’Voorwaarden liggen ook vast’

Het verschil tussen de 30-jaars rente enerzijds en de de 10- en 20-jaars rente aan de andere kant bedraagt in de meeste gevallen nog maar enkele tientjes aan netto maandlasten. Ook wordt de kans steeds groter dat de rentetarieven over tien of twintig jaar alweer hoger liggen dan nu.

Huizenkopers met eurotekens in hun ogen hebben dat allang gezien: de rentevaste periode van dertig jaar wint momenteel stormachtig aan populariteit. Een slordige 10% van de huizenkopers kiest voor de maximale rentevaste periode, bleek deze week nog uit cijfers van De Hypotheekshop.

Een ander teken dat de lange rentevaste periode aan een opmars bezig is: de hypotheek waarvan de rente twintig jaar vaststaat is sinds vorig jaar populairder dan de tienjaarsvariant.

En nu wordt dertig jaar dus langzaamaan gemeengoed. Hans André de la Porte, woordvoerder van de Vereniging Eigen Huis, snapt de huizenkopers wel die hun rente zo lang vastzetten. „Je profiteert dertig jaar lang van een enorm lage rente, en belangrijker nog: als je de hypotheek hebt afgesloten kun je de papieren naar zolder brengen en er nooit meer naar kijken.”

Prima voor mensen die een huis vinden waar ze nooit meer willen weggaan, zegt de Eigen Huis-woordvoerder. Volgens hem biedt de lage 30-jaarsrente een kans voor alle leeftijden.

„De tarieven voor hypotheken met dertig jaar aan rentevaste periode liggen iets hoger, omdat je rentezekerheid koopt. Zoiets is ook heel handig voor mensen die nog minder dan dertig jaar voor hun pensioen zitten. Die kunnen zo vooraf bepalen of ze de woonlasten nog kunnen dragen als ze de AOW-leeftijd passeren.”

Marcel Warnaar, onderzoeker bij budgetvoorlichter Nibud, deelt die mening. „Stel, na tien jaar is je inkomen gedaald en de rente gestegen. Daar word je ook niet blij van.” Wel is het volgens André de la Porte en Warnaar verstandig om niet halsoverkop de rente voor extreem lange tijd vast te zetten. Die laatste: „Als je erover denkt om binnen twee jaar te verhuizen, dan heeft een rentevaste periode van dertig jaar geen nut.”

„Onthoud”, waarschuwt André de La Porte huizenkopers op zijn beurt, „dat als je je rente voor dertig jaar vastlegt, je ook dertig jaar aan dezelfde geldverstrekker vastzit.”

Des te meer reden om bij het afsluiten van zo’n hypotheek op de voorwaarden te letten, betoogt productmanager Martin Hagedoorn van De Hypotheekshop.

„Kijk naar de verhuisregeling”, beveelt hij starters aan. „Veel starters stromen na vijf tot tien jaar door naar een duurdere woning. Voor hypotheken die niet onder de Nationale Hypotheekgarantie vallen kunnen geldverstrekkers rente-opslagen hanteren van soms wel 1% bovenop het NHG-tarief. Ook financieren sommige prijsvechters maar 85% tot 90% van de woningwaarde.”

Ook maant Hagedoorn consumenten te kijken naar het automatisch vervallen van de risico-opslag. „Een hypotheek kan, als de woning meer waard wordt of door aflossing, in een lagere risicoklasse terechtkomen. De consument komt dan in aanmerking voor een lagere risico-opslag, oftewel een rentekorting. Het meest klantvriendelijk is het automatisch aanpassen van de rente, maar dat doet slechts een handvol aanbieders. De meeste wachten tot na afloop van de rentevaste periode of – als er tussentijds wordt afgelost – tot de consument erom vraagt.”

Marcel Warnaar van het Nibud sluit zich daarbij aan. „Elke hypotheekverstrekker stelt regels rond het boetevrij aflossen”, legt hij uit. „Informeer daarnaar bij je adviseur, en bekijk wat de mogelijke effecten zijn.”

Bovendien geldt per definitie: hoe hoger de rente, hoe lager het maximale leenbedrag. „Bij verschillen van tienden van procenten tussen de 20- en de 30-jaars rentevaste periode is dat vaak verwaarloosbaar, maar het zou zomaar het verschil kunnen zijn tussen het wel of niet kunnen kopen van je droomhuis”, zegt Eigen Huis-man André de la Porte.

Uiteindelijk, zegt Hagedoorn, is het kiezen van een rentevaste periode „een persoonlijke afweging. De behoefte aan zekerheid verschilt van mens tot mens.”

De hypotheekexpert legt uit: „De een vindt voldoende zekerheid bij tien jaar vast, de ander vindt twintig jaar nog héél onzeker en kiest voor dertig jaar vast. Iemand met opgroeiende kinderen zal een andere keuze maken dan de persoon die verwacht nog maar even in een koophuis te zitten.”

De hypotheekmarkt staat op zijn kop, concludeert Hagedoorn. „Vroeger had je met kortere rentes de laagste lasten over de totale looptijd. Nu is de variabele rente hoger dan de 10-jaars rente. De situatie is fundamenteel veranderd.”