Nederlandse kachels helpen Oekraïners tegen dodelijke vrieskou: ’Je weet niet wat je ziet aan ravage’

Terwijl de luchtsirenes overal loeien in het bitter koude Oekraïne, is Rotterdammer Sander de Kramer volop bezig met het uitdelen van gaskachels in het oorlogsgebied. Het oorlogsleed in Oekraïne vloog Rotterdammer Sander de Kramer naar de keel en dus sloeg hij vorige week spontaan de handen ineen met busondernemer Ton Schellings, een kachelleverancier en een aantal sponsoren. Hij laadde op zondagochtend een bus vol met zo’n vierhonderd kachels en reed samen met de 76-jarige chauffeur Hennie en twee andere collega’s in een rechte lijn in 30 uur naar het oorlogsgebied. „De winter is hier net begonnen; het is gruwelijk koud en er ligt een flink pak sneeuw”, vertelt Sander vanuit een schuilkelder in Kiev. „Ja, ik moest even schuilen, het luchtalarm ging af.” Hij gebruikt zijn tijd onder de grond even om foto’s te sturen en het thuisfront bij te praten over zijn bliksemactie. „Heel recent sloeg hier nog een Russische raket in. Waarschijnlijk bedoeld voor een energiecentrale, maar hij komt midden in een volkswijk terecht. Je weet niet wat je ziet aan ravage. Het is gewoon je reinste terreur van die Russen.” ’Mensonterend’ „Er zitten hier echt miljoenen mensen zonder verwarming. Het is echt mensonterend wat ik tot nu toe heb gezien”, aldus de Rotterdammer die bekend werd van zijn hulp aan Sierra Leone waar hij duizenden voormalige mijnkinderen aan een plekje in zijn Sunday Foundation-scholen hielp. Sander is getroffen door het leed in het oorlogsgebied. „Oekraïners wonen in kapotgeschoten flats en huizen, ze hebben alleen gordijnen hangen om de kou te verdrijven. Net hebben we een kachel afgegeven aan een vrouw die haar man bij een Russisch bombardement had verloren. Vluchten kan ze niet want ze zit met een zwaar gehandicapte dochter. Die vrouw woont in een flatje waar alle ramen zijn uitgeblazen en de kou echt naar binnen giert.” De inwoonster van Kiev, die door het lokale Rode Kruis was geselecteerd, stopte niet met huilen toen ze de kachel kreeg, zegt De Kramer zelf met een brok zijn keel.” De Rotterdammer reed inmiddels honderden kilometers in het land van het ene naar het andere adres om samen met een dominee annex hulpverlener kachels af te leveren. De bus krijgt overal voorrang nadat ze bij de grens hadden gezien dat het ruim was afgeladen met kachels. „We rijden met een groot rood kruis erop, hopelijk zijn we zo veiliger”. Boetsja Hij was ook even in het kapotgeschoten Boetsja. „Daar staat echt niet veel meer overeind. Ongelofelijk hoeveel hier aan puin ligt.” Onderweg naar Kiev hoorde Sander bij een afgebrande auto in de berm een gruwelijk verhaal. „Buurtbewoners vertelden me dat er zes mensen in die wagen zaten, inclusief een zwangere vrouw en twee kinderen. De Russen hebben drie inzittenden vermoord, inclusief die zwangere. Welke soldaat krijgt het in z’n hoofd om dat te doen? Alleen de kinderen en een van de volwassenen hebben het overleefd. We spraken een nabestaande, die zei alleen maar telkens: waarom doen die Russen dit. We spreken dezelfde taal, we zijn hetzelfde volk. Waarom?” Sander is met zijn hulporganisatie heel wat leed gewend in Afrika waar jarenlang een burgeroorlog woedde. Hij zag daar afgehakte benen en uitgebrande dorpen. Op de vraag wat deze ellende met hem doet, zegt hij „Je kan er maar een ding van zeggen: gruwelijkheden wennen nooit. Ik zal nooit snappen hoe mensen opeens in beesten kunnen veranderen. Het zijn gewoon oorlogsmisdaden van die Russen,” aldus de Rotterdammer die nog dit jaar voor zijn werk in Sierra Leone de prestigieuze Four Freedoms Award kreeg. Eind deze week hoopt De Kramer weer in Nederland te zijn en zijn particuliere hulporganisatie www.kachelsvooroekraine.nl uit te bouwen. ’ Doodvriezen Hij gebruikt zijn bezoek aan Kiev nu ook voor onderhandelingen met een lokale bouwer van houtkachels. Met behulp van oude expansievaten zijn daar snel en goedkoop nieuwe kachels te produceren. „Hopelijk kunnen ze de productie opvoeren. Hout is is hier overal voorhanden, alleen voor die honderdduizenden mensen in flats werkt dat niet” Maar voor de snelle klap hoopt de Rotterdammer snel veel meer gaskachels naar het oosten te kunnen vervoeren. „Het idee dat daar straks mensen doodvriezen. Nee dat mag en kan niet gebeuren.” Volop acties Sander de Kramer, Ton Schellings en chauffeur Hennie zijn niet de enigen die vanuit Nederland de handen uit de mouwen steken. De grootste acties komen van Stichting De Leeuw Kyiv en Lifeline Ukraine. Eerstgenoemde is opgezet door een groep Nederlandse ondernemers die door de Russische invasie Oekraïne hebben moeten verlaten. Elke dag rijden zij vanuit Nederland met noodstroomvoorzieningen richting oorlogsgebied. Via GoFundMe worden voor ’Energie voor Oekraïne’ donaties opgehaald. Ook Lifeline Ukraine zamelt via datzelfde platform geld in. Donateurs wordt gevraagd hun energiecompensatie van 190 euro te doneren; voor dat bedrag kan precies één kachel worden gekocht. Er zijn ook veel kleinere burgerinitiatieven eveneens te vinden via inzamelingsplatforms. Zo heeft de Nederlandse Maureen Havenaar bijvoorbeeld de handen ineen geslagen met de landmacht in Oost-Oekraïne en zamelt ze geld in voor generatoren én voor thermokleding. De Oekraïense Natalia Kravchuk is met haar kinderen naar Nederland gevlucht en probeert nu via Geef.nl zo veel mogelijk kacheltjes in te zamelen.

Nederlandse kachels helpen Oekraïners tegen dodelijke vrieskou: ’Je weet niet wat je ziet aan ravage’

Bekijk meer van

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

Amalia op Bonaire: luisteren, poseren en zwaaien als een prinses

Russen besmeuren met propaganda zelfs de Holocaust

Toch schaatsen aan op de Weissensee: ’We hebben er zeker geen spijt van’

Burgemeester New York luidt noodklok over immigratiecrisis