Bij de politieke partijen klinkt nu begrip. „Ik begrijp heel goed dat mensen ons land schoon door willen geven aan de generaties na ons, maar dat zij zich ook zorgen maken of dit betaalbaar en behapbaar kan”, zegt VVD-Kamerlid Yesilgöz. Daarom geldt voor de VVD: ’niet zomaar tekenen bij het kruisje’. „Alle Nederlanders moeten mee kunnen doen. Het is niet CO2-reductie koste wat kost.”

Toch is er ruime steun onder de bevolking voor meer windmolens, een CO2-heffing en meer kernenergie. Ook de VVD ziet daar wel wat in, net als een belangrijk deel van de GroenLinks-kiezers. Tom van der Lee, Kamerlid van die partij, corrigeert zijn kiezers. „Voor kernenergie geldt dat Nederlanders nog niet doorhebben dat het super duur is. Nu al twee keer duurder dan wind op zee.” Hij is overigens tevreden dat uit het Telegraaf-onderzoek blijkt dat er bereidheid is voor een CO2-heffing.

„Het CDA is niet van plan om onze inwoners onrealistische maatregelen op te leggen”, zegt CDA-Kamerlid Agnes Mulder. Haar mantra: een realistische energiemix en maatregelen die ’haalbaar, betaalbaar en draagbaar’ zijn. Zij ziet overigens wel degelijk invloed van de burgers op klimaatplannen, bijvoorbeeld via Kamerleden. „Veel inwoners nemen de moeite mij te mailen en te spreken bij bijeenkomsten in het land. Zo oefenen ze direct invloed uit. Dat lijkt mij een goede zaak.

Voor PVV-Kamerlid Alexander Kops is het onderzoek duidelijk: „Burgers voelen zich totaal niet gehoord. Ze vinden dat er onvoldoende rekening wordt gehouden met hun portemonnee. Maar zij kunnen wél gaan betalen!” Daarom moet het Klimaatakkoord wat hem betreft ’door de shredder’.

SP-Kamerlid Sandra Beckerman vindt dat de burger beter betrokken moeten worden. Een eerste stap daartoe zou zijn als de Staat energiebedrijf Eneco opkoopt en publieke energiebedrijven opricht.

„Het klimaatakkoord moet voor iedereen betaalbaar zijn”, vindt Kamerlid Matthijs Sinot van D66. „Als uit de doorrekening van de klimaatplannen zou blijken dat er meer nodig is zodat iedereen mee kan doen, dan doen we dat.” Hij vindt dat de burgers wél vertegenwoordigd waren aan de zogeheten klimaattafels, waaraan de plannen zijn bedacht. Hij wijst op de ANWB die meedeed aan het overleg. De organisatie vertegenwoordigt vier miljoen leden . „Overigens loopt Nederland achter met schone energie.”

De SGP kijkt er juist anders tegenaan. „Er is in het land best bereidheid om iets te doen voor het klimaat, om de schepping goed te beheren. Mensen zijn best bereid om stappen te zetten, maar geen stappen die ze niet kunnen overzien”, zegt Kamerlid Chris Stoffer. „Den Haag is vooral met cijfers en doelstellingen bezig.”