Ouders missen nuchtere informatie opleidingen

Een derde van de ouders voelt zich buitengesloten door de onderwijsinstellingen voor mbo, hbo en universiteiten. Veel belangrijke informatie wordt volgens hen alleen met de kinderen gedeeld. Brochures en open dagen staan volgens hen bol van gladde reclamepraatjes, maar concrete informatie over bijvoorbeeld studiebelasting ontbreekt. Meer dan de helft van de ouders (53 procent) wil dan ook graag specifiek op hen gerichte voorlichting van de opleidingen. Dit blijkt uit een deze week te publiceren onderzoek van het in de onderwijswereld gezaghebbende onderzoeksbureau Markteffect. Op basis van vraaggesprekken met 1900 leerlingen en 1350 ouders concludeert directeur Edgar de Beule dat veel ouders smachten naar meer informatie. Velen willen een dagje meelopen op de toekomstige vervolgopleiding of een oriënterende ouderavond. Ook is er veel behoefte aan een duidelijk kostenoverzicht voor aanvang van de studie. Veruit de meeste ouders zeggen hun kinderen vrij te laten in de studiekeuze, maar willen wel helpen bij de zoektocht. Zo’n driekwart gaat dan ook mee naar open dagen en de helft kijkt mee op het internet. Leerlingen beamen de keuzevrijheid, maar het blijkt dat die voor vwo’ers wel groter is (84 procent) dan voor vmbo’ers (71 procent). Eén op de zes leerlingen kiest overigens voor een vervolgscholing waarmee in de toekomst hetzelfde werk als een van de ouders kan worden gedaan. Dit kopieergedrag is het grootst bij vwo-leerlingen (21 procent) en het kleinst op het vmbo (13 procent). Loth van Veen heeft jarenlange ervaring als studieloopbaanbegeleidster en docente op het hbo en is auteur van het Studiekeuze Doeboek. Zij heeft dagelijks te maken met jongeren en hun ouders die begeleiding zoeken via de studiekeuzeorganisatie Intermijn. „Het is een maatschappelijke ontwikkeling dat ouders steeds meer en langer betrokken zijn bij hun kinderen. Op zich een mooi gegeven, maar soms slaan ouders door in hun rol”, aldus Van Veen. Ze benadrukt dat sterk sturen niet helpt: „Uit onderzoeken blijkt dat ruim een derde van de scholieren lijdt onder de verwachtingen van hun ouders over de te kiezen studie.” Handen Dat stelt ook bijzonder hoogleraar Leerloopbanen aan de Open Universiteit Marinka Kuijpers, naar aanleiding van het onderzoek. „Je kunt je zoon wel graag naar de havo zien gaan omdat hij dan meer kansen op de arbeidsmarkt heeft, maar wanneer blijkt dat hij liever met zijn handen werkt en enthousiast wordt van het mbo, moet de ouder daarin mee leren gaan.” Voorzitter Minette van den Bemd van de Vereniging van Schooldecanen en Loopbaanbegeleiders ziet geregeld goede bedoelingen de mist in gaan: „Sommige ouders gaan naar een open dag van een vervolgopleiding terwijl hun kind thuis blijft.” Zo’n sturende houding is volgens Van den Bemd een maatschappelijke trend. „Ouders zitten er veel meer bovenop dan vroeger. Het afschaffen van de basisbeurs is daarvan een belangrijke oorzaak: de druk is groter geworden, jongeren moeten nu meteen de juiste keuze maken.” Ook ouders merken de invloed van het leenstelsel. Zo willen ze later op kamers en kiezen daarom voor studies vlakbij. Of ze selecteren een minder zware studie, zodat meer tijd resteert voor een bijbaantje. De helft van de vmbo-ouders verklaart bereid te zijn de opleidingskosten zelf te betalen. Bij vwo-leerlingen is dat veertig procent en onder havo-ouders trekt slechts een derde de portemonnee voor onder meer het collegegeld en boeken.