Afgelopen maand onthulde De Telegraaf, op basis van interne documenten en reacties van experts, dat ambtenaren en bestuurders van de gemeente Hollands Kroon mogelijk buiten hun boekje traden om de komst van energieslurpende techgiganten te bevorderen.

Waar ligt bevoegd gezag?

Diverse deskundigen stelden dat niet de gemeente Hollands Kroon, maar de provincie Noord-Holland bevoegd gezag is om over de komst van dergelijke energie- en waterslurpende kolossen te beslissen. Hollands Kroon stelde echter dat het gemeentebestuur mocht beslissen over dergelijke datacentra.

Het Noord-Hollandse provinciebestuur huurde de landsadvocaat in om daarover duidelijkheid te verschaffen. „Het college zet de haar beschikbare instrumenten in om deze belangen te behartigen. Het college is van mening dat Gedeputeerde Staten bevoegd gezag zijn voor de Microsoft-datacenters in Hollands Kroon”, staat in een woensdag verschenen besluitenlijst. De provincie vindt dat zij bevoegd is om „te beslissen op een aanvraag voor een omgevingsvergunning voor het oprichten van een datacenter.”

„Dit is in lijn met het standpunt van het Rijk en vergelijkbare situaties in Flevoland en Groningen. Het college van Hollands Kroon blijft bij zijn standpunt dat zij bevoegd gezag is.” Daarom stapt de provincie naar de rechter om ’duidelijkheid te verkrijgen voor deze casus en vergelijkbare casussen’.

Nu de provincie geen vergunning heeft verleend voor dergelijke datacentra terwijl dat volgens de provincie wel had gemoeten, start het provinciebestuur een „handhavingsprocedure tegen Microsoft voor het in werking hebben/oprichten van een inrichting zonder vergunning.”

Al in 2018 gewaarschuwd

Uit informatie die De Telegraaf via een Wob-verzoek bij Hollands Kroon naar boven kreeg, bleek dat de gemeente Hollands Kroon al in 2018 door advocaten van een ’Amerikaanse geldschieter’ was gewaarschuwd dat de weg die door het gemeentebestuur werd ingeslagen, helemaal niet kon. Hollands Kroon wilde van geen wijken weten en vond dat zij toch mocht beslissen over dergelijke datacentra. De gemeente hanteert een ’rode loper beleid’ om techgiganten binnen te halen.

Hoogleraar bestuurskunde Michiel de Vries van de Radboud Universiteit noemt de ingreep van de provincie „een begrijpelijk stap”. De Vries: „Ik denk dat bedrijven als Microsoft en Google zich nog achter oren gaan krabben of ze wel in Nederland willen zitten. In dit soort bureaucratie zullen zij geen zin hebben.”

’Lijken milieuregels te omzeilen’

Deskundigen stelden bovendien dat Hollands Kroon milieuregels lijkt te omzeilen, onder andere door geen milieueffectrapportages op te stellen. Er zou sprake zijn van een omstreden ’salamitactiek’. Bovendien waren er zorgen rondom het gebruik en lozen van koelwater. Verantwoordelijke VVD-wethouder Theo Meskers en CDA-wethouder Theo Groot meldden raadsleden vervolgens dat die conclusies ’onjuist’ waren.

Een woordvoerder van Hollands Kroon kon woensdagmiddag nog niet reageren op de stappen die het provinciebestuur heeft gezet. „Ik ben daar niet van op de hoogte”, aldus Noortje Slot van Hollands Kroon.

Microsoft is onbereikbaar voor commentaar.