CDA mikt op midden

Voor het eerst dat er bij een CDA-congres weer eens rijen voor de deur staan, merkt een bezoeker op als zaterdagmorgen zo’n duizend partijleden een voormalige scheepswerf in Amsterdam binnen schuiven. „Dat is afgelopen jaren wel eens anders geweest.” De christendemocraten lijken hun zelfvertrouwen te hebben herwonnen. Zelfs de locatie van het congres - het CDA bezet in hoofdstedelijke gemeenteraad slechts 1 van de 45 zetels - zorgt bij Buma niet voor verlegenheid. In zijn toespraak fungeert Amsterdam als opstapje naar zijn kernpleidooi: het CDA is er voor de gewone man. Amsterdam is immers de stad die nooit slaapt, zegt Buma.„Het is hier elke dag feest. Maar wat als je in de stad gewoon wilt wonen en werken als leraar, als agent, als verpleegkundige? Voor het CDA ligt de politieke waarheid in de dagelijkse levens van de gewone Nederlanders.” Het CDA mikt voor de komende verkiezingen, eerst voor Provinciale Staten en daarna voor het Europees Parlement, op de ’stille meerderheid’ in het midden, die in het ’geschreeuw’ op de politieke flanken niet wordt gehoord. Scheidend partijvoorzitter Ruth Peetoom legt het er bij haar afscheidstoespraak duimendik bovenop: „De flanken zijn steriel. Leve het midden! Het is de enige positie die ons past, al sinds de oprichting.” Ook Buma varieert uitvoerig op het thema: „Wij laten zien dat de waarheid in het midden ligt.” Kinderpardon Neem nou het kinderpardon, zegt de partijleider, voor wie de wijziging van standpunt een ’persoonlijke worsteling’ was, zo vertrouwt hij zijn achterban toe. Hij legt uit waarom hij in de coalitie een gevecht is aangegaan om een ruimer kinderpardon mogelijk te maken. „Wat voor de overheid rechtmatig is, werd in de samenleving en in onze eigen partij niet meer als rechtvaardig gevoeld en zelfs als onbarmhartig ervaren.” Politiek gezien was de manoeuvre ’bijzonder risicovol’. Maar omdat naast een ruimer pardon ook regels worden aangescherpt, is het compromis aanvaardbaar voor het CDA, waarvoor immers geldt: „Humaan waar het kan, streng waar het moet.” ’Eenheid het belangrijkst’ Bij congresgangers lijkt er vooral opluchting dat het ’gedoe’ is opgelost, niet in de laatste plaats bij oud-premier Jan Peter Balkenende. „Je ziet dat er draagvlak is voor de gekozen weg.” Hij laat zich liever niet uit over wat hij zelf van het ruimere pardon vindt. „Ik ben al zo lang weg. Maar ik constateer hier dat de partij één is. Dat is het belangrijkste.” Frits Jonk, raadslid te Alkmaar, is opgelucht. „Ik ben blij dat ze eruit zijn gekomen. Er is nu een oplossing voor schrijnende gevallen. Als er te veel druk komt op een blaar, moet je ’m doorprikken. Tegelijkertijd worden de regels strenger. Ik denk dat dit een goede CDA-oplossing is.” Wietske Postma, voorzitter van jongerenafdeling CDJA in Noord-Holland: „Het is een moeilijk punt, maar ik ben opgelucht dat er een oplossing is gekomen waarmee we door kunnen.” Dat vindt ook Limburgs gedeputeerde Ger Koopmans. Van hem had dat ruimere pardon voor afgewezen asielkinderen niet gehoeven. Zijn afdeling komt vandaag zelfs met een aansporing aan de partij om de asielprocedures strenger te maken. „Maar dit compromis is gewoon knap, echt politiek vakwerk. Het past bij de brede volkspartij die het CDA is.” Parijs halen Dezelfde geluiden vallen er te horen over de boodschap die de provinciale afdelingen brachten om niet voorop te lopen met klimaatmaatregelen. „Het bindt de partij aan de gewone man”, zegt een congresganger. Niet dat de partij de doelstellingen niet meer omarmt, maakt Buma duidelijk in zijn toespraak. „Ons uitgangspunt van rentmeesterschap maakt dat wij de doelen van Parijs willen halen. Dat is een morele verantwoordelijkheid.” De zaal klapt, maar het applaus klinkt aarzelend deze keer. Parijs is nog ver, ook voor het CDA.