Oproer in huizenland

In het regeerakkoord dat VVD, CDA, D66 en ChristenUnie dinsdag hopen te publiceren, wordt de Hillen-regeling – van voormalig CDA-Kamerlid Hillen – de nek omgedraaid. Die wet zet een streep door het eigenwoningforfait bij huiseigenaren die hun hypotheek (bijna) hebben afgelost. Duizend euro Als ’Hillen’ wordt afgeschaft, zijn spaarzame huiseigenaren dat belastingvoordeeltje weer kwijt. Dat kan ze – bij een huis dat veel waard is – zomaar duizend euro per jaar gaan kosten. Het voornemen van de nieuwe coalitie veroorzaakt reuring „bij adviseurs én consumenten”, zegt Mark de Rijke, directeur van De Hypotheekshop. „Er is emotie, en dat begrijpen wij wel. De maatregel voelt onterecht, en totaal niet in lijn met het beleid van het vorige kabinet. Dat moedigde aflossen van hypotheken juist aan. Sinds de invoering van de wet-Hillen, in 2005, hebben veel huiseigenaren dat gedaan. Dat kunnen die mensen nu niet meer terugdraaien.” De Rijke heeft ook twijfels over het ’budgetneutraal’ uitvoeren van de woningmarktmaatregelen. „Het lijkt me zeer lastig om het zo te doen dat in de praktijk niemand iets merkt van de versnelde verlaging van de hypotheekrenteaftrek, het verlagen van het eigenwoningforfait en het afschaffen van de wet-Hillen.” Ook onder de leden van ouderenbond KBO-PCOB is de onrust toegenomen. Van de 800.000 huiseigenaren die geen hypotheek meer hebben, is meer dan de helft ouder dan 65. De ouderenbond heeft sinds vrijdag ’de nodige signalen’ ontvangen, zegt een woordvoerder. „We moeten het totale pakket nog zien, maar het lijkt erop dat dit een kabinet wordt dat zich richt op werkenden, en vooral op tweeverdieners. Dan heb je ook kinderen van de rekening, en dat worden de mensen die niet meer werken. Met deze maatregel tref je de spaarzame ouderen.” Dat vooral rijkere huizenbezitters last hebben van de ’aflosboete’, omdat zij de middelen hebben om hun hypotheek af te lossen, bestrijdt de ouderenbond. „Kijk naar de doorrekening die het Centraal Planbureau van de verkiezingsprogramma’s heeft gemaakt: deze maatregel vergroot de inkomensongelijkheid.” Pensioen Ook Peter Boelhouwer, hoogleraar volkshuisvesting aan de TU Delft, ziet nadelen aan de regeling kleven. „Het is een hard gelag voor mensen die hun eigen huis als pensioenvoorziening hebben ingeboekt”, zegt de woningmarktexpert. Voor hen moet de overheid misschien een vangnet spannen, meent Boelhouwer. „Maar huiseigenaren met voldoende pensioenopbouw eten straks echt geen boterham minder.” De hoogleraar noemt de kritiek van onder meer de ouderenbonden en politieke partij 50Plus ’niet terecht’. „De wet-Hillen was bedoeld als stimulans, zodat mensen hun hypotheek echt zouden aflossen. Nu er geen aflossingsvrije hypotheken meer worden verkocht, heeft die regeling geen nut meer. Het is daarbij natuurlijk heel krom dat vermogen in het ene huis op een andere manier belast wordt dan vermogen in een vakantiewoning.” Nieuwe aflossingsvrije hypotheken komen er niet meer bij, maar nog altijd hoeft er op de helft van alle hypotheken niet tijdens de looptijd te worden afgelost. President Klaas Knot van De Nederlandsche Bank uitte daar maandag nog zijn zorgen over.