In de rest van het Centrum, buiten de Wallen, mogen rondleidingen gegeven worden, maar alleen als gidsen een ontheffing hebben en zich aan de regels houden. Toeristen die deelnemen aan een rondleiding, gaan een belasting van 66 cent betalen per persoon, de zogenaamde vermakelijkhedenretributie.

Volgens de gemeente hebben gratis rondleidingen een aanzuigende werking op het aantal groepsrondleidingen. Het aansporen tot deelname aan zo’n rondleiding waarbij achteraf om een bijdrage wordt gevraagd, wordt vaak als hinderlijk ervaren.

Wethouder Udo Kock (D66) vindt dat de maatregel niet alleen nodig is om de drukte te verminderen, „maar vooral omdat het niet respectvol is richting sekswerkers. Het is niet meer van deze tijd om sekswerkers te zien als toeristische attractie.”

De maximale groepsgrootte wordt ook teruggebracht van twintig naar vijftien personen en er komt een keurmerk voor gidsen met kwaliteitseisen waar gidsen aan moeten voldoen, in overleg met de branche. Gidsen die buiten het Wallengebied een rondleiding aanbieden in het centrum zullen ook een ontheffing nodig hebben; dat is nu nog niet het geval.

Afgelopen jaar zijn 1600 ontheffingen verleend aan gidsen in het Wallengebied. Alleen met een ontheffing mag een gids daar een rondleiding geven en hij/zij krijgt een boete als hij/zij zich niet aan de regels houdt, zoals de maximale groepsgrootte, niet stilstaan op druktegevoelige plekken zoals smalle bruggen en ingangen van winkels, en respect tonen voor sekswerkers door ze niet te fotograferen. Voor dat laatste zijn overigens nooit boetes uitgedeeld. Wel zijn veel gidsen aangesproken op de regels en zo’n twaalf boetes uitgedeeld, waaronder zes voor gidsen van een kroegentocht-aanbieder die zich niet aan regels hield.

Per 1 april zijn rondleidingen al verboden in het Wallengebied vanaf 19 uur ’s avonds, nu mogen ze nog gegeven worden tot 23 uur ’s avonds.