OM-topman Van der Burg over vernietigend OVV-rapport: ’Hoeven geen koppen te rollen’

„Het concept-rapport suggereert dat de dreiging naar de latere slachtoffers ontstond door de deal die het OM sloot met de kroongetuige”, zegt de voorzitter van het college van procureurs-generaal. „Het ligt toch echt genuanceerder. Aan de dreiging en alles wat er daarna gebeurde ligt het onvoorstelbare geweld van dit crimineel samenwerkingsverband ten grondslag. Niet het feit dat we een kroongetuigendeal sloten.”

In feite kon het OM volgens Van der Burg niet anders. „Er was voorafgaand aan de deal sprake van zestien moorden in zestien maanden. Er waren onschuldige slachtoffers als gevolg van vergismoorden. Het stonden voor een enorm dilemma. We konden dat ongekende geweld stoppen dankzij de informatie van de kroongetuige.”

U vond in eerste instantie dat de input van het OM onvoldoende in het concept-rapport naar voren kwam. Het OM wilde daarom aanvankelijk ook niet reageren. Woensdag kwam het definitieve rapport uit. Bent u het nu wel eens met de strekking?

„Ik heb na de eerste versie van het rapport een brief geschreven, dat nu integraal in het rapport staat. Op sommige punten zijn conclusies nu in de definitieve versie wat genuanceerder opgeschreven. Het rapport is hard en we trekken er indringend lessen uit.”

Moeten er koppen rollen?

„Neen, ik vind van niet. Alle OM’ers die bij deze problematiek waren betrokken, hebben met ongelooflijk veel inzet en betrokkenheid gedaan wat onder uiterst moeilijke momenten op dat moment mogelijk was. Uit het onderzoek blijkt ook hoe er is geworsteld met enorm ingewikkelde vraagstukken, die door niemand waren te voorzien. Bovendien was er geen duidelijke wet- en regelgeving waardoor improvisatie soms onvermijdelijk was.”

In uw brief aan de commissie schrijft u dat sommige familieleden van de kroongetuige en Peter R. De Vries onvoldoende meewerkten aan hun eigen beveiliging en het daardoor in feite moeilijk en soms onmogelijk was ze adequaat te beschermen. Wat bedoelt u daarmee?

„Je moet medewerking hebben van de personen die je beveiligt. Dat is inherent aan het hele stelsel van bewaken en beveiligen. Je bent afhankelijk van de bereidwilligheid en voorspelbaarheid van de agenda van een te beveiligen persoon als je tot beveiliging wilt komen. We mogen wettelijk gezien niet eens iemand in de gaten houden als de persoon in kwestie dat niet wil. Het is dus goed als in de wet wordt vastgelegd waar te beveiligen personen zich aan moeten houden.”

Worden in de toekomst nog kroongetuigendeals gesloten als beveiliging van betrokkenen om wat voor reden dan ook niet mogelijk is.

„Neen, dat is uitgesloten. Het stelsel Bewaken en Beveiligen wordt heel nadrukkelijk betrokken bij toekomstige onderhandelingen met kroongetuigen. Het veiligheidsaspect kan absoluut een dealbreaker zijn. Sterker, zeer recent is een mogelijke overeenkomst met een kroongetuige om die reden afgeblazen. We trekken absoluut lering uit wat er allemaal is gebeurd. Daarom is het rapport nuttig, ondanks dat het voor het OM op veel punten pijnlijk is. Ik wil nogmaals aangeven hoe buitengewoon tragisch het is dat de broer, advocaat en vertrouwenspersoon van de kroongetuige in het Marengo-proces zijn omgekomen door toedoen van een nietsontziend crimineel samenwerkingsverband. Onze gedachten zijn ook vandaag bij hun dierbaren.”