Tumoren in borst nog vaak gemist

 Jaarlijks komen er bijna 15.000 nieuwe borstkankerpatiënten bij in ons land. Bij één op de tien vrouwen blijkt niet alleen de diagnose in het Monro Ziekenhuis bij een second opinion te leiden tot een andere, maar krijgt ook nog eens 15 tot 20 procent van de vrouwen – die een tweede mening willen horen – een ander behandelplan aangeboden. „We zijn verontrust en onder de indruk van deze cijfers. Daarom gaan we hierover overleggen met de beroepsgroep. Dit gaat om 10 procent van de vrouwen”, stelt Van Bodegom. Hij is de oprichter van het ziekenhuis dat zich als enige in ons land alleen richt op borstkanker.

Uitzaaiingen

In de zestien maanden dat het Monro Ziekenhuis bestaat, zijn er 1550 patiënten gezien en 510 operaties uitgevoerd. Voor een second opinion kwamen 250 patiënten langs, waarbij het team in 10 procent van de gevallen de diagnose heeft aangepast. Oncoloog dr. Anja Timmer: „Zo zijn er zes vrouwen aan wie gezegd is dat de oksel schoon was, maar wij zagen voor de operatie wel degelijk uitzaaiingen. Dat heeft uiteraard consequenties voor de behandeling. Bij vijftien vrouwen zagen wij dat de tumor zich op een andere plek bevond of van een andere grootte was dan in het eerste ziekenhuis werd verklaard. Zo vonden wij juist wel een tumor of zagen zelfs een tweede haard in de borst of een tweede tumor in de andere borst.”

Persoonlijke aanpak

Dr. Timmer benadrukt dat de andere bevindingen niet inhouden dat anderen iets fout doen. „Maar wij zien dat wij in ons ziekenhuis net dat persoonlijke verschil voor de patiënt kunnen brengen.” Directeur Jan van Bodegom stelt: „We kunnen zeggen dat specialisatie werkt; de complexiteit van borstkankerzorg vraagt om een gespecialiseerde en persoonlijke aanpak. Het is niet de bedoeling dat patiënten nu in paniek raken en allemaal een second opinion moeten aanvragen. Maar we kunnen wel zeggen dat als elk lid van het medisch team gespecialiseerd is, de kwaliteit van zorg omhoog gaat.”

Overlevingskansen

Bij het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam, het grootste in borstkanker gespecialiseerd ziekenhuis, wordt net zoals bij het Alexander Monro het aantal second opinions bijgehouden. „Dat zijn er vorig jaar 1070 geweest en van hen zijn er 482 bij ons gebleven. Maar we registreren níet de aantallen eventueel verkeerde of andere diagnoses. Het feit dat er sprake is van een foute diagnose is niet relevant. Wij kijken wat relevant is voor de patiënt en welke behandeling er moet volgen. Wel koppelen wij onze bevinding terug naar het eerste ziekenhuis en denken we net zoals het Alexander Monro dat een gespecialiseerd team de zorg verbetert. De overlevingkansen liggen bij ons ook hoger dan gemiddeld”, stelt woordvoerder Cordozo.

Onwaarschijnlijk hoog

Voorzitter Hans Gelderblom van de Nederlandse Vereniging van Medisch Oncologen vindt het percentage van 10 procent andere diagnoses bij een second opinion ’onwaarschijnlijk hoog’. „Die casussen wil ik wel eens inzien. Van bijvoorbeeld goed naar kwaadaardig zou wel zorgelijk zijn. Het is bewezen dat de borstkankerzorg in ons land, inclusief die in de kleinere ziekenhuizen, tot het hoogste niveau van Europa behoort. En een kwart andere behandelingen, waarop het Monro uitkomt, hoeft niet per se beter te zijn. Of een gespecialiseerd team de kwaliteit verhoogt, is de vraag. Het gaat ook om de toewijding.”

Zorgkwaliteit

Er is overigens geen centrale registratie van het aantal second opinions dat wordt aangevraagd en dus ook niet van het aantal andere bevinden dan de eerste diagnose. Ook de zorgverzekeraars registreren het aantal second opinions niet, wel geven de twee grote verzekeraars Achmea en CZ aan het volume – dus het aantal patiënten dat gezien wordt qua diagnose, ingreep en behandeling – erg belangrijk te vinden voor de zorgkwaliteit.

Openheid

Borstkankervereniging Nederland wil inzage in die 10 procent andere diagnoses. „Als dit grof afwijkt van wat echt een goede diagnose is, is dit geen goede zaak en moeten we in gesprek met de beroepsgroep! We zijn er voorstander van om de verkeerde diagnoses wél te registreren en juichen openheid van ziekenhuizen op dat gebied toe”, stelt Marga Schrieks van BVN. „Dat het nogal eens fout gaat, is zeker. Bij ons komen regelmatig verhalen van deze patiënten binnen die een incorrecte diagnose hebben gehad en dus ook niet optimaal behandeld zouden zijn.”

Heb jij te maken gehad met een verkeerd gestelde diagnose? Vul de vragenlijst van de Borstkankervereniging Nederland in.

Lees ook:

'Zij hebben mijn leven gered'

Andere diagnose: voorbeelden

SAZ: 'Gespecialiseerd team van groot belang'

Ziekenhuis met weerstand