De populairste podcast ter wereld verwijderen, of het oeuvre van een bekende artiest kwijtraken. Voor die keuze werd muziekstreamingdienst Spotify afgelopen week gesteld door Neil Young. De zanger wilde niet meer op hetzelfde platform staan als comedian Joe Rogan, vanwege diens omstreden podcast. Zaterdag trok ook Joni Mitchell haar muziek terug. Welke gevolgen kan zo’n rel hebben? Stevige investering De exclusieve rechten voor The Joe Rogan Experience zijn voor Spotify een stevige investering geweest. In mei 2020 betaalde Spotify naar verluidt 100 miljoen dollar voor het programma, dat wereldwijd miljoenen luisteraars trekt. Kortom: dit is een show die je niet zomaar schrapt, ook al verspreidt Joe Rogan volgens een open brief van 270 mensen waaronder veel wetenschappers gevaarlijke desinformatie. Zij riepen in de brief Spotify op om een scherper beleid te voeren op dit soort podcasts. Maar vooralsnog blijft de streamingdienst Rogan verkiezen boven artiesten als Young en Mitchell. In eerste instantie ligt het grootste verlies dus bij die twee zangers, die hun inkomsten vanuit Spotify zullen zien verdampen. Maar om dat geld zal het ze niet te doen zijn, denkt imagodeskundige Zabeth van Veen. „Young stelt zich vaker activistisch op, zoals bij milieukwesties. Dat doet hij al veel langer. Hij heeft bovendien onlangs een deel van zijn muziekrechten verkocht voor 150 miljoen dollar, dus om geld zal hij sowieso niet verlegen zitten. Het zal bij hem vooral een principekwestie zijn, net als bij Mitchell.” Drake en Ariana Grande Voor Spotify zal het waarschijnlijk een heel ander verhaal worden als grotere artiesten zich met de kwestie zouden gaan bemoeien. Populaire zangers als Drake en Ariana Grande trekken immers miljarden streams binnen. Maar zover ziet Van Veen het niet komen. „Zulke artiesten hebben al zoveel minder inkomsten door alle optredens die niet door zijn gegaan. Die kunnen het zich waarschijnlijk niet permitteren om hun muziek van zo’n groot platform te halen.” Maar ook nu zou de muziekstreamingdienst zich al achter de oren moeten krabben. De maatschappelijke weerstand groeit, en het is niet gezegd dat het protest bij twee zangers blijft. „Er spelen veel verschillende belangen”, vertelt Paul Stamsnijder van de Reputatiegroep. „Het ene kamp zegt dat Spotify alles moet kunnen delen wat er is, het andere kamp zegt dat content inhoudelijk veel scherper beoordeeld moet worden. Intern zullen bij Spotify nu alle risico’s in kaart worden gebracht. Maar als ze het echt volgens het boekje willen doen, geven ze toe dat ze een verkeerde inschatting hebben gemaakt en verwijderen ze Rogan alsnog.” Discussie verleggen „Op die manier verleg je de discussie ook”, gaat Stamsnijder verder. „Het gaat dan niet meer over Rogan, Young of Mitchell, maar over een belangrijk maatschappelijk debat. Want met de bestorming van het Capitool hebben we allemaal kunnen zien waar desinformatie toe kan leiden. Als ze leren van deze ervaring, komen ze er sterker uit. Maar als ze toon-doof blijven voor kritiek, lopen ze het risico om meegetrokken te worden in een groeiende maatschappelijke weerstand.” Achter de schermen zal er bij Spotify ook gezweet worden om de recente beurskoers, die de afgelopen dagen met 2,1 miljard dollar zakte. Een daling die overigens al voor het euvel met Young was ingezet. Stamsnijder voegt daaraan toe dat de streamingdienst zich niet blind zou moeten staren op zulke cijfers. „De focus ligt nu vol op die materiële schade. Maar de immateriële schade is eigenlijk nog interessanter. Die is superbelangrijk voor het bestaansrecht van Spotify. Het draagvlak van hun stakeholders staat op het spel.” ’Een zwaktebod’ De streamingdienst kwam eerder deze week al met een reactie, waarin duidelijk werd dat er wel degelijk een beleid is rondom desinformatie. Zo zouden er sinds het begin van de pandemie al 20.000 podcast-afleveringen rondom corona zijn verwijderd. Maar omdat Rogans podcast nog gewoon te beluisteren is, kun je je vraagtekens zetten bij het signaal dat nu wordt afgegeven. „Een zwaktebod”, omschrijft Stamsnijder de reactie. „Wat ze eigenlijk zeggen, is dat ze liever die 11 miljoen luisteraars van Joe Rogan behouden dan dat ze meer podcasts gaan verwijderen. Daar zit een heel rauw randje aan.”