De ondergang van een advocatengeslacht

’Hij’ is Benjamin Meyer, telg uit een roemrucht advocatengeslacht in wie eenieder die het nieuws de afgelopen jaren een beetje heeft bijgehouden, moeiteloos ex-advocaat Bram Moszkowicz zal herkennen. Al is het alleen al vanwege zijn golvend grijze kapsel met de donkere streep in het midden. De maatschap, een serie over de opkomst en ondergang van het advocatengeslacht Meyer – lees: Moszkowicz - wordt pas vanaf vanavond uitgezonden, maar is al maanden in de publiciteit. Dat komt door de juridische procedures die een telg van de familie, advocaat Yehudi Moszkowicz, aanspande tegen de makers en de VPRO. Hij deed dat namens zijn vader Robert, één van de vier zonen van de oude Max Moszkowicz. In de serie heet hij Levi. Volgens Yehudi pleegden de makers plagiaat. Meerdere scènes in De maatschap zouden rechtstreeks zijn ontleend aan zijn vaders boek De straatvechter. Het was allemaal tevergeefs. De rechtbank veegde de bezwaren terzijde, de VPRO mag vanavond met de serie beginnen en zal niet heel rouwig zijn over de gratis publiciteit. Schrijvers Hein Schütz en Alma Popeyus gaven toe dat ze het boek hebben gelezen. Maar ook zonder De straatvechter lag de inspiratie letterlijk op straat. De lotgevallen van de Moszkowiczen vulden jarenlang menig krantenkolom, en vader en zonen waren in hun gloriejaren niet vies van een beetje publiciteit. Een groot deel van De maatschap speelt zich af rond het ziekenhuisbed waarin de oude Matthias Meyer (Max Moszkowicz) ligt na een herseninfarct. In zijn brein vermengen herinneringen uit het concentratiekamp, en latere perikelen met zijn zoons zich met elkaar. Zijn vier zonen Benjamin (Bram), Jacob (Max jr), Aron (David) en Levi (Robert) zitten aan zijn bed. Zij waren zijn grootste hoop, en werden zijn grootste teleurstelling. Allemaal traden ze in de voetsporen van hun vader. Maar op één na werden de broers uiteindelijk door het hof van discipline van het tableau geschrapt. Net zoals dat in werkelijkheid Robert, Bram en David Moszkowicz overkwam. Alleen Jacob, alias Max junior, mag zijn vak nog uitoefenen. De makers zeggen dat de serie „losjes geïnspireerd” is op de Moszkowiczen, maar volgen de gebeurtenissen in de familie nauwgezet. De telgen van de familie Meyer hebben weliswaar andere namen, dat geldt niet voor enkele van hun illustere cliënten. Johan V. alias De Hakkelaar, topcrimineel Willem Holleeder, en de geliquideerde vastgoedman Willem Endstra heten ook zo in De maatschap. De ondergang van Benjamin Meyer, alias Bram Moszkowicz, trekt in de serie én in werkelijkheid de meeste aandacht. Acteur Guy Clemens heeft overduidelijk goed gekeken naar al het beeldmateriaal dat van de flamboyante ex-advocaat beschikbaar is. Doe je ogen dicht, en je hoort het geaffecteerd dwingende stemgeluid van Bram Moszkowicz aan de telefoon. „U kunt mij niet zomaar in de wacht zetten. Kunt u mij meteen doorverbinden, alstublieft?” In de serie is Benjamin – Bram – de man die in de voetsporen van zijn vader moet treden. Oudere broer Levi (Robert) was weliswaar de briljante student die ooit de jongste strafadvocaat van Nederland werd, maar ging tenonder aan drank en drugs. Net zoals dat de vader van Yehudi Moszkowicz in werkelijkheid overkwam. De broer van Yehudi, Max, maakte zelfs een documentaire over vader Robert waarin die openlijk over zijn „verslavingsgevoeligheid” spreekt. „Ik onderdruk een razende alcoholist en kan roekeloos met mijn omgeving omgaan. Ik ben een paar keer op de Eerste Hulp beland met een hersenschudding, terwijl ik me niets van het voorafgaande kon herinneren.” Benjamin, alleen verslaafd aan Italiaanse maatkostuums, moest de naam van de familie Meyer op het gebied van het strafrecht hoog houden. De schlemielige Aron had het niet in zich, en de degelijke Jacob legde zich toe op de civiele praktijk. „Goed voor twee derde van de inkomsten!” Benjamin/Bram maakte naam in de strafadvocatuur. Totdat hij jaren later in opspraak kwam. Eerst door filmbeelden waarop hij dansend met zijn cliënt Desi Bouterse werd vastgelegd. Later doordat de familie van zijn doodgeschoten cliënt Willem Endstra hem beschuldigde van belangenverstrengeling, omdat hij diens vermoedelijke moordenaar Willem Holleeder verdedigde. In de serie neemt Holleeder het kantoor van zijn advocaat over. Hij zit achter het bureau van Benjamin te telefoneren, en zet zijn raadsman diens eigen kantoor uit. „Vind je ’t erg om effe buiten te wachten?” Met de verdediging van PVV-leider Geert Wilders vocht Benjamin/Bram zich weer terug in de schijnwerpers van de strafrechtarena. Niet voor lang. Er kwamen nieuwe beschuldigingen van ex-cliënten over exorbitante rekeningen voor niet gedane arbeid, en de fiscus beschuldigde hem van belastingontduiking. In de serie dwingen Max en Aron broer Benjamin in de auto om uit de advocatenmaatschap te stappen om verdere schade voor hun reputatie te voorkomen. Ook in werkelijkheid werd de maatschap ontbonden. Hoewel het onwaarschijnlijk is dat een aangeslagen Bram Moszkowicz zich daarna probeerde te verdrinken in de Noordzee. De vierdelige dramaserie over de advocatenfamilie Meyer is vanaf vanavond om 20.25 uur te zien op NPO 2.