’Geadopteerden hebben concreet hulp nodig’

„In 2018 was er weer minder belangstelling voor adoptie van een kind uit het buitenland. Slechts 352 verzoeken kwamen bij het ministerie van Justitie en Veiligheid binnen, tegen 465 een jaar eerder. In 2010 waren het er nog ruim 1600! De vraag is of deze trend zich verder gaat doorzetten. Nog nooit kwamen zo weinig adoptiekinderen naar ons land; in 2018 slechts 156, in 2017 nog 210. Van de jaren 2000 tot en met 2005 werden elk jaar ver boven de duizend kinderen geplaatst. Ongewenst kinderloze ouders kiezen tegenwoordig liever voor de veel goedkopere moderne voortplanting. Daarnaast stimuleren de vele schandaalverhalen over adoptie ook niet. Ouder Buitenlandse adoptie is ook bij lange na niet meer alleen het helpen van een kind in nood uit een arm Derde Wereldland. In 2005 was nog 94 procent van alle 1185 kinderen afkomstig uit een ontwikkelingsland in Azië, Afrika en Midden en Zuid-Amerika; in 2018 nog maar 60 procent van de kinderen. Als we China en Taiwan ook niet meer als minder ontwikkelde landen karakteriseren, dan zakt dit percentage zelfs tot 40 procent. Hongarije, Bulgarije, de VS, China en Taiwan zijn al jaren de belangrijkste zendende landen. Buitenlandse adoptiekinderen zijn gemiddeld steeds ouder bij aankomst in Nederland. Kinderen van drie tot vijf jaar vormen de grootste groep en steeds meer kinderen hebben gezondheidsproblemen, de zogeheten special needs. Landen, die in materieel opzicht goed voor hun kinderen zouden kunnen zorgen, laten een aantal van hun meest zorgbehoevende kinderen naar het buitenland vertrekken. Sinds vijftig jaar geleden adoptie van Aziatische en Zuid-Amerikaanse kinderen begon, veranderde er veel. Televisiebeelden lieten zien hoe slecht het met kinderen in bepaalde landen ging, wat veel mensen deed besluiten huis en hart voor hen open te stellen. Liefde en een goede verzorging zouden voldoende zijn. Maar snel bleek dat het opvoeden van deze kinderen niet eenvoudig was. De scheiding van hun biologische ouders en wat zij in het herkomstland hadden meegemaakt, lieten sporen na in hun persoonlijkheid en gedrag. Het ministerie meende echter dat buitenlandse adoptie een particuliere zaak was en hield daarom weinig toezicht op bemiddelaars – anno 2018 nog vijf. Nazorg Van nazorg van adoptiegezinnen en begeleiding van geadopteerden was geen sprake. Ook nu nog ontbreekt die bijna geheel. Ernstig gedragsgestoorde kinderen, soms twee, drie of zelf vier kinderen tegelijk werden in één gezin geplaatst, zonder enige professionele ondersteuning. Ook in 2018 kwamen er acht tweelingen, twee drietallen en werden zelfs in één gezin vier kinderen tegelijk geplaatst. Ongeveer 25.000 buitenlandse adoptiekinderen in Nederland zijn inmiddels volwassen. Veruit de meesten willen meer over hun adoptie en achtergrond weten. Een aantal van hen ontdekt nu dat allerlei gegevens niet kloppen: men was geen vondeling, is enkele jaren ouder dan staat aangegeven, de biologische moeder wist niet wat adoptie inhield, gegevens over haar en de familie kloppen niet. Minister Dekker heeft nu besloten daar een onderzoek naar in te stellen. Hoe positief deze tegemoetkoming aan de geadopteerden ook is, ikzelf denk dat de minister er beter aan zou doen geadopteerden concreet te helpen bij problemen die zij ervaren door verkeerde adoptiepraktijken en het gebrek aan begeleiding.” Prof. dr. René Hoksbergen is emeritus hoogleraar adoptie