Timmermans: ’Steun aan andere landen in eigen belang’

Hij hoopt dat de Nederlandse politiek niet „in een ideologische kramp schiet” en de EU-plannen voor een duur herstelfonds meteen naar de prullenbak verwijst. Hoe denkt u Nederland ervan te kunnen overtuigen dat dit acceptabel is? „We hebben goed gekeken naar wat er aan de hand is in Europa. Als je hier uit wilt komen, zul je flink moeten investeren. Dat geldt voor zowel Nederland als andere lidstaten. Het risico is alleen dat de ene lidstaat zich dat wel kan permitteren en anderen niet. Er is een enorm risico voor scheefgroei binnen de interne markt en de gezamenlijke munt wat weer een directe bedreiging is voor de stabiliteit. Voor Nederland is het belang enorm omdat er weinig landen zijn die meer profiteren van de interne markt.” Het is niet zo dat Nederland niets wil doen, maar waarom moet Nederland instemmen met giften? „Werken met giften is niks nieuws. Zo werken structuurfondsen (geld voor armere regio’s, red.) ook. Deze giften moet je als net zoiets zien, alleen dan heel intensief en voor een korte periode. Nederland heeft altijd gezegd: dat is goed voor ons want landen met een achterstand brengt het dichterbij ons en daarmee worden nieuwe markten gecreëerd. Dit is een manier om met een hele harde, korte klap de economie in de hele Unie weer aan praat te krijgen. Alle landen ervaren schade als sommige landen achterblijven en om gaan vallen. Natuurlijk moet je daar voorwaarden aan verbinden.” Maar dan blijft de vraag: waarom is een lening niet genoeg? „Giften zijn niks nieuws. Wat nieuw is is dat problemen nu zo groot zijn dat je het nu over bedragen hebt die je een paar maanden geleden nog voor onmogelijk had gehouden.” Zou dat minister Hoekstra en premier Rutte moeten overtuigen? „Ik hoop dat het kabinet en de Kamer niet meteen intuïtief reageren en zeggen ’oh het is Europa, dat willen we niet’ maar kijken vanuit een welbegrepen eigenbelang. Wat zit er nou voor ons in als die interne markt weer begint te draaien? Wat zit er voor ons in als we de draai naar een duurzame economie kunnen versnellen? Wat zit er voor ons in als er massief in een nieuwe energiemix wordt geïnvesteerd? Iedere lidstaat zal dit heel pragmatisch benaderen. We moeten niet in ideologische kramp schieten, maar ik durf best de stelling aan dat het Nederlandse belang er echt mee gediend wordt zolang Nederland maar ziet dat in deze crisis de kosten echt voor de baat uit gaan.” Wel zuur voor de Nederlandse belastingbetaler. Die kreeg in de vorige crisis bezuinigingen over zich uitgestort, maar er werden wel buffers opgebouwd. Anderen deden dat niet en die moeten we nu overeind houden. „Aan de coronacrisis heeft niemand schuld. Dat die er veel harder in heeft gehakt in Spanje en Italië, daar kun je ook niemand de schuld van geven. Die landen happen letterlijk en figuurlijk naar adem en wij hebben er allemaal last van als we daar niets aan doen. Natuurlijk zijn er kanttekeningen te plaatsen bij keuzes die Italië in het verleden níet heeft gemaakt. Maar die verwijten kun je Spanje, Portugal of zelfs Griekenland niet maken. Daar zijn pijnlijke keuzes gemaakt. Je kunt niet tegen buurman zeggen wiens huis in brand staat ’ja ik kom niet helpen blussen want je hebt je balken verkeerd gemonteerd’. Dat doe je niet, je gaat elkaar eerst helpen. Daarna ga je kijken hoe met hulp hervormingen kunnen worden gestimuleerd zodat die interne markt weer op gang komt.”