Lang, heel lang geleden werd ik op een stoel aan de keukentafel gezet en mocht ik zegeltjes uit koffieverpakkingen knippen en ze daarna in een boekje plakken. Een secuur werkje voor een jochie dat op de kleuterschool nog maar net de schaar had leren hanteren. Instant voldoening was er niet: de Delfts blauwe koffiepot waarvoor mijn moeder spaarde, stond niet als bij toverslag de volgende ochtend op de keukentafel. „Pas als we drie boekjes vol hebben,” zei ze. Dat was een openbaring. Langetermijndenken leerde ik niet op de kleuterschool. Ik hield me dus bezig met de meest onzinnige bezigheid ooit! Daar dacht mijn moeder, en met haar álle moeders, anders over. Nederland houdt van spaarzegeltjes. Al vanaf 1924, toen Douwe Egberts het oudste spaarsysteem van ons land introduceerde. Al snel werd dit idee overgenomen door andere ondernemers en tegenwoordig is de Albert Heijn kampioen in het bedenken van spaaracties. Dat daar nog weleens iets mis kan gaan, blijkt uit de jongste actie, waarbij klanten sparen voor een ’chefwaardige pannenset’. Een mevrouw bakte zuurkool, kreeg last van branderige ogen en even later lagen haar vogeltjes dood in de kooi. Ze deelde dit op Facebook en al snel diende zich een tweede geval aan. Ook hier was sprake van dode vogels. De diagnose luidde: teflon-vergiftiging. En dan te bedenken dat je 60 zegeltjes moet inleveren voor een pan terwijl je bij elke tien euro aan boodschappen slechts één zegeltje ontvangt. Voor je ’t weet heb je 600 euro uitgegeven voor één exemplaar maar dan ben je er nog niet: voor een gietzijzeren stoofpan mag je nog eens 40 euro bijbetalen. Vlijtige spaarders die de hele set willen hebben, komen uit op een bedrag van 5.569,91 euro aan boodschappen en bijbetalingen. Hoeveel keer je daarvan uit eten kunt gaan heb ik nog niet berekend. Niemand zo kritisch als de ontevreden spaarder. Daar is ’s lands grootste grootgrutter inmiddels ook achter. Want in 2006 waren de Wuppies op, terwijl het WK nog maar halverwege was. Woedende wuppieverslaafden belegerden winkels of stilden hun spaarhonger op Marktplaats, waar wuppiewoekeraars er goudgeld voor eisten. Sparen voor kristallen glazen? Dat leek leuk, maar al snel bleek dat de glazen helemaal niet van kristal waren. Moestuintjes? Wekenlang stonden die krengen op de vensterbank met nul resultaat, waardoor ik alsnog naar de Appie moest voor een bosje peterselie of koriander. De messenset! Wie sneed er niet z’n vingers aan. Niet alleen omdat de messen vlijmscherp werden afgeleverd, maar ook omdat je voor een volledige set ongeveer elfduizend (!) euro aan boodschappen moest doen. De bijbetaling niet meegerekend. Nog iets vergeten? O ja, de vershouddozen. Na anderhalve week waren ze opperdepop. Als je de klanten de kost moet geven die extra geld besteden aan boodschappen om aan een volle spaarkaart te komen, heb je geen vershouddozen meer nodig. En toch… Toch werkt het. Want spaarzegeltjes zitten in ons DNA. Doe daarom mee met deze actie: verzamel tien stukjes van mijn hand, dan krijgt je de elfde gratis. Zonder bijbetaling! Vershouddoos niet inbegrepen.