Advocate verdedigt zwijgende jihadbruid: ’Fatima was naïef en gelokt door vriendin’

„Ik heb eigenlijk alleen thuisgezeten, alleen zusters gezien, in het huishouden.” Ze was dol op haar man omdat die in het kalifaat koekjes en tompoezen bakte en goed kon koken. Dat vertelde de zwangere Xaviera S. vorig jaar voor de camera van documentairemaker Sinan Can in de driedelige NPO-serie De Lokroep. De Apeldoornse was toen even op vrije voeten uit de Turkse gevangenis waar ze anderhalf jaar had vastgezeten, na een jarenlang verblijf in het strijdgebied. Nu staat ze in Nederland voor de rechter. Justitie denkt dat Xaviera veel meer weet. Ze zat midden in oorlogsgebied en heeft genoeg kunnen zien en doen, denkt de officier. In Syrië trouwde ze eerst met de beruchte jihadstrijder Anis Zerguit uit Roermond, waarvan werd beweerd dat hij zichzelf heeft opgeblazen. Daarna trouwde ze met Algerijn Dadi M. uit Eindhoven, die niet als koekjesbakker bekend staat maar al sinds het begin van de eeuw als moslimextremist. Ebru Umar en Brenda Stoter Boscolo Xaviera stuurde uit het kalifaat een reeks doodsbedreigingen tegen columniste Ebru Umar en schrijfster Brenda Stoter Boscolo met afbeeldingen van een Kalasjnikov, zegt justitie. Ook stuurde ze een onthoofdingsfoto met de boodschap ’wij wensen de Nederlandse soldaten van harte welkom in 2015’ en bejubelde ze de aanslag op de Bataclan. Toen Sinan Can haar in het interview vroeg naar de slachting in dat Parijse theater, vroeg ze: ’Bataclan, wie is dat?’ In De Lokroep ontkent ze de andere bedreigingen ook, maar er is reden om te denken dat die wel degelijk van haar komen. Bij haar ouders zijn computers in beslag genomen om daar achter te komen. Woensdag leverde de AIVD nog een ambtsbericht aan justitie over Xaviera’s accounts op Twitter en Facebook. Volgens Brenda Stoter Boscolo stuurde ze via Facebook ook gewoon berichten onder haar eigen naam. „Zo erg dat ze direct van Facebook werd gegooid. Ze kwam terug met een schuilnaam die er sterk op leek. In de reacties werd ook gewoon haar echte naam genoemd. Ik vind die mensen doodeng en levensgevaarlijk.” Omdat Xaviera in Turkije al heeft vastgezeten voor lidmaatschap van een terroristische organisatie, is nu de vraag of ze opnieuw daarvoor kan worden veroordeeld door de Nederlandse rechter. Ze kreeg eerst zes jaar cel, maar omdat Turkije strafkorting geeft als iemand berouw toont, werd de straf in 2019 teruggebracht tot vier jaar en twee maanden. In juli 2019 werd ze al na anderhalf jaar cel op vrije voeten gesteld. Fatima H. Xaviera kwam donderdag zelf niet opdagen in de Rotterdamse rechtbank. Fatima H. uit Tilburg wel, maar ze deed er grotendeels het zwijgen toe. Volgens haar advocate Tamara Buruma is ze in het kalifaat zwaargewond geraakt door rondvliegende bomscherven en ook psychisch getraumatiseerd. „Ze kan niet spreken over bepaalde zaken. Dat komt door het huiselijk geweld waaraan ze is blootgesteld, de vroeggeboorte van haar kind en geweld in de omgeving. Fatima heeft het zwaar op de Terroristenafdeling in Vught omdat er een militair oefenterrein naast ligt.” Van zo’n oefenterrein is overigens niets bekend. Fatima’s verhaal is dat ze naïef was en op haar zeventiende naar Syrië is gelokt door een Vlaamse vriendin. In Syrië raakte ze in hun greep. Binnen een week was ze getrouwd met een beruchte Belgische strijder. Justitie heeft een berg belastende sms-berichten die vermoedelijk van Fatima zijn: verheerlijking van het martelaarschap en IS. Ook zij ontkent dat de berichten van haar zijn en beweert dat een andere vrouw ze heeft verstuurd vanaf haar account. Fatima’s Nederlandse paspoort is afgepakt. Dat betekent dat ze naar Marokko wordt uitgezet als ze in Nederland is berecht en haar straf heeft uitgezeten. Beide zaken gaan in mei verder.