Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) corrigeerde onlangs de voorspellingen voor 2020. Ten opzichte van 2017 stoten auto’s naar verwachting 1,6 megaton CO2 meer uit. Dat komt onder andere door de groeiende economie en toenemende import van niet-zuinige tweedehands auto’s. Maar er is een derde factor: de forse verhoging van de accijns op diesel in België.

Vroeger was het voor Nederlandse dieselrijders aantrekkelijk om naar een pomp te vluchten bij onze zuiderburen, maar door meerdere accijnsverhogingen worden de Belgen nu zelf massaal de grens over gejaagd. Bovendien blijft de Nederlandse dieselrijder voortaan in eigen land tanken. Deze combinatie zorgt naar verwachting voor een verkoopgolf van diesel.

Internationale regels schrijven voor dat de CO2-uitstoot van auto’s wordt gemeten aan de hand van de omvang van de brandstofverkoop. De uitstoot in Nederland neemt bij zo’n verkoopgolf dus boekhoudkundig toe. Zelfs als de tanktoerist direct rechtsomkeert maakt: het telt volledig mee als uitstoot in onze rekenmodellen.

Goedkope diesel

„Jarenlang was de situatie gunstig voor de mobiliteit hier. Nu is het precies andersom”, zegt PBL-onderzoeker Pieter Hammingh. „Het prijsverschil tussen België en Nederland wordt de komende jaren wel iets kleiner door de jaarlijkse indicatie van accijnstarieven bij ons, maar diesel blijft dan alsnog goedkoper dan in België.”

Overigens is de benzineprijs bij onze zuiderburen nog altijd zachter geprijsd dan bij ons. In Nederland rijden meer auto’s op benzine en is de prijs aan de pomp wereldwijd gezien nog steeds torenhoog. De vlucht naar België loont dus nog steeds én daarmee dragen wij ons steentje bij aan de ’vervuiling’ van ons buurland. Dat is al jaren zo en op dat vlak ziet het planbureau dan ook geen verschil.

Vorige week vrijdag maakte het PBL bekend dat Nederland door de bijgestelde verwachtingen het klimaatdoel van 2020 niet meer kan halen. De rechter heeft in de omstreden Urgenda-zaak geëist dat ons land dan al de CO2-uitstoot met een kwart heeft gereduceerd ten opzichte van 1990. Het kabinet komt in april, na de verkiezingen, met extra klimaatmaatregelen.

Het planbureau heeft niet uitgerekend hoe groot de invloed van het Belgische tanktoerisme is ten opzichte van de andere twee factoren, maar de deskundigen concluderen wel dat het een rol speelt. In Den Haag fantaseren sommige politieke partijen nu over een verlaging van de maximumsnelheid van 130 naar 100 km/u. Daarmee zou de CO2-uitstoot met circa 1,6 megaton dalen, maar moeten we langzamer rijden dan de Belgen.