Tallinn: veel verhalen

Als je aan Estland denkt, dan denk je aan… Tja, weinig kraakheldere associaties. Totdat je een bezoekje aan de hoofdstad Tallinn brengt. Want vanaf dan denk je bij Estland voortaan aan een perfect weekendje weg. Tallinn is met zijn 400.000 inwoners en 160 km2 een van de kleinste en meest overzichtelijke hoofdsteden van Europa. Vanalinn is het oude gedeelte van de binnenstad en doet met de stadsmuur, de middeleeuwse spelletjes die gespeeld worden, de kinderkopjes en de sprookjesachtige gekleurde huizen gemoedelijk aan. Een vlotte manier om de oude binnenstad te verkenen is met de Segway. Even oefenen en al gauw rijd je behendig met de wind door je haar en een glimlach op het gezicht rond en dat komt niet in de laatste plaats door gids Artjom, die in goed Engels en met een gezellig bulderlachje van alles vertelt. Zo horen we dat Estland het minst religieuze land ter wereld is, terwijl er toch talloze kerken in Tallinn staan, zoals de Russisch Orthodoxe tegenover het roze parlementsgebouw, die gemaakt lijkt van plakkerig suikergoed. Een bezoek waard, al was het maar vanwege de koepel in een kleur blauw die niet in de Praxis is te vinden, met zijn gouden sterren die recht de ogen in fonkelen. Dikke Margareta De vaart zit er goed in en van het ene uitkijkpunt rijden we naar het andere. Daar krijg je een goed overzicht van de stad, met torens, rode huizendaken en veel groen. "Dat daar is dikke Margareta." Onze gids wijst naar een forse toren die een verdedigingsfunctie had in de middeleeuwen en vernoemd is naar de voluptueuze koningin Margareth, althans volgens een legende. Daar zijn de Esten dol op, verklapt Artjom. "Als ik soms iets niet weet, maak ik gewoon mijn eigen verhaal en zo worden legendes geboren." In het midden van de binnenstad loopt de lange straat Pikk die - heel kinderachtig - in combinatie met het getril van de Segway, op de lachspieren werkt. Volgende stop: Raekoja Plats, het centrale plein met het gemeentehuis. De restaurants met bediening in kneuterige klederdracht en de bontvellen en dekentjes op de stoelen werken uitnodigend. Op de toren van het gemeentehuis lacht een windwijzer in de vorm van de besnorde Oude Thomas, de stadsmascotte, iedereen tegemoet. De oudste nog functionerende apotheek van Europa zit hier sinds 1422 gevestigd en hoewel de gebrande bijen en poeder van de hoorn van de eenhoorn niet meer worden verkocht, is een stap over de drempel voldoende om je voor te stellen hoe de Esten vroeger hun aspirines kochten. Wie denkt dat Estland een onontwikkeld ex-Sovjetland is, kan er niet verder naast zitten. Het land dat in 2004 bij de Europese Unie kwam, floreert als nooit tevoren. Er is hier letterlijk óveral wifi, ook in bussen en openbare toiletten. Het wordt niet voor niets E-stonia genoemd. Als uitvinder van Skype heeft Estland het grauwe Sovjetverleden, waarin het dagelijks leven door de KGB werd gecontroleerd, echt achter zich gelaten. Hoofdkwartier van de KGB Toch is juist ook die bladzijde uit de geschiedenis interessant. In het legendarische Sokos Viru Hotel kan een blik worden geworpen op hoe het er tót de onafhankelijkheid in 1991 aan toeging. Het hotel stond bekend als westers en beroemdheden als Elizabeth Taylor en Neil Armstrong logeerden er. Maar de realiteit lag nét iets anders. Want terwijl beneden tijdens luxe banketten halfnaakte danseressen variété-optredens gaven, bevond zich op de 23e verdieping, de etage die officieel niet bestond, het Estse hoofdkwartier van de KGB die samenwerkte met de hoteldirecteur. Hun doel: toeristen controleren en zoveel mogelijk buitenlandse valuta innen. Oude dametjes zaten in die tijd klaar om toeristen vriendelijk toe te lachen, maar intussen seinden deze 'wachten van de verdieping' alles door aan de directeur. De vrolijke gids Jana laat ons de verboden verdieping zien, waar nog altijd een sluier van de Sovjets hangt. Er is sindsdien niets veranderd. Achter de deur, waarop allesbehalve subtiel 'hier is niets' staat geschreven, is de radiokamer te vinden die nog steeds een beetje Russisch ruikt, met vergeelde peuken in de asbak. Enorme installaties waar vroeger de helft van de kamers mee kon worden afgeluisterd en een reusachtige plattegrond van het hotel met kruisjes waar de microfoons waren geplaatst, doen denken aan een scène uit Das Leben der Anderen. Onze gids Jana kent zelfs een anekdote over een Amerikaan die hardop mopperde op het toilet dat het wc-papier op was: "Binnen twee minuten klonk een klop op de deur en stond daar een bediende met een rol in zijn hand." Na de rondleiding (van tevoren reserveren is aan te raden) drinken we een Hammer & Sickle, een cocktail van champagne en de sterke likeur Vana Tallinn die in elk geval minder schade berokkent dan de Molotov-variant. Hoewel… "Nadat je er twee hebt gehad, lijkt het alsof je met een hamer op de kop bent getikt en de sikkel je benen onderuit heeft gemaaid!", licht Jana de naam van de cocktail enthousiast toe. "Terviseks!" (Proost!) 'Zee vol vermaak' En dan is er nog de opkomende wijk Kalamaja, waar authentieke groene en gele huisjes staan, met her en der nog een grijs, saai gebouw dat herinnert aan vroeger tijden. We ontdekken dit gedeelte van de stad op onze fiets en komen langs de haven uit de 13e eeuw waar nu dagelijks cruiseschepen aanmeren. We passeren de oude gevangenis waar moordenaars maar ook 'westerse intellectuelen' opgeborgen zaten in de Sovjetperiode, en de Lennusadam, het nieuwe havenmuseum dat met onderzeeërs en torpedo's een 'zee vol vermaak' is. Na de tour eten we in de oude binnenstad bij Mull, dat bubbel betekent. Eigenaresse én kok is Beatrice Fenice, een voormalig topmodel. Je zou er makkelijk voorbij lopen. Maar achter de deuren kom je in een bohemien paradijsje vol kleurrijke schilderijen, glaswerk, handgeschilderd meubilair en de huispoes in roze stoeipakje met diamanten halsband. Je eet hier op afspraak (zie de Facebookpagina van Mull), hipsters vieren er een knus verjaardagsfeestje en de Estse president die er zijn zakenrelaties mee naartoe neemt, noemde het onlangs 'het best bewaarde geheim van Tallinn'. "Ik ben dol op champagne", zegt Beatrice. En ze opent een fles die nergens anders in Europa wordt geschonken. We proosten op Tallinn, een levendige en tegelijkertijd aangenaam rustige stad die in twee decennia tot bloei is gekomen. Legenda 1. Oudste apotheek en gemeentehuis Raekoja Plats2. Fat Margareth3. Russisch Orthodoxe Kerk (Alexander Nevski)4. Restaurant Mull5. De wijk Kalamajan6. Havenmuseum Lennusadam7. Sokos Viru Hotel Slapen Luxe hoeft niet superduur te zijn in Tallinn. In het vijfsterren Telegraafhotel, dat overigens niets met deze krant te maken heeft, heb je al een tweepersoonskamer met ontbijt voor 135 euro. Beneden zit een spa en in het Tchaikovskyrestaurant wordt elke ochtend een uitgebreid ontbijt geserveerd (tip: vraag naar de gebakken eieren of pannenkoeken). In het restaurant kun je 's avonds uitstekend eten, het is niet voor niets uitgeroepen tot het op een na beste restaurant van Estland. Je moet wel van de muziek van deze klassieke componist houden, want die is dag en nacht in de lobby te horen.www.telegraafhotel.com Reiswijzer Boek een ticket ruim van tevoren, anders kan het behoorlijk duur zijn. Met Estonian Air, waar de stewardessen nog ouderwets vriendelijk zijn en waar je een prima maaltje geserveerd krijgt, vlieg je in minder dan tweeënhalf uur naar de Estse hoofdstad. Zet je horloge een uur vooruit bij de eerste schreden op Estse bodem en als je in de winter gaat, neem dan voldoende warme kleding mee. Of koop een van de vele gebreide truien en mutsen die overal in de winkels hangen, want de Esten zijn gek op handwerk. www.estonian-air.ee Reiskrantreporter Reiskrant-reporter Patrick meldt het volgende over de Estse hoofdstad: "Niet zo commercieel als Parijs, maar minstens zo mooi. Goedkope hotels, overal gratis wifi, goed openbaar vervoer en cultureel geweldig!" Ga ook naar www.reiskrantreporter.nl en laat vakantietips achter. Eten "Vlees", luidt het antwoord van veel Esten op de vraag wat zij het meeste eten. "Zodat we de koude winter doorkomen!" Behalve bloedworst, nog altijd erg geliefd onder de bevolking, is het zwarte brood typisch iets van hier, het liefst met haring en een eitje erop. Aanrader is Leib Resto, niet alleen een mooie plek om te lunchen of dineren, maar met z'n lokale gerechten met een modern tintje en een uitgebreide wijnkaart een van de beste restaurants van de stad. Het verhaal gaat dat Sean Connery er regelmatig incognito van de Estse keuken smult. Smaaksuggestie: het rabarberdessert.Bezoek ook het sfeervolle Sfäär, een hip koffietentje en kledingwinkel: www.leibresto.ee en www.sfaar.ee

Tallinn: veel verhalen

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

Nachtleven Amsterdamse Wallen beknot: ’Een straat verderop mogen ze gewoon open blijven’

Kees (60) maakte het ’geuzenlied’ dat werd omarmd door BBB: ’Nederland vond het te nationalistisch’

Wie gaat miljoenen bieden voor deze oude gympen?

Flinke aanloop in Amsterdam op Open Huizen Dag: ’Ik ben blij verrast’