandse liefde.