Dieren staan trein in de weg

Dat blijkt uit cijfers die ProRail op verzoek van De Telegraaf verzamelde. „Het is duidelijk dat spoor en dieren niet altijd goed samengaan. Twee keer per dag leidt dat tot vertraging op het spoor. Maar het gaat wel beter”, zegt woordvoerder Jaap Eikelboom, „want door tal van maatregelen is het aantal incidenten met beesten op de rails en perrons flink afgenomen.” In 2018 waren er 1792 meldingen van dieren op of bij het spoor, die op 784 trajecten tot vertraging leidden waardoor dus 4475 treinen in problemen kwamen. In 2017 hadden 4861 treinen met deze vorm van overlast te maken. „We willen graag duurzaam en diervriendelijk werken en het is mooi te zien dat het resultaat oplevert”, meent Eikelboom. „Zeker in natuurlijke leefgebieden hebben we daarvoor een nieuwe insteek gevonden en testen en gebruiken we methodes die bij dieren aansluiten. We manipuleren beesten daarbij in hun gedrag en doen proeven met geur, geluid en lichtbarrières.” Brandlucht „Succesvol is een zuiltje dat vanuit een vloeistofreservoir een lucht verspreidt dat wild en loslopende dieren afschrikt. Tupoleum wordt deze geur genoemd”, weet Eikelboom. „Die ruikt voor mensen als een dunne schrale brandlucht. Daar waar we geurpalen hebben geïnstalleerd blijven dieren uit de buurt en dit heeft geleid tot een afname van 63 procent van het aantal aanrijdingen en incidenten.” Toch blijven doodnormale hekken en afrastering gewoon nuttig, meent de zegsman. „Weilanden moeten goed afgesloten zijn en dieren moeten in het hok blijven. Ook daar valt winst te behalen, zo blijkt. Sinds kort is het beleid dat wij na meldingen van vee op het spoor ter plekke komen controleren of de landeigenaar zijn hekken en afrastering op orde heeft. Bij gebreken spreken we de bezitter daarop aan. Als deze herhaaldelijk in de fout gaat willen we de kosten ook verhalen op de eigenaar. Dat blijkt effectief, want verstoringen waarbij boerderijdieren betrokken zijn, dalen.” Zwanen ProRail ziet opvallend veel problemen met zwanen. „Deze dieren zorgen in vergelijking met andere voor veel overlast”, ziet Eikelboom. „Van nature zijn ze minder wendbaar dan andere vogels en ze doen er lang over om op te stijgen en te landen. Omdat ze zich lastig laten vangen, heeft een aantal incidentbestrijders van ons een cursus zwanen vangen gevolgd. Op deze manier kunnen we de dieren, nog voordat er gevaar dreigt, in veiligheid brengen.” Ook zijn er constructies bedacht van palen en linten die in de lucht een barrière vormen voor zwanen die willen landen of opstijgen op of vanaf het spoor, dit om te voorkomen dat ze in botsing komen met de bovenleiding. Artis „Het zijn niet alleen huisdieren, wild, vogels en vee die het treinverkeer hinderen, ook exotische dieren die ontsnappen uit een dierentuin hebben het afgelopen jaar voor vertraging gezorgd. Een ontsnapte pelikaan uit Artis, een gier uit Blijdorp, een paar lama’s van een kinderboerderij en een Schotse hooglander zaten het treinverkeer danig in de weg. Daarnaast kan het zijn dat er schade ontstaat doordat dieren als ratten, konijnen en eekhoorns aan kabels knagen”, stelt Eikelboom, die meldt dat huisdieren rond het spoor vaak nog een gevaar opleveren: er is vaak een ’baasje’ bij in de buurt. „En als een loslopende hond op de rails loopt en er komt een trein aan, kan dat hachelijke situaties opleveren, omdat de eigenaar het dier wil redden. Dat gebeurt dan allemaal voor de ogen van een machinist, die vaak over stalen zenuwen moet beschikken.”