Donner: compensatie voor meer gedupeerden toeslagenaffaire

De schadevergoeding van de ouders zal hetzelfde zijn als de compensatie die een eerste groep van bijna 300 gedupeerde ouders eind vorig jaar ook kreeg. Dat ging om het onterecht teruggevorderde bedrag aan toeslagen, vergoedingen van materiële en immateriële schade en compensatie voor eventuele proceskosten.

De commissie-Donner adviseert om die vergoeding uit te keren aan ouders die ook in de zogenoemde CAF-zaken zaten. Dat waren fraudeonderzoeken, waarbij in sommige gevallen de Belastingdienst de gedupeerde ouders veel te hard aanpakte en onterecht als fraudeurs aanmerkte.

In totaal waren er zo’n 170 CAF-zaken. Eind vorig jaar besloot de commissie al dat een groep ouders uit een van die zaken recht had op een vergoeding. Na verder onderzoek is de commissie op nog 22 CAF-zaken die vergelijkbaar zijn. Van de 1800 ouders uit die zaken, moet verder onderzocht worden of zij recht hebben op compensatie. Dat geldt ook voor ouders die niet binnen de zaken vallen, maar wel op een soortgelijke manier aangepakt zijn.

„Het is politiek aantrekkelijk om met een groots gebaar niemand uit te sluiten”, legt commissievoorzitter en oud-minister Piet Hein Donner uit waarom in het advies niet iedereen zomaar wordt gecompenseerd. „Maar dan zal de wet herschreven moeten worden.”

Speciale regeling voor bijzondere gevallen

Donner wijst erop dat binnen de huidige wetten de compensatie maximaal met terugwerkende kracht tot 2015 kan gaan. Daarbij adviseert hij om alleen te corrigeren als het om meer dan 10.000 euro per jaar gaat, om te zorgen dat het onderzoek niet te lang duurt voor mensen die in grote financiële problemen zitten. „Bij lagere bedragen gaat het al snel om mensen met een inkomen van meer dan een ton”, zegt Donner.

Voor bijzondere gevallen zou de overheid een ’hardheidsregeling’ in leven kunnen roepen, adviseert Donner. Daarmee kunnen mensen financieel tegemoet worden gekomen die in een verder verleden dan 2015 hard zijn getroffen. Donner: „Dat valt te rechtvaardigen in gevallen van ouders die nog steeds zitten met de financiële gevolgen.”

Donner raadt ook aan om door het land ’herstelloketten’ in te richten, waar gedupeerde ouders die ook recht denken te hebben op compensatie. Dat steekt de gedupeerde ouder Joe ten Cate, die het advies van Donner ’moeilijk en onduidelijk’ noemt. „De Belastingdienst heeft wat fout gedaan, maar ik moet naar een loket om mijn geld terug te krijgen.”

SP-Kamerlid Renske Leijten spreekt van een ’teleurstellend’ advies. „Ouders worden een juridisch moeras in gestuurd. Een paar ouders krijgen een beetje, duizenden blijven in onzekerheid.”